Obeyd kültürü: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Erasmus.new (mesaj | katkılar) Değişiklik özeti yok |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) |
||
5. satır:
Obeyd Kültürü ilk olarak, bir [[Sümer]] yerleşmesi olan [[Ur]] yakınlarındaki Tell el Ubaid Höyüğü'nde incelenmiş, kültüre bu yerleşmenin adı verilmiştir. Kültürün yayılma alanı esas olarak Güney Mezopotamya'dır.<ref name="1,15"/> Ancak oldukça geniş bir alanda yayılma göstermiştir. Doğu, Güneydoğu Anadolu, [[Urmiye Gölü]] civarı ve Batı [[Azerbaycan]] gibi geniş bir arazide Obeyd çanak çömleği bulunmuştur.<ref name="ea25">Engin Akdeniz, [http://www.iudergi.com/tr/index.php/anadolu/article/viewFile/1249/1104 ''Halaf ve Obeyd Kültürleri Üzerine Bazı Gözlemler ve Pirot Höyüğün Halaf-Obeyd Boyalı Çanak Çömleği''] Sh.: 25</ref> Kültürün tüm ayrıntıları [[Eridu]] kentinde açığa çıkarılmıştır. Ayrıca Hacı Muhammet, Te'l ul Savvan ve Tell Aveyli gibi birçok yerleşimde bu kültüre ilişkin bulgular elde edilmiştir.<ref name="1,15"/>
Obeyd Kültürü'nü kuzeydeki [[Toros Dağları|Toroslar]]'dan ve doğudaki [[Zagros Dağları]]'ndan gelerek bölgeye yerleşen topluluklarının kurduğu düşünülmektedir. Bu bölgeye yerleşen topluluklar, kanallar açarak sulu tarım yapmaya başlamışlardır. Sulu tarım, sonuç itibariyle tarımsal üretimi büyük ölçüde artırmıştı.<ref name="1,15"/> Obeyd yerleşmelerinin tarıma dayalı yerleşmeler olduğu anlaşılmaktadır. Esas olarak buğday, arpa, keten ve hurma yetiştirilmektedir. Hayvan yetiştiriciliği ise ağırlıklı olarak sığır ve domuzdur. Uygun bölgelerde balıkçılık da geçim ekonomisi içinde önemli yere sahiptir. Öyle ki Güneybatı Arabistan kıylarında bazı Obeyd yerleşimlerinin tümüyle mevsimlik olarak balık avı için iskan edildiği görülmektedir.<ref name="ea25"/> Bununla birlikte özellikle [[Kalkolitik Çağ]]'da ve özellikle Kuzey Mezopotamya'da, Geç Obeyd Kültürü, "çok merkezli bir etkileşim alanı", "biçimsel olarak birbiriyle bağlantılı yerleşimlerden oluşan bir dünya" ve "çok katmanlı, bölgesine has gelenekler" olarak tanımlanmıştır.<ref>Reinhard Bernbeck, Sarah Costello, [http://uh.academia.edu/SarahKieltCostello/Papers/480598/Yenice_Yani_Soundings_at_a_Late_Chalcolithic_and_Iron_Age_Hamlet ''Yenice Yanı: Bir Geç Kalkolitik – Demir Çağ Köyü'nde Sondaj Çalışmaları''] Sh.: 653</ref>
Obeyd Dönemi'nin ikinci evresinde Eridu kentinde tapınaklar inşa edildiği görülür. Üçüncü evrede ise kültürün kuzeye doğru yayıldığı anlaşılmaktadır. Dördüncü evre olarak tanımlanan dönemde ise tüm Mezopotamya'ya yayılmıştır. Mezopotamya ötesine de geçerek, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'ya, Doğu Akdeniz'e ve [[Çukurova]]'ya dek yayılan Geç Obeyd kültürel etkileri incelenmiştir.<ref name="1,15"/>
| |||