Cemal Abdünnâsır: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Mirada (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
65. satır:
 
== Askeri kariyeri ve Hür Subaylar Hareketi ==
[[İskenderiye]]'de babasının postane görevlisi olduğu yoksul bir mahallede doğdu. İsmi Cemal Paşa'ya atfen verilmiştir. Ortöğrenimini [[Kahire]]'deki amcasının yanında tamamladı. Bu arada [[İngiliz]] karşıtı sokak gösterilerine katıldı. Kısa bir süre hukuk okuduktan sonra 1937'de Kraliyet Askeri Akademisi'ne girerek 1939'da mezun oldu. [[Sudan]]'daki Mısır ordusunda görev yaparken arkadaşlık kurduğu üç subayla ([[Zekeriya Mohyeddin]], [[Abdülhakim Amir]] ve [[Enver Sedat]]) birlikte İngiliz egemenliğine ve krallık yönetimine son vermeyi amaçlayan gizli [[Hür Subaylar örgütüHareketi]]nü kurdular. [[I. Arap-İsrail Savaşı]]'nda (1948-1949) [[Filistin]]'de çarpıştı.
[[File:President Nasser's visit to the Suez front with Egypt's top military commanders during the War of Attrition.jpg|thumb|Cemal Abdul Nasır]]
1949'da Hür Subaylar komitesiHareketi'nin kurucu üyeleri arasında yer aldı, 1951'de [[yarbay]]lığa yükseldi. Savaşın ardından baş gösteren siyasi bunalım ortamında, [[Hür Subaylar örgütüHareketi]] 23 Haziran 1952'de kansız bir darbeyle yönetime el koydu. Orgeneral [[Muhammed Necib]]'in devlet başkanlığına getirilmesine karşın, gerçek iktidar Nasır'ın denetimindeki Devrimci Komuta Konseyi'nin eline geçti. Ocak 1953'te siyasi partiler kapatıldı ve Özgürlük birliği adlı yeni bir parti devlet içinde çekirdek örgütler kurdu. [[Haziran]] 1953'te Cumhuriyet ilan edildi ve [[Birleşik Krallık|İngilizlerle]] [[Süveyş Kanalı]] bölgesinin boşaltılmasını öngören bir antlaşma imzalandı. 1954 ilkbaharında Necib'in görevden alınmasına yol açan iç çekişmelerden sonra perde arkasındaki konumundan çıkarak başbakanlık görevini üstlenen Nasır, en güçlü muhalefet odağı olan [[Müslüman Kardeşler]]'i sindirerek konumunu pekiştirdi. Ocak 1956'da tek partili siyasi sisteme dayalı yeni anayasayı yürürlüğe koydu. Haziranda da tek aday olarak, oyların yüzde 99,95'ini alarak cumhurbaşkanı seçildi.
 
== Liderliği ==
85. satır:
Doktorları ölüm nedenini damar sertliği, varis ve diyabet hastalığının uzun süreli komplikasyonları olduğunu açıkladı. Nasır ağır bir sigara içicisiydi. Daha önce 1966 ve 1968 yıllarında iki kez kalp krizi geçirmiş fakat bu kamuoyuna duyurulmamıştı.
Nasır'ın ölümü Arap ülkelerinde ve dünyada şok etkisi yarattı<ref>.Aburish, Said K. (2004), Nasser, the Last Arab, New York City: St. Martin's Press, ISBN 978-0-312-28683-5</ref> 1 Ekimde [[Kahire]]de düzenlenen cenaze törenine 5 milyon kişi katıldı.<ref>http://content.time.com/time/magazine/article/0,9171,942325-1,00.html</ref> Kalabalığın uzunluğu 10 kilometreyi buluyordu. Suudi Arabistan Kralı [[Faysal bin Abdülaziz el-Suud|Faysal]] hariç tüm Arap liderler cenazeye katıldı. [[Arafat]] ve [[Kral Hüseyin]] açıkça ağlarken, Libya lideri [[Muammer Kaddafi]] üzüntüden iki kez bayıldı. [[Lübnan]]da çıkan Le Jour gazetesi Nasır'ın ölümünü "100 milyon Arap yetim kaldı" manşetiyle duyurdu.<ref>"Nasser's Legacy: Hope and Instability". Time. 12 October 1970. p. 20.</ref> Nasır Kubbe semtinde bir sene önce inşaa edilmiş bir camiye defnedildi. Mezar taşı olarak Mısır dışında ölen krallık dönemi veliahtı Prens Mehmet Ali Tevfik'in kendisi için hazırlattığı "Allah" yazılı kristal konuldu. Daha sonraki yıllarda cami altındaki bir lağımın taşması sonucunda Nasırın kemikleri lağıma karışıp mezarından tahliye oldu.<ref>Murat Bardakçı (2011), Neslişah, İstanbul: Everest, s. 289</ref>
 
==Ayrıca Bakınız==
Kaynakça{{kaynakça}}
* [[Hür Subaylar Hareketi]]
* [[1952 Mısır Devrimi]]
* 1956 [[Süveyş Krizi]]
* 1967 [[6 Gün Savaşı]]
* [[Bağlantısızlar Hareketi]]
* [[Birleşik Arap Cumhuriyeti]]
 
== Dış bağlantılar ==
* [http://theindb.com/names/a/gamal_abdel-nasser.html Gamal Abdel Nasser at The Internet Name Database] {{en icon}}
==Kaynakça==
Kaynakça{{kaynakça}}
 
{{başlangıç kutusu}}