Cami Baykurt: Revizyonlar arasındaki fark

[[TBMM 1. Dönem]]de milletvekilliği ve [[Mustafa Kemal Atatürk|Mustafa Kemal Paşa]]'nın reislik ettiği I. İcra Vekilleri Heyeti'nin ilk iki ayında [[İçişleri Bakanlığı|Dahiliye Vekilliği]] yapmış siyaset adamıdır. Bu anlamda [[Türkiye Cumhuriyeti]]'nin ilk içişleri bakanıdır. [[İslamiİslam sosyalizmsosyalizmi]]ene yakın görüşleriyle tanınmıştır.

Cumhuriyetten önce Osmanlı Devleti’nin [[Trablusgarp Eyaleti]]nde asker olarak görev yapanyaptı Abdülkadirve Cami Beyburadaki anılarını yazmış veyazarak Osmanlı Afrikası hakkında önemli bir eser bırakmıştırbıraktı.

[[1876]]'da dünyaya geldi. Doğum yeri çeşitli kaynaklarda İstanbul olarak gösterilir ancak TBMM arşivindeki bir belgede [[Bağdat]] olarak görülür.<ref name=yiner>[http://www.turkishstudies.net/Makaleler/1693285464_25YinerAbdulnas%c4%b1r-trh-407-437.pdf Abdülnasır Yiner, '''Farklı İki Meclisten Bir Portre: Abdulkadir Cami Bey R.1293 (1878) -1949''', ''Turkish Studies, Cilt 8, Sayı 11, Yıl: 2013'']</ref> Babası Hacı Mehmet Münir Paşa, annesi Ayşe Hanım’dır. Ailesi tarafından verilen ismi “Abdülkadir” idi. Cami ismi, ünlü Trablusgarp kumandan ve valilerinden [[Recep Paşa]] tarafından İranlı filozof [[Molla Câmî]]'ye ithafen ismine eklendi ve Abdülkadir Cami ismi ile tanındı. [[Soyadı Kanunu]]’ndan sonra “''Baykut''” soyadını aldı, ancak kaynaklarda “''Baykurt''” olarak yazımı yaygındır.

Soğukçeşme Askeri Rüşdiyesi ve , [[Kuleli Askeri İdadisi]]’nde, ve [[Harp Okulu]]’ndaöğrenim’nda öğrenim gördü. [[1896]] yılında [[Harp Okulu]]'nu bitirerek orduya katıldı.

Mezuniyetinin ardından, o zamanın muhalifleri için en uzak sürgün yeri olan <ref name=adnan/> [[Trablusgarp Eyaleti|Trablusgarp]]'a tayin edildi. Burada yaveri olduğu Vali Müşir [[Recep Paşa]]'nın koruması altında, sürgündeki genç mekteplileri [[İttihat ve Terakki]] cemiyetinde örgütledi.

1905-1906'da Fransızların güneydeki Canet vahasını işgali üzerine verilen görevle vahayı geri aldı. Hem komutan hem kaymakam olarak görev yaptığı Gat’ta iki yıl kaldı; kasabayı ve çevresinde yaşayan Tevarıklar’ı yakından tanıdı.<ref name=afyonu>[http://www.bugun.com.tr/pages/marticle.aspx?id=218866 Erhan Afyoncu, '''Osmanlı’nın Bilinmeyen Afrika sınırları''', ''Bugün gazetesi, 13.01.2013'']</ref> Ölümünden çok sonra yayınlanacak anılarına kaynak sağlayacak olan yoğun notlar tuttu. Notlarında mekânları, sosyal hayatı, farklı etnik grupların özelliklerini ve hayvanları betimledi.

Yüzbaşıyken [[II. Meşrutiyet]] ilan edilince askerlikten ayrıldı ve [[Fizan]] livasından [[Meclis-i Mebusan]]'a seçildi. [[1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı|Meclis-i Mebusan 1. dönem]] ve [[1912 Nisan-Ağustos Osmanlı Meclis-i Mebusanı|Meclis-i Mebusan 2. dönem]]de Fizan mebusluğu yaptı. Mecliste İttihat ve Terakki Fırkası’nın [[Hizb-i Terakki]] adlı sol kanadının kurucularından biri oldu.<ref name=adnan/> Ancak ittihat ve Terakkl'nin genel çizgisine aykırı düşünce siyaseti bıraktı; bir süre gazetecilik yaptı.

TBMM temsilcisi olarak [[Roma]]'ya gönderilen Abdülkadir Cami Bey’in, bu görevi birkaç ay sürdü. 27 Nisan 1922’de temsilcilik görevinin bittiği kendisine bildirildi; geri dönmeyince istifa etmiş sayıldı ve milletvekilliği sona erdi. Buna rağmen TBMM [[Londra Konferansı (1921)|Londra Konferansı’na]] davet edildiğinde mevcut kadro içerisinde yer almıştır.<ref name=adnan/>

5 Kasım 1949’da1949 tarihinde hayatını kaybetti.