Arslan Taman Kağan: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Çalıştay (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
düzeltme AWB ile
28. satır:
| imza =
}}
'''Arslan Taman Kağan'''<ref>Kumilyov, Lev (1993), Qədim Türklər, s.135.</ref> <ref name="mie"/><ref>Ocak, Murat (2002), The Turks: Early Ages, Yeni türkiye.</ref> (ö. 619 veya 611) veya '''Heşana Kağan''' ([[Çince]]: 曷娑那可汗, [[Pinyin]]: hésuōnà kěhàn, Orta Çince (Guangyun) [ɣɑt.sɑ˥˩nɑ˩ kʰɑ˥ɣɑn˩˥] veya 曷薩那可汗/曷萨那可汗, hésànà kěhàn, ho-sa-na k'o-han) [[Batı Göktürk Devleti]]'nin ilk hükümdarı. Babası, [[Buyruk Kağan]] hiçbir zaman Batı Göktürk tahtının egemenliğini tam anlamıyla ele geçirememiştir<ref name="mogol">Vaissiere (2011), İlk Türk Hakanlıklarının Tarihi Üzerine Yeni Bilgiler, Ötüken’den İstanbul’a Türkçenin 1290 Yılı (720-2010) Sempozyumu, s. 233-240.</ref>; bunun için babasının ölümünden sonra tahta geçen Taman<ref>Trombert, Eric (2005), Les sogdiens en Chine, École française d'Extrême-Orient, s. 392</ref> ilk Batı Göktürk kağanı olarak bilinmektedir. Taman Kağan, [[Aşina|Aşina sülalesi]]nin "Mukan kolu"ndandır.<ref name="kol"/> Çince "hésànà kěhàn" transkripsiyonu, Türkçe "arslan" adının fonetik dizimine tekabül etmektedir.<ref>{{cite web|başlık=Eski Türk Adlarının Çinceden Orijinal Hâline Çevrilmesi|url=http://simitcay.com/2016/02/21/10791/|erişimtarihi=28 Şubat 2016}}</ref>
 
==Sözük kökeni==
Taman Eski Türkçede "duman" anlamına gelmekteydi.<ref>{{cite web|başlık=Eski Öz Türkçe Sözlük|url=http://gokturkanitlari.appspot.com/eskiturkcesozluk-p-z.html|erişimtarihi 2 Mart 2016}}</ref>
==Tahta geçişi==
Taman, [[Buyruk Kağan]]'ın oğludur.<ref name="kol">Vaissiere (2011), s. 239</ref> Babası, Türk Kağanlığı'nın batısını ele geçirmek için uğraşıp; [[Doğu Roma]] ile elçiler aracılığıyla ilişki kuran bir kağandı. Bunun için [[Tarduş Kağan]] ile uzun süreli bir mücadeleye girişmişti.<ref>Ersin, Emel (1978), İslâmiyetten Önceki Türk Kültür Tarîhi ve İslâm'a Giriş, Edebiyat Fakültesi Matbaası, s. 235.</ref> Tarduş'un ölümünden sonra, Göktürk Kağanlığı tamamen iki parçaya bölündü. 604'te, Taman Batı Göktürleri teşkilatlandırmayı başardı. Hedefleri ve konumu sürekli tartışma konusu olan Taman, ancak 610'a kadar Batı Göktürk Kağanlığı'nı yönetebildi. Taman'ın annesi, babasının ölümünden sonra amcasıyla evlenmiş ve Çin sarayını ziyarete gitmişti. [[Sui Hanedanı]] bu durumu kullanarak, Taman'ın Çin asilzadesi annesi Şiang-şi'yi<ref name="takasi">{{Web kaynağı | başlık = Batı Göktürk Kağanlığındaki Aşinalı Bir Kağanın Şeceresine Ait Bir Kaynak | yazan = Prof. Dr. Takashi Osawa | url = https://www.tarihtarih.com/?Syf=26&Syz=363832 | erişimtarihi = 27 Şubat 2016 | arşivengelli = evet}}</ref> kendi çocuğuna karşı kullanma kararı aldı. Kısa sürede Taman, egemen bir kağandan ziyade Sui'ye bağlı bir [[vasal]] konumuna geldi.<ref> Victor Cunrui Xiong (2012), Emperor Yang of the Sui Dynasty: His Life, Times, and Legacy, SUNY Press, s.213.</ref> Taman'ın egemenlik gücü iyice azaldıktan sonra [[Şikoey Kağan]] yönetimi ele geçirdi. Taman; Çin sarayına sığındı ve 611'de<ref>Trombert (2005), s. 380</ref> burada Çangan adlı bir [[Doğu Göktürk Kağanlığı]] elçisi tarafından<ref name="mie">Victor Cunrui Xiong (2008), Historical Dictionary of Medieval China, Scarecrow Press, s. 95.</ref> öldürüldü.<ref>Vaissiere (2011), s. 236</ref>
 
==Kaynakça==