Vikipedi

Fince: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
birleşiktir
Cymanteg (mesaj | katkılar)
83 değişiklik
Yazım ve anlatım bozuklukları giderildi. Bazı başlıklar alt başlık yapıldı.
20. satır:
== Fincenin Türkçe ile ortak yanları ==
=== Türkçe ile Fincenin ilişkili olduğu görüşü ===
Fince ile [[Türkçe]] arasında herhangi bir [[bilim]]sel ilişki olmadığı kanaatine rağmen Türkçe ve Fince arasında büyük benzerlikler olduğunu söyleyenler de azımsanmayacak kadar çoktur. Konu hakkındaki araştırmalar sürdürülmektedir. Bazı bilimadamlarıbilim insanları, Fin kökenli birçok kavmin Uralların ötesinden İskandinavya'ya göçtüğünü kabul etmektedir. Pek çok Fin tarihçi de bu görüştedir.
 
Fincenin Türkî diller ile akrabalığı düşüncesinin oluşmasında dillerin genel dilbilgisi yapıları etkendir, iki dil arasında dilbilimsel değeri bulunan benzer sözcüklere rastlanmaktadır ve karşılaştırmalı Fince-Türkçe araştırması yapılmaktadır. Öte yandan bir başka etken ise tarihtir.
 
Her iki dil de Ural-Altay dil ailesi içerisindedir ve bitişimli dil yapısına sahiptir. Ancak Fince Ural grubunun Fin-Ugor altkolunun Fin Dilleri grubuna dahilken, [[Türkçe]], Altay grubunun, Türkî Diller kolunun, [[Oğuz]] altgrubuna dâhildir. Ural dilleri Kuzey Sibirya kökenli, Altay dilleri ise Güney Sibirya kökenlidir. Dilbilgisi yapılarındaki pek çok paralellik Ural ve Altay dillerini bir üst grupta Ural-Altay Dilleri adı altında birlikte sınıflandırmaya olanak verir. Hatta bazı yabancı dilbilimciler Ural-Altay ayrımı yapılmaksızın tüm Ural dillerinin, Altay dil ailesi içerisinde yer alması gerektiği savunur. Türkçe ile Fincenin onbinlerceon binlerce yıl önceki geçmişi aynı köklere dayanabilir.
Başka dilbilimcilere göre Fince, Tatarca ve Çuvaşçaya çok yakın bir dildir. Öte yandan, Japonca ve Fince arasında da benzer sözcükler bulunmaktadır.
 
Öte yandan; Fincenin en yakın olduğu diller; diğer Fin Dilleri olan, [[Estonca]], [[Karelya Dili]], [[Laponca]], [[Vepsçe]], [[Mordvince]], [[Çeremişçe]], [[Marice]] ve [[Komi]] dilleridir. Bu diller yine Fin-Ugur dil ailesi içinde Ugur bölümünü oluşturan [[Macarca]] ve [[Khanti-Mansi]] dilleriyle de akrabadır. Ural dillerinin Fin-Ugur kolundan başka bir de Sibirya’da konuşulan bir takım dilleri içeren [[Samoyet]] Grubu Dilleri vardır.
 
Öte yandan, Finlandiya'daki [[Turku]] şehrinin Türkiye ile bir bağlantısı yoktur. Bu kelime fince de pazar yeri manasina gelen eski bir kelimeden gelmektedir.
35. satır:
* Fince de sondan eklemeli bir dildir.
 
'''Karşılaştırmalı TabelaTablo'''
 
{| class="wikitable"
|- bgcolor="#ececec"
! Türkçe || Fince || Çuvaşça || Tatarca ||
|-
| Ben || Minä || Ebe || Min||
|-
| Sen || Sinä || Eze || Sin||
|-
| O || Hän || Val || Ol||
|-
| Dokuz || Yhdeksän || Tahhar || Togıs||
|-
|}
 
Kalın ünlüler: a, o, ù; ince ünlüler: ä, ö, ü; nötr: e, i.
 
== Fince Küçük Sözlük ==
58. satır:
 
Fince doğal diller arasından en sesçil olanlardandır, yani "yazıldığı gibi okunur". Diğer doğal dillerden bu konuda daha duyarlıdır.
=== Günlük Konuşma Sözleri ===
* Mitä? - Ne?
* Kuinka? - Nasıl?
68. satır:
* Hyvä/huono - İyi/Kötü
* Kaunis - Güzel
* Huomenta =- Günaydın
* (Hyvää) päivää =- İyi günler (ya da günaydın)
* (Hyvää) iltaa =- İyi akşamlar
* Hyvää yötä =- İyi geceler
* Terve / Moro =- Merhaba
* Hei / Moi =- Selam
* Heippa / Moikka / Hei Hei / Moi Moi =- HoşçakalHoşça kal
* Näkemiin =- (Sonra) Görüşürüz
* Hauska tavata ("tavata" yerine ayniaynı sekildeşekilde "tutustua" gelebilir, ayni ama ayniaynı anlamianlamı tasimaktataşımakta) = Tanıştığımıza memnun oldum.
* Kiitos =- Teşekkür ederim.
* Kiitos, samoin =- Aynı şekilde
* Kieli =- Dil (lisan)
* Mitä kuuluu? =- Nasıl gidiyor? (Yabancılar arasında kullanılmaz)
* Kiitos hyvää =- İyiyim, teşekkür ederim.
* Tervetuloa =- Hoş geldiniz
* kyllä =- evet
* ei =- hayır
* olla =- olmak
* olen / minä olen ... =- ben ... (ing. I am ...)
* minä, sinä, hän =- ben, sen, o
* me, te, he =- biz, siz, onlar
* Mämä, Säsä - Benben, Sensen (yabancılar arasında kullanılmaz)
* yksi, kaksi, kolme - bir, iki, üç
* neljä, viisi, kuusi - dört, beş, altı
106. satır:
* ¹Ymmärrät(te)kö suomea? - Fince anlıyor musun(uz)?
* ¹Puhut(te)ko englantia? - İngilizce konuşuyor musun(uz)?
* Olen englantilainen / turkkilainen / amerikkalainen / australialainen / uusiseelantilainen / irlantilainen / skotlantilainen - Ben İngilizimİngiliz'im / Türk'üm / Amerikalıyım / Avustralyalıyım / Yeni Zelandalıyım / İrlandalıyım / İskoçumİskoç'um
* ¹Olet(te)ko englantilainen? - İngiliz misin(iz)?
* Missä sinä asut/¹Missä te asutte? - Nerede oturuyorsun(uz)?
131. satır:
¹ -te eki tümceyi resmileştirmek için kullanılır. -te eki konulmaz ise tümce gayri resmi olur. Birden fazla kişiyle konuşurken -te eki eklenir.
 
* Haluan: - istiyorum
* Haluat: - istiyorsun
* Haluatko: - istiyor musun? (bir fiile -ko eki geldiginde, -misin, -musun, -muyum, muyuz soru eki ile aynı görevi görür).
* tuletko huomenna:yarin gelecekmisin- Yarın gelecek misin?
* minne(mihin)menet?: - nereye gidiyorsun?
* olen(oon): - ben evdeyim (oon da kullanilabilir )
* olet (oot): - ingilizcedeki "are" gibidir çoğulu ise olette`dir
 
=== Restaurant ===
145. satır:
* Juomaraha, tippi - Bahşiş
* Kippis - Şerefe
* Saanko laskun, kiitos - Hesap, lütfen.
* Missä on wc? - Tuvalet nerede?
* Voimmeko maksaa luottokortilla? - Kredi kartıyla ödeyebilirmiyiz?
159. satır:
* Vesi - Su
* Maito - Süt
 
=== HotelOtel ===
* Pyyhe - Havlu
* Saippua - Sabun
Satır 171 ⟶ 172:
* Tallelokero - Kasa
* Ilmastointi - Klima
* Haluaisin vaihtaa huonetta - Odamı değiştirmek istiyorum.
 
=== Alışveriş ===
* Auki - Açık
* Kiinni - Kapalı
* Paljonko se maksaa? - Kaç para? (Ne kadar?)
* Katselen vain - Yalnız bakıyorum
* Voinko kokeilla tätä? - Bunu deneyebilir miyim?
* Tulemme takaisin huomenna - Yarın yine geleceğiz.
* Punainen - Kırmızı
* Keltainen - Sarı
Satır 192 ⟶ 194:
* Kulta - Altın
* Nahka - Deri
=== Aktiviteler - Seyahat ===
* Sisäänkäynti - Giriş
* Uloskäynti Cıkış- Çıkış
* Informaatio - Danışma/Enformasyon
* Oikea - Sağ
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Fince" sayfasından alınmıştır