|
[[DosyaResim:Студенты-Милиционеры.jpg|thumb|right| [[Şubat Devrimi]]'nin ilk zamanlarında milis kuvvetlerinden bir grup (1917)]]
[[DosyaResim:Советская_кокарда_Militsiya_officer's_cap_cockade.jpg|thumb|Sovyet ''Milis''milis subaylarının armasıkokardası.]]
'''Militsiya''' veya '''milis''' ({{dil-ru|Милициямилиция}}), geçmişte [[Rusya]] ile [[Sovyetler Birliği]], bazı [[Varşova Paktı]] ülkeleri ve [[Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti|Yugoslavya]] gibi bazı eski [[komünist devlet]]lerde ve günümüzde [[askeriBelarus]] çağrışımına rağmen, [[sivilKırgızistan]], [[polisÖzbekistan]]ler içinve kullanılan[[Tacikistan]] kısagibi birbazı [[resmiBDT]] addır (bakınızülkelerinde [[milispolis]]) için kullanılan resmi bir adlandırmadır.
== Adı ve statüsü ==
Terim [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|Sovyetler Birliği]], [[Doğu Bloğu]] ve [[Varşova Paktı]] ülkeleri'nde ve [[Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti]]'nde kullanılmıştır. Günümüzde ise eski [[Varşova Paktı]] ülkeleri ve [[Postsovyet ülkeleri]] milisi polise çevirirken [[Rusya]], [[Ukrayna]], [[Beyaz Rusya]], [[Özbekistan]] ve [[Tacikistan]] gibi ülkelerde hala bu sistem mevcuttur.
[[Resim:VAZ-2110 as a police car in Moscow.jpg|thumb|[[Moskova]]'da bir milis otomobili. ([[Lada 110]])]]
Milis, 17 Nisan 1917 tarihinde [[Geçici Hükûmet (Rusya)|Geçici Hükümet]] kararnamesi gelen ve [[Sovyetler Birliği tarihi (1917-1927)|erken Sovyet dönemi]]nde Geçici Hükümet ve [[bolşevik]]lerin insanların öz-örgütlenme ile yeni kolluk yetkisini ilişkilendirmek için ve çarlık polisinden ayırt etmek için tasarlanmıştır. Daha sonradan [[Sovyetler Birliği'nin cumhuriyetleri|Sovyet cumhuriyetleri]]nde [[Ekim Devrimi]]'nde ve [[Bolşevizm]] mücadelesinde aktif şekilde katılmış sivillerden meydana getirilmişti. Asıl adı ''işçi ve köylü milisi'' olup 28 Ekim ([[Eski Usul ve Yeni Usul tarihler|Yeni Usul'e]] göre 10 Kasım) 1917 yılında kurulmuştur ve daha sonra yerini milis güçlerinin resmi adı olan [[içişleri bakanlığı]]na (МВД, ''MVD'') bırakmıştır. Bölge birimlerine ise [[şehir]], [[rayon]], [[oblast]], v.b ''içişleri idaresi'' denilmekteydi.
[[II. Dünya Savaşı]]'ndan sonra Balkanlar ve Doğu Bloku'nda oluşturulan milis gücü de [[nazizm]], [[faşizm]] ve [[Nazi Almanyası]] işgaline karşı savaşmış ve partizan olarak adlandırılan sivillerden meydana getirilmişti. Bu güvenlik gücü de doğrudan içişleri bakanlığına bağlı olarak çalışmaktaydı ve yetki ve görevleri bazı ülkelerde değişiklik gösterse de tüm [[demirperde]] ülkelerinde aynıydı.<ref>http://www.mvd.ru/</ref>
==Diğer ülkelerde milis==
[[Dosya:VAZ-2106_police_car,_Russia.jpg|thumb|[[Buryatya]]'da bir ''Милиция'' otomobili.]]
[[Dosya:The 10th International Rally of Historical Army Vehicles in Darlowo (02).JPG|thumb|right|[[Polonya Halk Cumhuriyeti]]'nden kalma ''Milicja'' otomobili]]
Militsiya terimi eski Sovyet Birliği ülkelerinde ve eski Doğu Bloğu ülkelerinde kullanıldı. Örneğin; [[Ukrayna İçişleri Bakanlığı|Ukrayna]] ({{Lang-uk|Мiлiцiя}}) ile [[Beyaz Rusya Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı|Beyaz Rusya]] ({{Lang-be|Мiлíцыя}}) hükümetleri tarafından kullanımı benimsendi. Ayrıca Militsiya, kanun uygulama yetkisine sahip [[Devlet Başkanlığı Muhafızlığı (Beyaz Rusya)|Devlet Başkanlığı Muhafızlığı]] ve [[Beyaz Rusya Cumhuriyeti Devlet Güvenlik Komitesi|Devlet Güvenlik Komitesi]] gibi diğer kurumlara da bağlı olabilir, bu durumda otorite ülkenin İçişleri Bakanlığı'nda olsa da sorumluluğu ilgili ajanstadır. Örneğin; Polonya'da kanun uygulayıcı kolluk kuvveti halen [[Milicja Obywatelska]] olarak bilinmektedir.
Terim1990'lardan Sovyetleritibaren Birliği vebirçok [[BulgaristanDoğu Bloku]] ({{Lang-bg|Милиция}}) ileve [[Yugoslavyaeski FederalSovyetler Cumhuriyetiülkeleri|eski Sovyetler Birliği]]'nde 1990'larülkesi boyuncamilis kullanıldı.sözcüğünü Yugoslav milicija kelimesipolis yavaş yavaş yerini policija (polis)olarak kelimesinedeğiştirmeye bıraktıbaşladı. Örneğin, 2000 yılında standart bir Sırp polis üniformasında hem ''Milicija'' (Милиција) kelimesi hem de ''Policija'' (Полиција) kelimesi görülebilmekteydi. Son olarak [[Rusya]]'da 11 Mart 2011 tarihinde yapılan polis reformu ile milis kelimesi yerini [[Rusya'da polis|polis]]e (полиция) bırakmış olup<ref>http://haberrus.com/politics/2011/01/22/militsa-polis-oluyor-kiyafetleri-carlik-rusyasini-andiracak.html</ref> 2015 yılında [[Ukrayna]]'da polis (поліція) olarak değiştirilmiştir.
{|class="wikitable" style="text-align: left; font-size: 90%;"
| [[Tacikistan]]
| Милитсия
|
|-
| [[Abhazya Cumhuriyeti|Abhazya]]
| Амилиция
|
|-
| [[Güney Osetya Cumhuriyeti|Güney Osetya]]
| Милицæ
|
|-
| Milicija/ Милиција
| Daha sonra ''Policija/ Полиция'' olarak değiştirilmiştir.
|-
| [[Azerbaycan]]
| Milis
| Daha sonra ''Polis'' olarak değiştirilmiştir.
|-
| [[Kazakistan]]
| Милиция
| Daha sonra ''Полиция'' olarak değiştirilmiştir.
|-
| [[Kırgızistan]]
| Милиция
| Daha sonra ''Полиция'' olarak değiştirilmiştir.
|-
| [[Makedonya Cumhuriyeti|Makedonya]]
| Милиција
| Daha sonra ''Полиција'' olarak değiştirilmiştir.
|-
| [[Slovenya]]
| Milica
| Daha sonra ''Policija'' olarak değiştirilmiştir.
|-
| [[Litvanya]]
| Milicija
| Daha sonra ''Policija'' olarak değiştirilmiştir.
|-
| [[Çeçenistan]]
| Милцо
|
|}
* [[NKVD]]
* [[OMON]]
* [[Berkut]]
* [[İç birlikler]]
* [[Komünizm]]
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
== Dış bağlantılar ==
* [http://www.photius.com/countries/russia/government/russia_government_ministry_of_internal~1396.html Information from the July 1996 CIA World Factbook]
{{SSCB-taslak}}
{{Kolluk kuvveti-taslak}}
[[Kategori:Polis]]
| 