Vikipedi

Bitinya: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Maismly (mesaj | katkılar)
Beyaz liste
107 değişiklik
→‎Tarih: Yazım hatası düzeltildi.
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
Upelluri (mesaj | katkılar)
Devriyeler
1.979 değişiklik
Bilgi kutusu eklendi, yeni bilgiler ve kaynakkar eklendi.
1. satır:
{{Eski ülke bilgi kutusu
[[Dosya:REmpire-29 Bithynia.png|300px|sağ|thumbnail|Roma İmparatorluğu'nun Bithynia eyaleti, MS 120]]
|kendi_dilindeki_adı = Βιθυνία Bithynia
[[Dosya:Map Anatolia ancient regions-en.svg|300px|thumb|Anadolu'daki '''Bitinya''' Bölgesi'nin konumu]]
|tam_adı = Bitinya Krallığı
|yaygın_adı =
|statü = Krallık
|yönetim_biçimi = Monarşi
|kuruluş_yılı = M.Ö. 377
|yıkılış_yılı = M.Ö. 64
|olay1 = [[Granikos Savaşı]]
|olay_tarihi1 = M.Ö. 334
|olay2 = Kuruluş
|olay_tarihi2 = M.Ö. 377
|olay3 = [[Roma İmparatorluğu|Roma'ya]] Bağlanma
|olay_tarihi3 = M.Ö. 64
|olay4 =
|olay_tarihi4 =
|olay5 =
|olay_tarihi5 =
|öncel1 = [[Lidya]]
|bayrak_öncel1 =
|öncel2 =
|bayrak_öncel2 =
|öncel3 =
|bayrak_öncel3 =
|öncel4 =
|bayrak_öncel4 =
|öncel5 =
|bayrak_öncel5 =
|ardıl1 = [[Roma İmparatorluğu]]
|bayrak_ardıl1 = Vexilloid of the Roman Empire.svg
|ardıl2 =
|bayrak_ardıl2 =
|ardıl3 =
|bayrak_ardıl3 =
|ardıl4 =
|bayrak_ardıl4 =
|ardıl5 =
|bayrak_ardıl5 =
 
|bayrak =
'''Bitinya''' ([[Yunanca]] Βιθυνία ''Bithynia''), [[Küçük Asya]]'nın kuzeybatısında, kuzeyinde [[Karadeniz]], güneyinde [[Frigya|Phrygia]], [[Galatia]], batısında [[Propontis]], doğusunda [[Paflagonya]] ve [[Galatia]]'yla sınırlanmış, bugünkü [[Bursa]], [[Kocaeli]], [[Sakarya]], [[Bilecik]], [[İznik]], [[Düzce]], [[Yalova]], [[Bolu]], [[Kastamonu]], [[Bartın]] ve [[Zonguldak]] illerinin bulunduğu coğrafi alanın, antik çağ ve sonrasındaki adı olup <ref>Apollodorus, The Library 1. 9. 20; [[Apollonius Rhodius]], Argonautica 2. 4, 2. 177, 2. 347, 2.619, 2. 788</ref> MÖ 2.000 yılın ortalarında [[Trakya]]’dan göç eden<ref>Herodot vii 75</ref> Bittni adlı kavim tarafından işgal edilmiş ve MÖ 2. yüzyılda bir krallığa dönüşmüşse de, M.Ö 74 yılında [[Roma İmparatorluğu]]’nun egemenliği altına girmiştir <ref>[[Özhan Öztürk]]. Karadeniz,EK VI.</ref>.
|bayrak_altyazısı =
|bayrak_bağlantısı =
|bayrak_türü =
 
|arma =
== Coğrafya ==
|arma_altyazısı =
|arma_bağlantısı =
|sembol_türü =
 
|harita = REmpire-29 Bithynia.png
[[Antik Çağ]] ve [[Roma İmparatorluğu]] döneminde [[Propontis]] (Marmara Denizi)ni çevreleyen [[Nicomedia]], [[Chalcedon]], [[Cius]] ve [[Apamea]] pek çok kenti kapsayan verimli topraklara sahip bir bölgedir. [[Strabo]], Antik [[Anadolu]] coğrafyasını anlattığı Geographika adlı eserinde Mithridates Eupator'u yenen Romalı komutan [[Gnaeus Pompeius Magnus|Pompeius]]'un yıktığı [[Pont|Pont krallığın]]ın Karadeniz ve [[Kalkedon]] ağzına kadar olan bölümlerini Bitinya krallığının idaresi altına verdiğini <ref>Strabon, 14</ref> bu bölgede [[Bithyn]] adlı bir halkın yaşadığını bildirmiştir.<ref>Strabon, 15</ref> Sahil bölgelerinde oldukça verimli vadilere sahip olan bölge genelde dağlık ve ormanlık alanlarla kaplıdır. En önemli dağ antik [[Mysia]]'da yer alan Bursa [[Olympus|Uludağ]]'dır (2.543 m)
|harita_altyazısı = [[Roma İmparatorluğu]]'nun Bithynia eyaleti, M.S. 120
 
|başkent = [[Nikea]]
== Tarih ==
|sürgündeki_başkent =
 
|latd=40 |latm=26 |latNS= |longd=29 |longm=43 |longEW=
[[Herodot]] <ref>Herodot, I, 28</ref>, [[Xenophon]], Strabo gibi antik çağ yazarlarına göre Bitinyalılar göçebe bir Thrak kavmidir. Herodot <ref>Herodot, VII. 75</ref> Trak'ların Asya'ya geçtikten sonra Bithynialılar adını aldığını, kendi dediklerine göre eskiden Strymon kıyılarında oturdukları için[[Strymonia]]lıar olarak bilindiklerini, vatanlarından kovulunca başlarında [[Artabanos]]'un oğlu [[Bassakes]] önderliğinde Küçük Asya'ya yerleştiklerini aktarmaktadır.
 
|slogan =
== Kaynakça ==
|ulusal_marş =
{{Kaynakça}}
|yaygın_diller = [[Grekçe]]
* [[Strabon]], [[Geographika]] (XII-XIII, XIV). Antik Anadolu Coğrafyası. [[Arkeoloji]] ve Sanat Yayınları. İstanbul, 2000 ISBN 975-7538-20-5
|din = [[Paganizm]]
* [[Herodot]], [[Herodot Tarihi]]. [[Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları]]. İstanbul, 2002 ISBN 975-458-314-5
|para_birimi =
* [[Özhan Öztürk]]. [[Karadeniz]]: Ansiklopedik Sözlük. 2. Cilt. [[Heyamola Yayıncılık]]. İstanbul, 2005. ISBN 975-6121-00-9
 
|yönetici1 = [[Bas (Bitinya)|Bas]]
|yönetici2 = [[I. Zipoites (Bitinya)|I. Zipoites]]
|yönetici3 = [[I. Nikomedes (Bitinya)|I. Nikomedes]]
|yönetici4 = [[IV. Nikomedes]]
|yönetici_yılları1 = M.Ö. 377 - M.Ö. 327
|yönetici_yılları2 = M.Ö. 327 - M.Ö. 279
|yönetici_yılları3 = M.Ö. 279 - M.Ö. 250
|yönetici_yılları4 = ? - M.Ö. 64
|yönetici_unvanı =
|vekil1 =
|vekil2 =
|vekil3 =
|vekil4 =
|vekil_yılları1 =
|vekil_yılları2 =
|vekil_yılları3 =
|vekil_yılları4 =
|vekil_unvanı =
 
|yasama_organı =
|meclis1 =
|meclis_türü1 =
|meclis2 =
|meclis_türü2 =
 
|istatistik_yılı1 =
|yüzölçümü1 =
|nüfus1 =
|istatistik_yılı2 =
|yüzölçümü2 =
|nüfus2 =
|istatistik_yılı3 =
|yüzölçümü3 =
|nüfus3 =
|istatistik_yılı4 =
|yüzölçümü4 =
|nüfus4 =
|istatistik_yılı5 =
|yüzölçümü5 =
|nüfus5 =
|günümüzdeki_durumu =
|dipnotlar =
}}
'''Bitinya Krallığı''' veya '''Bitinya''' ([[Yunanca]]: Βιθυνία Bithynia), M.Ö. 377 ve M.Ö. 64 <ref name="ecy">{{kitap kaynağı |başlık=Eskiçağ Uygarlıkları |soyadı=Bahar |ad=Hasan |yazarbağı= |yıl=2014 |yayıncı=Kömen Yayınları |yer=Konya |isbn=9789756527627 |sayfa= |sayfalar=350 - 351 | dil=[[Türkçe]] | Basım = 4. Basım | erişimtarihi=2 Nisan 2016 |url=http://www.toplukatalog.gov.tr/index.php?_f=1&the_page=&cwid=2&keyword=9789756527627&tokat_search_field=4&order=0&command=Tara#alt}}</ref> yılları arasında [[Nikea]] (İznik) başkentli, [[İzmit Körfezi]], [[İstanbul]], [[Sakarya]] ve [[Bursa]] arasında kalan bölgede hüküm sürmüş, [[Trakya]] kökenli [[Bitinler]] tarafından kurulmuş devlet.
 
==Coğrafya==
[[Antik Çağ]] ve [[Roma İmparatorluğu]] döneminde [[Marmara Denizi]]'ni çevreleyen [[Nicomedia]], [[Kadıköy|Chalcedon]], [[Cius]] ve [[Apamea]] pek çok kenti kapsayan verimli topraklara sahip bir bölgedir. [[Strabo]], [[Anadolu tarihi|Antik Anadolu]] coğrafyasını anlattığı Geographika adlı eserinde Mithridates Eupator'u yenen Romalı komutan [[Gnaeus Pompeius Magnus|Pompeius]]'un yıktığı [[Pont|Pont krallığın]]ın Karadeniz ve [[Kalkedon]] ağzına kadar olan bölümlerini Bitinya krallığının idaresi altına verdiğini <ref name="strabon">{{kitap kaynağı |başlık=Antik Anadolu Coğrafyası (Geographika XII-XIII-XIV) |soyadı=Strabon |ad= |yazarbağı= |yıl=2000 |yayıncı=Kanaat Basımevi |yer=İstanbul |isbn=9757538205 |sayfa= |sayfalar=14-15 |erişimtarihi=2 Nisan 2016 |url=http://www.toplukatalog.gov.tr/index.php?_f=1&the_page=&cwid=2&keyword=9757538205&tokat_search_field=4&order=0&command=Tara#alt}}</ref> bu bölgede ''Bitin'' adlı bir halkın yaşadığını bildirmiştir. <ref name="strabon"/> Sahil bölgelerinde oldukça verimli vadilere sahip olan bölge genelde dağlık ve ormanlık alanlarla kaplıdır. Sahil bölgelerinde oldukça verimli vadilere sahip olan bölge genelde dağlık ve ormanlık alanlarla kaplıdır. En önemli dağ antik [[Mysia]]'da yer alan Bursa [[Uludağ]]'dır
 
==Tarihi==
Bölge adını [[Trakya|Thak]] kökenli [[Bitinler]]'den almıştır. [[Herodot]], [[Bitinler]]'in Trakya'dan Anadolu'ya geçtiğini belirtmektedir. <ref name="herodot">{{kitap kaynağı |başlık=VII 75 |soyadı=Herodot |ad= |yazarbağı= |yıl= |yayıncı= |yer= |isbn= |sayfa= |sayfalar= |url=}}</ref> Bu kavimler [[MÖ 11. yüzyıl]] civarında bölgeye göç etmişlerdi. [[MÖ 7. yüzyıl]]dan itibaren [[Lidya]] içerisinde yer alan Bitinya bölgesi, M.Ö. 513 / 512 yıllarında [[I. Darius]]'un Trakya seferinden sonra, [[Hellespontus Frigyası]]'na bağlandı. [[Büyük İskender]]'in [[M.Ö. 334]] yıldındaki [[Granikos Savaşı]]nda [[Persler]]i yenmesine kadar da onların yönetiminde kalmıştır. <ref name="ecy"/>
 
[[Büyük İskender]]'in komutanı Kalas bölgeyi ele geçirmeye çalışmış,ü [[Botiras]]'ın oğlu [[Bas (Bitinya)|Bas]] Kalas'ı yenmiştir. [[Bas (Bitinya)|Bas]]'ın oğlu [[I. Zipoites (Bitinya)|Zipoites]] zamanında Bitinya Krallığı, sağlam zeminler üzerine oturtulmuştur. Onun oğlu [[I. Nikomedes (Bitinya)|I. Nikomedes]] zamanında ise ülke sınırları genişlemiştir.
 
M.Ö. 74 yılında [[IV. Nikomedes|IV. Nikomedes]] krallığı bir vasiyetle [[Roma İmparatorluğu]]'na bırakınca, Roma egemenliğine giren bölgeyi [[Gnaeus Pompeius Magnus]] tarafından M.Ö. 64 yılında oluşturulan [[Pontus Krallığı|Bitinya - Pontus Eyaleti'ne]] bağlanmıştır. <ref name="mansel_1971">{{kitap kaynağı |başlık=Ege ve Yunan Tarihi |soyadı=Mansel |ad=Arif Müfid |yazarbağı= |yıl=1995 |yayıncı=Türk Tarih Kurumu |yer=Ankara |isbn=9789751607263 |sayfa= |sayfalar= |erişimtarihi=2 Nisan 2016 |url=http://www.toplukatalog.gov.tr/index.php?_f=1&the_page=&cwid=2&keyword=9789751607263&tokat_search_field=4&order=0&command=Tara#alt}}</ref> <ref name="aua">{{kitap kaynağı |başlık=Anadolu Uygarlıkları Ansiklopedisi |bölüm=Anadolu'da Helenistik Dönem |cilt= 2 |soyadı=Kurul |ad= |yazarbağı= |yıl=1982 |yayıncı=Görsel Yayınları |yer=İstanbul |isbn= |sayfa= |sayfalar= |erişimtarihi=2 Nisan 2016 |url=http://www.toplukatalog.gov.tr/index.php?_f=1&the_page=1&cwid=2&keyword=ANADOLU+UYGARLIKLARI+ANS%C4%B0KLOPED%C4%B0S%C4%B0&tokat_search_field=2&order=0&command=Tara#alt}}</ref> <ref name="sevin2001">{{kitap kaynağı |başlık=Anadolu'nun tarihi coğrafyası |soyadı=Sevin |ad=Veli |yazarbağı= |yıl=2001 |yayıncı=Türk Tarih Kurumu |yer=Ankara |isbn=9751609844 |sayfa= |sayfalar= |erişimtarihi=2 Nisan 2016 |url=http://www.toplukatalog.gov.tr/index.php?_f=1&the_page=1&cwid=2&keyword=9751609844&tokat_search_field=4&order=0&command=Tara#alt}}</ref>
 
==Bitinya Kralları==
* [[Bas (Bitinya)|Bas]] (M.Ö. 377 - M.Ö. 327)
* [[I. Zipoites (Bitinya)|Zipoites]] (M.Ö. 327 - M.Ö. 279)
* [[I. Nikomedes (Bitinya)|I. Nikomedes]] (M.Ö. 279 - M.Ö 250)
* [[IV. Nikomedes|IV. Nikomedes]] (? - M.Ö. 64)
 
==Kaynakça==
{{Kaynakça}}
 
{{Roma İmparatorluk Eyaletleri}}
{{Anadolu'daki antik krallıklar}}
 
{{DEFAULTSORT[[Kategori:Bitinya}}]]
[[Kategori:Bitinya|Anadolu tarihi]]
[[Kategori:Anadolu tarihindeki eski devletler]]
[[Kategori:Roma İmparatorluğu'nun coğrafyası]]
[[Kategori:İznik]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Bitinya" sayfasından alınmıştır