|
| ad = Tacitus
| resim = Wien- Parlament-Tacitus.jpg
| başlık = Tacitus, Avusturya ParlemantosuParlamentosu
| doğum_tarihi = MS 56<ref name="Tacticus Yaşı">[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/579997/Tacitus www.britannica.com]</ref>
| doğum_yeri = [[Gallia Narbonensis]] Eyaleti
| meslek = Tarihçi ve Senatör
}}
'''Gaius Cornelius Tacitus''' (veya genel bilinen adıyla ''Cornelius'') [[MS]] [[56]] - [[117]] yılları arasında [[Roma]]'da yaşamış hatip, avukat, senatör ve tarihçidir. Roma senatosundaki görevleri, Roma tarihi ve imparatorluğun kuzeyindeki [[Cermenler|Germanialılar]] üzerine yazdığı eserleriyle tanınır.
== Yaşamı ==
[[Dosya:REmpire-04 Gallia Narbonensis.png|200px|left|thumb|[[Gallia Narbonensis]]]]
'''Tacitus''', MS 56 - 57 yıllarında diğer birçok Altın ve Gümüş çağı yazarları gibi soylu bir ailenin çocuğu olarak Kuzey İtalya veya bir Roma eyaleti olan [[Gallia Narbonensis]]’te doğmuştur. Eserleri onun zamanı hakkında birçok bilgi verirken, kendi yaşamı hakkında pek az bilgi verir. Günümüze kalan bilgilere göre Tacitus, yakın arkadaşı [[Plinius]] gibi hukuk ve siyasi hayatına hazırlanmak için retorik okumuştur. Hatta bu eğitimi ilerde kendi adı Tacitus (sessiz) ile tezat oluşturacak derecede iyi bir hatip olmasına ve konuşmalarıyla halkın beğenisini kazanmasına yol açmıştır. Çalışma hayatına Historiae eserinde belirttiği gibi İmpatator [[Vespasian]]'un yardımlarıyla başlar. Kariyerindeki önemli olaylardan birisi de ünlü komutan Agricola'nın kızı Iulia ile MS 77 yılında evlenmesidir. Siyasi yaşamına ise MS 81 - 82 yıllarında İmparator [[Titus]] zamanında quaestor (yargıç) olarak başlar . Kariyerinde hızla yükselerek MS 88 yılında praetorluğa (baş yargıç) atanır. Çeşitli eyaletlerde MS 89'dan 93'e kadar [[Roma lejyonu|lejyon]] kumandanlığında çalışır. [[Nerva]]'nın imparatorluğu zamanında MS 97 yılında Tacitus consul suffectus (vekil konsül) olur. Böylece ailesinde Roma senatosuna adımını atan ilk kişi Tacitus olur. Bu consul’lüğü sırasında ünlü Roma askeri [[Lucius Virginius Rufus]]'un cenazesinde yaptığı konuşma ile ününün doruğuna çıkar. Bir yıl sonra Agricola ve Germania adlı eserlerini yazarak ve yayınlatarak, ölümüne kadar devam edeceği edebî kariyerine başlar. Daha sonra [[Traianus]]'un imparatorluğuna kadar devlet işlerinden elini çeker. Siyasetten ve hukuktan ayrı kaldığı zamanlarda iki büyük eseri Historiae ve Annales'i yazar. Ölüm tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte, Hadrianus'un imparatorluğuna dek yaşadığı tahmin edilmektedir.
== Eserleri ==
[[Dosya:Gaius Cornelius Tacitus.jpg|200px|thumb|Tacitus'un kimliği bilinmeyen bir illüstrasyonist tarafından yapılan tasviri]]
'''De vita et moribus Iulii Agricolae''' (Iulius Agricola’nın yaşamı ve ölümü) : Bu eserde Tacitus saygın bir Romalı komutan ve kendi kayın pederi olan Iulius Agricola'nın yaşamını ele alır. Bununla birlikte Britanya adasının coğrafi ve etrografik özelliklerine de değinir. Tacitus, Agricola'nın sadakatini, dürüstlüğünü ve despot İmparator [[Domitianus]] karşısında gösterdiği azim ve kararlılığı övgü dolu bir dille gözler önüne serer ve ancak Domitianus'un İ.S.MS 96 yılında suikaste kurban gitmesinin ardından gelen rejim değişikliğinden sonra bu eseri yayınlatabilir.<ref>Bu eserin Hamit Dereli tarafından Türkçe'ye çevirisi 1943'de Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosu tarafından yaptırılmış ve "Dünya Edebiyatından Tercümeler - Latin Klasikleri Dizisi" içinde yayınlanmıştır. C. Tacitus (çev. Hamit Dereli), (1943, yeni basım 1990) ''Agricola’nın Hayatı veya Britanya Tarihi'', Ankara:Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları (Dünya Edebiyatından Tercümeler / Latin Klasikleri Dizisi)</ref>
'''De Origine et situ Germanorum''' (Germania halkının kökeni ve yerleşim yeri): Roma imparatorluğunun sınırlarının dışında yaşayan [[Germania]]lı kavimleri konu alan etnografik bir incelemedir. İlk eseri Agricola ile benzer özellikler taşıyan bu eserinde Tacitus, Germania'nın topraklarını ve [[Cermenler|Germanialılar]]ın kanunlarını, gelenek-göreneklerini inceler daha sonra Roma İmparatorluğuna yakın olanlardan [[Baltık Denizi]] sahillerinde yeleşikyerleşik olanlarına kadar tek tek kavimleri ele alır.<ref>Bu eser ilk defa Hamit Dereli tarafından Türkçe'ye çevirilip Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosu tarafından "Dünya Edebiyatından Tercümeler - Latin Klasikleri Dizisi" içinde yayınlanmıştır. C.Tacitus (çev. Hamit Dereli), (1943), ''Germania'' Ankara:Milli Eğitim Vekaleti Yayınları (Dünya Edebiyatından Tercümeler / Latin Klasikleri Dizisi)</ref><ref>Diğer Türkçe'ye çeviri: Cornelius . Tacitus (çev.Mine Hatapkapulu) (2008) ''Germania Halklarının Kökeni ve Yerleşim Yeri'', İstanbul:Kabalcı Yayınları ISBN 975997083</ref>
'''Dialogus de oratoribus''' (Hatipler üzerine söyleşi): Dialogus de oratoribus adlı eserinin ne zaman yazıldığı kesin olmamakla birlikte Tacitus’un bu eseri Agricola ve Germania eserlerinden sonra kaleme aldığı tahmin edilmektedir. Pek çok yönden diğer eserlerinden farklı olduğu için özgünlüğü tartışmalıdır. Tacitus’un diğer eserlerinden farklı olmasının sebebi belki de hitabet sanatıyla ilgili olmasındandır. Fabius Iustus’a ithaf edilmiş olması bize yayınlandığı tarih hakkında bir fikir verse de yazıldığı tarihi öğrenmemize yardımcı olmaz.
| 