Vikipedi

Veteriner hekim: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
→‎Türkiye'de: düzeltme AWB ile
Kudelski (mesaj | katkılar)
Devriyeler
54.167 değişiklik
Düzeltme.
3. satır:
 
== Tanım ==
Bir çokBirçok ülkede veteriner hekim terimi tanımlanmıştır ve eğitimini almayan kişiler bu unvanı alamazlar. Bir çokBirçok durumda, veteriner hekimlerin yapabileceği uygulamalar (hastalık tedavisi ve cerrahi operasyonlar gibi), bu eğitimi almayan kişiler tarafından yasal olarak yapılamazlar. Örneğin, İngiltereBirleşik Krallık'deta ve diğer ülkelerde de olduğu gibi, hayvan tedavisi sadece kayıtlı veteriner hekimler tarafından yapılmaktadır (bazı uygulamalar [[Veteriner sağlık teknikeri|yardımcı veteriner sağlık çalışanları]] tarafından yapılabilir) ve kayıtlı olmayan kişilerce yapılması yasaklanmıştır.
 
Veteriner hekimlerin çoğu klinik ortamlarda çalışırlar, hayvanları doğrudan tedavi ederler. Bu hekimler her türlü hayvanın tedavi edilmesiyle ilgili genel uygulamalarda da bulunabildikleri gibi; hayvanların bir gurubu üzerinde ([[Pet|refakatçi hayvanlar]] veya pet hayvanları, [[Livestock|çiftlik hayvanları]], [[hayvanat bahçesi]] hayvanları,[[Tek toynaklılar|tek tırnaklılar]], [[vahşi yaşam]] hayvanları); ya da veteriner tıbbın bir dalında (cerrahi, [[dermatoloji]] ya da [[İç hastalıkları|iç hastalıkları)]] uzmanlaşabilirler. Diğer sağlık profesyonelleri gibi, hastalaırıyla ve hasta sahipleriyle etik prosedürler çerçevesinde ilgilenirler. Meslek içinde güncel tartışmalar; örneğin kedilerin tırnak ve kuyruklarının kesilmesi, köpeklerin kulaklarının kırpılması ve sesizleştirme uygulamaları gibi davranışsal sorunlar için tamamen kozmetik veya gereksiz olduğuna inanılan bazı prosedürler etik sayılmayabilir.
20. satır:
Veteriner hekimlik mesleğinin profesyonelleşmesi 1790 tamamlandı, Fransızlardan gelen eğitmenler ile beraber [[Londra|Londra'da]] yeni bir veteriner fakültesi kuruldu<ref name="Pugh"/> 1844 'te ki Kraliyet Tüzüğü ile Kraliyet Veteriner Hekim Koleji kuruldu.
 
Veteriner bilimi John McFadyean'ın önemli katkılarıyla 19. yüzyıl sonlarında başladı, Bir çokBirçok kişi tarafından modern Veterinerveteriner tıp araştırmalarının kurucusu olarak kabul edilir.<ref><cite class="citation web" contenteditable="false">[https://www.avma.org/News/JAVMANews/Pages/110501u.aspx "Exacting researcher brought profession into modern age"]. </cite></ref>
 
====Türkiye'de====
32. satır:
Veteriner hekimler bazen de ötenazi (uyutma) kararı verebilirler. Bazı durumlarda hasta çok acı çeker ve durumu umut verici değildir, bu gibi durumlarda zaman zaman etik tartışmalara konu olan ötenazi yoluna gidilebilir.
 
Beşeri hekimlikte olduğu gibi, bir çokbirçok veteriner hekim de hastalıkların oluşmadan önlenmeleri için [[Profilaksi|koruyucu tedavi]]<nowiki/>yi önemser. Bunlar arasında aşılama çalışmaları ([[kuduz]], [[gençlik hastalığı]], [[Peste des petits ruminants|ppr]], [[Bruselloz|brusella]] gibi), beslenme düzenlenmesi, [[hayvan refahı]] uygulamaları, çiftçilerin bilinçlendirilmesi gibi bir çokbirçok konuda çalışmalar vardır.
 
== Hizmet ==
Veteriner hekimlerin büyük kısmı hayvan tedavisi uygulamaları yapar (Amerika Birleşik DevletlerindeDevletleri'nde 75% oranında).<ref>[https://www.avma.org/KB/Resources/Statistics/Pages/Market-research-statistics-US-veterinarians.aspx]</ref>
 
Küçük hayvan veteriner hekimleri tipik olarak veteriner kliniklerinde veya hayvan hastanelerinde çalışırlar. Büyük hayvan veteriner hekimleri ise, hastalarını muayene ve tedavi etmek için hastalarının yanına gittikleri için zamanlarının çoğunu yolculukla geçer.
 
Veteriner hekimler klinik çalışmaları dışında hayvan tedavi ettiren hayır kuruluşlarında, veteriner fakültelerinde, araştırma laboratuvarlarında, hayvan yemi yapan kuruluşlarda, ilaç firmalarında, gıda firmalarında,  ve tarımsal danışmanlık kuruluşlarında çalışırlar. Bir çokBirçok ülkede devlet veteriner hekimler açısından büyük bir işveren konumundadır, örneğin Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı, İngiltere Devlet Veteriner Hizmetleri Kurumu.<ref><cite class="citation web" contenteditable="false">[http://www.bls.gov/oco/ocos076.htm "Veterinarians : Occupational Outlook Handbook : U.S. Bureau of Labor Statistics"]. </cite></ref><ref><cite class="citation web" contenteditable="false">[http://www.goarmy.com/amedd/vet/index.jsp?bnrcd=C490-ITBP-MCAU-04012008-NA-8021-TEXTAD "Veterinarians"]. goarmy.com<span class="reference-accessdate">. </span></cite></ref>
 
=== Uygulamalarda odak noktaları ===
78. satır:
Bu fakültelerin az olması, fakülteye kabul edilebilmek için sıkı bir çalışma ve zorlu bir sınav sürecini yanında getirir.  2007'de ABD'de, 28 fakültede toplam  2,650 kontenjan için yaklaşık 5,750 kişi yarıştı, bu durumda kontenjan katılanların %46 sına tekabül ediyor.<ref>Griel, Lester C. "Advising Notes."</ref>
 
Bir çokBirçok fakülte öğrenci seçerken, adayların hayvanlarla ve veteriner hekimlikle ilgili deneyimlerine önem vermektedir. Örgün bir deneyim ya da hayvan barınakları, çiftlikler gibi kuruluşlarda veya hayvanlarla ilgili yapılan çalışmalarda bir şekilde bulunmak adaya avantaj sağlamaktadır.<ref>Dr. Kendon, Evan B.V.Sc "Vets And Pets" <http://www.vetschristchurch.co.nz/christchurch-pet-vet/></ref>
 
ABD'de, fakültelere kabul edilen öğrencilerin yaklaşık %80'i kız öğrencilerdir. ABD'de veteriner hekimliğinin erken zamanlarında genellikle hekimler erkekti ancak 1990 yılında  bu oran dengelendi ve günümüzde tam tersine döndü.
 
Hazırlık kursları bilime vurgu yapar. Çoğu veteriner fakültesine başvurabilmek için [[organik kimya]], i[[İnorganik kimya|norganik kimya]], f[[Fizik|izik]], [[biyoloji]] derslerine eşdeğer dersleri bir yıl ve omurgalı biyolojisi, biyokimya derslerini bir dönem almak gerekir ve üniversiteye giriş seviyesinde [[matematik]] bilgisi istenir. Bireysel okullar hayvan bilimi, hayvan bakımı, hayvan besleme, hücre biyolojisi ve genetiğe giriş dersleri almayı gerektirebilir. Bu dersler sınırlı sayıda alındığından bir çokbirçok fakülte bu zorunlulukları kaldırmaya yönelmektedir.
 
====Türkiye'de====
109. satır:
 
== İnsan tıbbına ve sağlığına etkileri ==
Bir çokBirçok veteriner hekim araştırmalarıyla insan tıbbına yardım etmişlerdir. Veteriner hekimlerin araştırmaları ile onkovirüsler, ''[[Salmonella]]''ve ''[[Bruselloz|Brusella]]''türleri ve başka diğer patojenik ajanlar keşfedilmiştr. ABD'de Sıtma ve Sarıhumma'nın bastırılmasında önemli rol oynamışlardır. Botulismus hastalığına neden olan ajanları bulmuşlardır, insan kalp hastalığında kullanılan pıhtılaşma önleyiciyi geliştirmişlerdir. Kalça eklemi replasmanı, bacak ve organ nakilleri gibi operasyonları da ilk kez veteriner hekimler uygulamışlardır.
 
Dünyada ve Türkiye'de  [[zoonoz]] karakterli hastalıkların engellenmesinde büyük çabaları vardır (Kuduz, Bruselloz, Kuş gribi, Sıtma gibi).
123. satır:
 
== Kötü uygulamalar ve eleştiriler ==
Bir çokBirçok ülkede yanlış teşhis ve tedavi yöntemleri dava konusu olmaktadır. Bazı ülkelerde kötü uygulamalardan çıkacak para cezalarının karşılanması için bir sigorta sistemi kurulmuştur, kötü uygulamlarda ödenen tazminatlar genelde hayvanın ekonomik değerinden fazla olmadığı için sigorta pirimi yıllık 500 doların altındadır.
<span class="cx-segment" data-segmentid="446"></span>
 
Bazı insanlar ve hasta sahipleri, genellikle hayvan hakları savunucuları, hastalarına karşı özenli olmadıkları, muayene ve tedavi karşılığında gereğinden fazla ücret aldıkları gerekçesiyle veteriner hekimleri eleştirmektedirler. Bazı veteriner hekimler ise, hasta sahiplerinin hastaları son çare olarak muayeneye getirdiğini, muayeneye getirmeden önce bir çokbirçok ampirik ya da uygunsuz yöntemler kullanarak hastalığı ilerlettiklerini ve muayene sırasında hastalık hikayesini olduğu gibi anlatmadıklarını öne sürmektedirler. Bu konularda çeşitli bloglar mevcuttur.
 
== Ayrıca bakınız ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Veteriner_hekim" sayfasından alınmıştır