Higgs bozonu: Revizyonlar arasındaki fark

[[Dosya:CMS Higgs-event.jpg|thumb|right|200px|Higgs bozonuna ait bir işaret olduğu tahmin edilen ve [[Proton|proton-proton]] çarpışması sonucu ortaya çıkan verilerle hazırlanan temsili bir grafik. Bozon anında bozunuyor ve ortaya 2 elektron ile 2 hadron [[:en:Jet (particle physics)|jeti]] (şekilde çizgiler halinde gösterilmiştir) çıkıyor.]]

'''Higgs bozonu'''. [[Peter Higgs]], [[Gerald Guralnik]], [[Richard Hagen]], [[Tom Kibble]]<ref>[http://prola.aps.org/abstract/PRL/v13/i20/p585_1 Global Conservation Laws and Massless Particles]</ref>, [[François Englert]] ve [[Robert Brout]] tarafından [[Standart Model]]'deki [[fermiyon]]lara kütle kazandırmak için varlığı öne sürülmüş spini 0 (''sıfır'') olan parçacık. H veya h olarak kısaltılır. Aralık 2011'de o zamanlar iki ana deneyin ([[ATLAS deneyi|ATLAS]] ve [[CMS]]) sözcüleri birbirlerinden bağımsız sonuçlara dayanarak Higgs parçacığının 125 [[Elektronvolt|GeV/c²]] (133 proton kütlesi, 10⁻²⁵&nbsp;kg) değerinde bir kütleye sahip olabileceğini belirtti. Ayrıca yaptıkları açıklamada 115–{{val|130|u=GeV/c2}} arası hariç Higgs'in bulunmayacağı diğer kütle aralıklarının önemli ölçüde elendiğini belirttiler.<ref>As of 13 December 2011 ATLAS excludes at the 95% confidence level energies outside 116–{{val|130|u=GeV/c2}} and CMS excludes at the 95% confidence level energies outside 115–[[Elektronvolt|GeV/c²]].</ref> BHÇ'nin kesin bir sonuç için gerekli cevabı 2012'nin sonunda vereceği söylendi.<ref name="ATLAS-13Dec2011">{{Haber kaynağı|url=http://www.atlas.ch/news/2011/status-report-dec-2011.html|title=ATLAS experiment presents latest Higgs search status |publisher=CERN |date=13 December 2011|accessdate=13 December 2011}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=http://www.nature.com/news/detectors-home-in-on-higgs-boson-1.9632|title=Detectors home in on Higgs boson |publisher=Nature News |date=13 December 2011}}</ref><ref name="CMS_December 2011">{{Haber kaynağı|url=http://cms.web.cern.ch/news/cms-search-standard-model-higgs-boson-lhc-data-2010-and-2011|title=CMS search for the Standard Model Higgs Boson in LHC data from 2010 and 2011 |publisher=CERN|date=13 December 2011 |accessdate=13 December 2011}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=http://press.web.cern.ch/press/PressReleases/Releases2011/PR25.11E.html |title=ATLAS and CMS experiments present Higgs search status |publisher=CERN |date=13 December 2011 |accessdate=13 December 2011}}</ref> 22 Haziran 2012'de CERN, yapılan deneylerin son durumu hakkında bir seminer verileceğini duyurdu.<ref>[http://indico.cern.ch/conferenceDisplay.py?confId=196564 Press Conference: Update on the search for the Higgs boson at CERN on 4 July 2012]</ref><ref> {{Haber kaynağı|url=http://press.web.cern.ch/press/PressReleases/Releases2012/PR16.12E.html|title=CERN to give update on Higgs search | publisher=CERN | date=22 June 2012|accessdate=2 July 2011}}</ref> 28 Haziran 2012 civarlarında parçacığın bulunduğu yönünde açıklamaların geleceği medyada yayılmaya başladı fakat bunun "sadece güçlü bir sinyal" mi yoksa resmi bir keşif mi olacağı belirsizdi.<ref>http://www.timeslive.co.za/scitech/2012/06/28/higgs-boson-particle-results-could-be-a-quantum-leap</ref>

 

4 Temmuz 2012'de CERN, "Higgs bozonu ile tutarlı" bir parçacığın resmi keşfini açıklamaya yeterli olan "5 sigma" seviyesindeki sinyali doğruladı. Gerçekten de Higgs bozonunun teorik olarak tüm öngörülen özellikleri taşıyıp taşımadığını ve eğer taşıyorsa Standart Model'in hangi versiyonunu daha çok desteklediği ise ileride yapılacak olan araştırmaların göstereceği belirtildi.<ref name=cern1207>{{Haber kaynağı|url=http://press.web.cern.ch/press/PressReleases/Releases2012/PR17.12E.html |title=CERN experiments observe particle consistent with long-sought Higgs boson |publisher=CERN |date=4 July 2012 |accessdate=4 July 2012}}</ref><ref>[http://cms.web.cern.ch/news/observation-new-particle-mass-125-gev Observation of a New Particle with a Mass of 125 GeV]</ref><ref>[http://www.atlas.ch/news/2012/latest-results-from-higgs-search.html Latest Results from ATLAS Higgs Search]</ref><ref>[http://www.youtube.com/watch?v=vXZ-yzwlwMw Video (04:38)] - [[CERN]] Announcement (4 July 2012) Of Higgs Boson Discovery.</ref><ref name="NYT-20120704">{{Haber kaynağı|last=Overbye |first=Dennis |title=A New Particle Could Be Physics’ Holy Grail |url=http://www.nytimes.com/2012/07/05/science/cern-physicists-may-have-discovered-higgs-boson-particle.html |date=July 4, 2012 |newspaper=[[New York Times]] |accessdate=July 4, 2012 }}</ref> Ayrıca bu Higgs bozonu ile tutarlı olarak bulunan parçacığa şimdilik "higgson" ismi verilmiştir.<ref>[http://www.kuark.org/2012/07/higgs-bozonu-bulundu-mu-ne-oldu/ Higgs Bozonu Bulundu Mu? - KBT Bilim, 04 Temmuz 2012]</ref>