Cihangir: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Ölüm tarihi hatalıydı.Düzeltildi
Hiroşi (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
27. satır:
}}
[[Dosya:Jahangir holding a globe, 1614-1618.jpg|thumb|262px||Elindeki bir küreyle Cihangir, Cihangirname, 1614-1618.]]
'''Cihangir''' (d. 31 Ağustos 1569, [[FethpurFetihpur Sikri]] -ö. 7 Kasım 1627, [[Hindistan]]), [[Babür İmparatorluğu]]'nun dördüncü hükümdârı (1605-1627).
 
Ekber Şahın oğlu olup, asıl adı Selim'di. Küçük yaşta babası [[Ekber Şah|Ekber]] tarafından tahtın varisi ilan edildi. Ama 1599'da, Ekber [[Dekkan]]'dayken, bir an önce tahta çıkma isteğiyle ayaklandı. Kendisini doğru yola getirmek isteyen Ebülfazl'ı öldürttü. Babası Ekber ölüm yatağında onun ardılı olacağını doğruladı. Babasının 1605'te ölümü üzerine Selim, “Cihangir” ([[Farsça]]: ''dünyayaDünyaya hükmeden''<ref>http://www.isimsozlugu.net/cocuk-isimleri/43/Cihangir.html</ref>) adıyla tahta çıktı.
 
[[1569]]’da doğan Selim, babasının ölümü üzerine [[1605]]’te “Nûreddîn Cihangir” unvânıunvanı ile tahta çıktı. Ancak oğlu Hüsrev, Sihleri etrâfındaetrafında toplayarak [[Pencab]]’da isyânisyan etti. Cihangir Şah, âsî kuvvetleri Cullandar Nehri kenarında bozguna uğrattı. Yakalanan oğlu Hüsrev’i Burhanpur’a sürgüne gönderdi. Hüsrev orada 1622 yılında öldü.
 
Cihangir Şahın saltanatının son yılları, huzursuzluk içerisinde geçti. Eşi Nurcihân ve veziri Mehabet Hanın sık sık devlet işlerine karışmaları sıhhatinisağlığını bozdu. Tabiplerin isteği üzerine iklimi daha müsâitmüsait olan Lahor’a giderken, yolda 28 Ekim 1627 günü vefâtvefat etti. Cesedi Ravi Nehri kıyısındaki, Şah Dârâ denilen yerde toprağa verildi. Daha sonra mezarının üstüne büyük bir türbe yapıldı.
 
Âdil bir hükümdârhükümdar olan Cihangir, âlimlerialimleri sever, onlara izzet ve ikrâmdaikramda bulunurdu. Babasının Müslümanlara karşı uyguladığı ağır baskıyı kaldırdı. Ancak Şiîlerin ve hasetçilerin iftirâlarına aldanarak, devrinin büyük âlimi İmâm-ı Rabbânî Ahmed Fârûkî Serhendî' hazretleriniyi Gwalyar şehrinde hapsettirdi. İki yıl sonra hatâsınıhatasını anlayıp bu büyük âlimi hapisten çıkaran Sultan, 1000 rupye ihsân edip bağışlanmasını diledi. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin Cihangir Şaha yazdığı mektuplar, Mektûbât isimli eserinde mevcuttur.
 
Cihangir Şah, bayındırlık işlerine de önem vermiştir. [[Agra]]’dan Etek’e ve Bengâl’e giden ağaçlıklı yollar ve Agra ile Lahor arasında her üç kilometrede bir işâretişaret kuleleri ve sulu gölgelikler yaptırmıştır. Tüzük-i Cihângîrî ismi ile yazdığı hâtırâtıhatıratı, kıymetli bir eserdir.
 
Kendisinden sonra oğlu Şihâbuddîn Muhammed, [[Şah-ı Cihan]] unvanı ile tahta geçmiştir.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Cihangir" sayfasından alınmıştır