|
| Thai ||<font style="font-size:150%;"> ๐</font>
|}
'''Sıfır''', [[aritmetik]]te '''0''' rakamını [[simge]]ler. Brahmagupta ''sıfır'' ile işlem yapmanın kurallarını ilk olarak veren bilim insanıdır.<sup>[1]</sup> Bugünkü sayı sisteminde sıkça kullanılan sıfır, bir niteliğin yokluğunu temsil eder. Toplamada toplandığı sayıyı değiştirmeyen etkisiz, çarpmada sonucu sıfır yapan yutan, bölmede ise bir sayıya bölündüğünde 0 sonucu çıkar. Ancak bir sayıyı böldüğünde sonuç tanımsızdır. İlk defa [[El-Harezmi]] kullanmıştır.
[[Dosya:Seven segment display 0 digit 16px spacing.png|60px|thumbnail|left|<small>'''Dijital gösterimi'''</small>]]
"0" Roma rakamlarında gösterilemeyen tek rakamdır.
::<math>0 * a = 0</math>
::<math>0/a = 0</math>
::<math>a/0 = </math> <big>tanımsız</big>
::<math>a/0 = </math> <big>tanımsız</big> '''SIFIR''' Sıfır(0) Arapça şafira ya da şifr , Sanskritçe sünya, İngilizce zero(nil-null). Boş, hiç olan; ya da herhangi bir şey olmayan. Batı dillerindeki şifre sözcüğünün kökeni. Günümüz sayı sisteminin merkezine, hangi serüvenleri izleyerek gelip oturduğu aşağı yukarı biliniyor. Matematiğin tarihi,bu sayının, Hint kökenli olduğundan hemen hemen emin. Basamak yerine ilk kullanımı, çok eskilere gitmesine rağmen, bu günkü anlamdakine en yakın kullanımı, Hint matematikçi '''Brahmagupta'''<nowiki/>'nın (1) (2) '''Brahmasputha Siddhanta''' adlı eserinde anlatılmaktadır. MS 628 tarihini taşıyan bu eserinde Brahmagupta, sıfır ile dört işlemin kurallarını sıralar. Toplama, çıkarma ve çarpmada sorunsuz sıyrılan Brahmagupta, bölmede zorlanmaktadır. Şöyle diyor: "-Herhangi bir pozitif ya da negatif sayının sıfır ile bölünmesi durumunda, sonuç paydasında sıfır bulunan bir kesirdir". "-Herhangi bir pozitif ya da negatif sayı tarafından bölünen sıfır, ya sıfırdır veya payında sıfır, paydasında bir sayı bulunan kesirdir." "-Sıfır bölü sıfır, sıfırdır." Daha sonraki yıllarda '''tanımsız''' olarak kabul edilen sıfırla bölme işlemi gerçekten hala kafalarımızı karıştırmaya devam ediyor. Halbuki sıfır'ın bir sayıyla bölünmesinde hiçbir sorun yok. Sıfır bölü sıfır ise sıfır değil; o da tanımsız. Günümüzde kullandığımız sayı sistemine '''Hint-Arap''' sayı sistemi diyoruz. Ondalık basamaklı sayı sistemi, Hindistan'dan Arap yarımadasına, oradan da İslam İmparatorluğu'nun genişlemesine parelel olarak Kuzey Afrika ve Endülüs üzerinden Avrupa'ya ulaşmıştır. Kendisi Becaiye'de (Cezayir) yetişmiş olan ünlü matematikçi '''Fibonacci''', 1202 de yayınladığı '''Liber Abaci''' adlı eserinde bu sistemi Avrupa'ya tanıtmıştır. Sıfır'ın, ya da daha hoş yakıştırmayla '''ŞİFRE'''<nowiki/>'nin hikayesi bu kadar kısa değil elbet. Ayrıntıları merak ediyorsanız, www.mathforum.org sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Birçok skalada sıfır başlangıç ya da nötr bölgeyi temsil eder. Sayı doğrusunda sıfırın sağı artı, solu eksi değerleri barındırır. Sıcaklık derecelendirmelerinde sıfırın yeri derecelendirme sistemine göre değişir. Örneğin [[Kelvin]] derecinde sıfır noktası -273 °C'ye (mutlak sıcaklık) denk gelmektedir. Celsius derecesinde ise 0 noktası suyun erime/donma noktası olarak alınmıştır.
Sıfırın [[MÖ 450'ler|MÖ 450 yıllarında]] [[Orta Amerika]]'da yaşayan [[Maya halkları|Maya]] kabilesinde kullanıldığına dair kanıtlar vardır. M.S. [[800]] civarında ise Hintler sıfıra benzer bir sembol kullanmışlardır. [[Hindistan]]'dan yayılan sıfır, [[1400'ler|M.S. 1400 yıllarında]] [[Avrupa]]'da da benimsenmiş ve kullanılmıştır. Türkçedeki Sıfır sözcüğü büyük olasılıkla [[Arapça]] ''sifr'' sözcüğünden türemiştir. Arapça Sifr ise Hintçe'de boş anlamına gelen ''sunya'' sözcüğünün tercümesidir.
İnsanlar sıfır gibi bir sayısal değere 2000 yıl öncesine kadar başvurmaya gerek duymamışlardır.
Bunun temelinde yatan en önemli etken ise 0 rakamının temsil ettiği anlam ve yokluk kavramının ince bir çizgide ayrılmasıdır.
<references />[http://www.storyofmathematics.com/indian_brahmagupta.html][http://www.biltek.tubitak.gov.tr/gelisim/matematik/sayilar.htm]
[[Kategori:Temel aritmetik]]
| 