Nova Roma: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
{{İstanbul'un tarihi}}
'''Nova Roma''' (Yeni Roma), [[İstanbul]] şehrinin [[Roma İmparatorluğu]]'nun
[[İstanbul]]'un on altı yüzyıllık başkentlik tarihi [[330]]'da, Roma İmparatorluğunun [[395]]'de Doğu-Batı ayrılmasından tam 65 yıl önce başlamıştır. [[Byzantion]]'un konumu Roma İmparatoru [[I. Konstantin]]'in oldukça ilgisini çeker. [[11 Mayıs]] [[330]] tarihinde I. Konstantin, Byzantion'u [[Roma İmparatorluğu]]'nun yeni başkenti ilan eder ve Yeni Roma (Lat.: Nova Roma) olarak tekrar isimlendirir. Nova Roma adı pek benimsenmez ve I. Konstantin'in ölümüyle yürürlükten kalkar.
== Nova Roma'nın Kuruluşu ve İmparatorluğun Yeni Başkenti İlan Edilişi (330)==
[[Resim:Val akv krj1.jpg|thumb|left|150px|[[Roma İmparatorluğu]]'nun yeni başkenti [[Nova Roma]] için [[I. Konstantin]] tarafından inşa ettirilen [[Bozdoğan Su Kemeri]]]]▼
▲[[Resim:Val akv krj1.jpg|thumb|left|150px|[[Roma İmparatorluğu]]'nun yeni başkenti [[Nova Roma]] için [[I. Konstantin]] tarafından
İlk zamanlarından itibaren yeni başkentin tarihçileri kurucusunun adından dolayı onu Konstantinos'un Kenti; [[Konstantinopolis]] diye anmaya başlarlar (Yun.: Κωνσταντινούπολις veya Κωνσταντίνου Πόλις). Tarihsel süreçte 'Nova Roma' adı pek tutulmaz ve imparatorun ölümünden sonra şehir Konstantin'in şehri anlamına gelen Konstantinopolis adını alır. ▼
[[I. Konstantin]] Licinius'u yenerek [[Roma İmparatorluğu]]'nun tekrar birliğini sağlamış, İskoçya'dan Kızıldeniz'e, Fas'tan Dicle Irmağı'na kadar uzanan büyük bir imparatorluğun tek hâkimi olmuştu. 4.yüzyılın şartlarına göre imparatorluğun zenginliği Doğu'dan, Mısır ve Küçük Asya üzerinden yapılan ticaretten kaynaklanıyordu. Bu nedenle [[M.Ö. 667]] yılında efsaneye göre kral Byzas tarafından kurulmuş [[Byzantion]] (Romalılarca latinleştirilmiş adıyla [[Byzantium]])'un zengin doğu eyaletlerine hakim eşsiz konumu, I. Konstantin'in dikkatini oldukça çekmişti. Byzantium, Pontus Euxinus (Karadeniz) ve Asya'dan geçen ticaret yollarının büyük kısmını kontrol edebilecek stratejik bir noktadaydı.
Şehir Roma başkentlik döneminde hızla eski site sınırlarından taşarak batıya doğru yayılmaya başlar. Roma'nın istilası ve yıkılmasıyla onun yerine geçen Konstantinopolis, [[330]] ile [[395]] yılları arasında Roma İmparatorluğu'nun başkentiğini yapar. Daha sonra da [[395]]'de ikiye bölünen Roma İmparatorluğu'nun ardılı devlet [[Doğu Roma İmparatorluğu]]'nun [[1453]]'teki yıkılışına kadar başkenti olur.▼
[[Büyük Konstantin]]'in [[Byzantium]] için önemli planları vardı. [[Roma İmparatorluğu]]'nun birliğini tekrardan henüz yeni sağlamıştı ve kalıcı olması için büyük reformların gelişimini öngörüyor ve Hristiyan kilisesinin yayılımını teşvik ediyordu. Konstantin Roma'nın artık bir başkent olarak birçok nedenden ötürü yetersiz kaldığının farkındaydı. Roma doğudaki sınır imparatorluk eyaletlerinden oldukça uzak kalıyor, ordu ve yönetim birimleri birbirinden sürekli ayrı düşüyordu. Şehir olağan bir şekilde sellerden ve malarya hastalığından kırılıyordu. Roma bin yılı aşkın imparatorluğun başkentliğini yürütmüştü ama Konstantin'e göre artık başkenti değiştirmenin zamanı gelmişti.
İmparatorluğun köhneleşmiş kurumları ve alışkanlıklarıyla Roma'dan yönetilmeye devam edemeyeceğinin farkına varan I. Konstantin, [[Byzantium]]'u imparatorluğun yeni başkenti olarak ilan etti ([[11 Mayıs]] [[330]]). Kente "Yeni Roma" anlamına gelen Nova Roma adını veren I. Konstantin, Senato ve diğer tüm yönetim kurumlarını imparatorluğun yeni gözbebeği olacak Nova Roma'ya taşıttı.
== Roma Metropolü Nova Roma'nın İmar Çalışmaları (330-337) ==
[[Resim:Hippodrome of Constantinple 1.jpg|thumb|'''Konstantin'in Hippodromu''' ([[Sultan Ahmet Meydanı]]) [[I. Konstantin]] tarafından kenti metropol haline getirmek için inşa ettirilmiştir.]]
I. Konstantin yeni başkenti için, tarihin en büyük kentsel gelişim planlarından birini hazırladı. M.S 330 yılından 337'ye kadar olan yedi yıllık süreç içinde tam bir şantiye alanına dönen kentte; çok sayıda dini bina, yeni yol ve su kemeri inşa edildi. Sultanahmet'te bugün "At Meydanı" olarak yerde bulunan [[Hippodromos]], I. Konstantin döneminde genişletilerek bugünkü boyutlarına ulaştı. 100.000 kişinin oturabileceği boyutlarda inşa edilen [[Hippodromos]]'un tribünlerine ait parçalar İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde korunuyor olup, Spina'sında yer alan sütunlardan üçü ([[Tutmosis Sütunu]], [[Burmalı Sütun]] ve [[Örme Sütun]]) hâlâ ayaktadır.
Kenti çevreleyen [[Septimius Severus]] surlarını yıktırarak kendi adıyla anılacak yeni bir sur ve kuleler sistemini inşa ettiren I. Konstantin yeni başkentin planını bizzat çizmiştir. Bugün bile İstanbul kentinin Suriçi'nde kalan kısmı, büyük ölçüde bu plana sadık bir şekilde şekillenmiş durumdadır.
== Nova Roma'dan Konstantinopolis'e Dönüşüm ==
▲İlk zamanlarından itibaren yeni başkentin tarihçileri kurucusunun adından dolayı
▲
== Ayrıca Bakınız ==
*[[Byzantion]]
*[[Konstantinopolis]]
*[[İstanbul]]
*[[İstanbul'un tarihi]]
*[[Roma İmparatorluğu]]
*[[Doğu Roma İmparatorluğu]]
== Kaynakça ==
* 'Constantine I' adlı İngilizce Wikipedia sayfası
* ' Konstantin der Grosse' adlı Almanca Wikipedia sayfası
* 'I. Constantinus' adlı Türkçe Vikipedi sayfası
[[Kategori:İstanbul'un Bizans dönemi tarihi]]
| |||