Timur İmparatorluğu: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Hassandaddas (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Gerekçe: + vandalizm amaçlı değişiklik
62. satır:
 
|yönetici1 = [[Timur]]
|yönetici2 = [[HasanMüzaffer Hüseyin]]
|yönetici3 = [[Müzaffer Hüseyin]]
|yönetici4 = Muhammer Sandıç
|yönetici_yılları1 = 1370-1405
|yönetici_yılları2 = 14051506-14401507
|yönetici_yılları3 = 1440-1490
|yönetici_yılları4 = 1490-1507
|yönetici_unvanı = [[Emir]]
|vekil1 =
119. satır:
Timur'un [[Türkistan]]'a hâkimiyeti [[Özbek]], [[Kazak]] ve [[Türkmen]]lerin günümüze kadar ulaşacak olan tarihlerinin de nirengi noktasını teşkil eder. [[1398]]-[[1399]]'da [[Delhi Sultanlığı|Hindistan Delhi Sultanlığı]]'na düzenlediği sefer de bölgedeki siyasî ve kültürel yapının değişmesine sebep olmuştur. Ancak Timur'un 1399'da yedi yıl süren Anadolu Seferi'ne çıkıp, 1402 [[Ankara Savaşı]] ile [[I. Bayezid]]'i yenip, Anadolu'yu ele geçirmesi, Osmanlı tarihinde unutulmaz bir yer tutar. [[Anadolu]]'dan sonra [[Çin]] seferine çıkan Timur yolda hastalanarak ölmüştür. (1405)
 
Timur'un ölümünden hemen sonra devlet oğlu ve torunları arasında paylaşılmıştır. Buna göre; Torunu [[Muhammed]] başkent [[Semerkant]]'ta tahta çıkarken, diğer torunları [[Pir Muhammed]] ile İskender [[İran]]'da, 3. oğlu [[Miranşah]] [[Bağdat]] ve [[Azerbaycan]]'da, en küçük oğlu [[Şahruh|Hasan]] ise [[Büyük Horasan|Horasan]]'da yerleşmişlerdir.
 
HasanŞahruh, [[Maveraünnehir]] bölgesini de ele geçirerek, [[Herat]] şehri merkez olmak üzere devletini kurdu. Ardından İran ve Azerbaycan'ı da hâkimiyetine alan HasanŞahruh dönemi (1407-1447), [[Türkistan]]'da parlak bir kültür hayatının başlangıcı olmuştur.
 
HasanŞahruh merkezini Herat'ta kurduğu zaman 16 yaşında olan oğlu olan sonradan [[Uluğ Bey]] yani "Emir-i Kebir" olarak anılan [[Uluğ Bey|Muhammed Tarık bin Hasan ıŞahruh]]'u 1402'de Timur'un başkenti ve çok önemli bir merkez olan [[Semerkant]]'e vali olarak atamıştı. Muhammed Tarık bu şehirde ve [[Maveraunnehir]] bölgesinde 1411'den itibaren babasına bağlı ama çok bağımsız bir devlet idare etmeye başlamıştı. Bu dönemde Uluğ Bey bilimsel ve özellikle astronomi ve matematik ile ilgili çok önemli çalışmalar yapmış ve büyük bir alım olarak isim yapmıştı. Kurduğu [[Uluğbey Medresesi]] ile buna bağlı 1424-1429'de Semerkant'te kurdurduğu rasathane 1449'da dindar fanatikler tarafından yıkılmadan önce dünyanın en ileri gözlemevi idi. Sahruh'un 1447'de ölümü üzerine, tahta oğlu Muhammed Tarık geçti ve Arapça-Farsça "Emir-i Kebir" veya "Büyük Emir" ünvanının Türkçesi olan [[Uluğ Bey]] olarak tarihlerde anılmaya başladı. [[Uluğ Bey]]'in 1411'den itibaren emirlik mücadeleler içinde geçmiştir. Bir hile ile oğlu Abdüllatif tarafından 1449 yılında öldürülmüştür ve ülke dahilinde büyük karışıklıklar çıkmıştır.
 
[[Miranşah]]'ın torunu [[Ebu Said]]'in Akkoyunlu [[Uzun Hasan]]'a yenilmesiyle ([[1469]]) Horasan'ın batısında kalan bütün topraklar Akkoyunluların eline geçti.