Banaz: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Hiroşi (mesaj | katkılar)
Taslak seviyesini aşmış.
düzeltme AWB ile
38. satır:
Antik dönemlerde Banaz Ovasını oluşturan bölgenin adı "Panasion" olarak bilinmektedir. [[Bakır Çağı]]na ait yerleşim yerinin az görüldüğü Banaz'da [[Tunç Çağı]] yerleşimleri sıklıkla görülebilmektedir. [[Frigler]], [[Lidyalılar]], [[Persler]], Romalılar ve Bizans egemenliğinde bulunan yerleşim 11. yüzyılın sonlarından itibaren Türkler' in yerleşimi başlamıştır.
 
Banaz ilk olarak 1076 yılında Türk egemenliğine girmiş ancak Batı Anadolu’da Bizans'la sınır bölgesinde olduğundan yerleşim sık sık Anadolu Selçukluları ile Bizanslılar arasında el değiştirmiştir. [[1243]] tarihinde gerçekleşen [[Kösedağ Muharebesi]] sonrasında [[Türkiye Selçuklu Devleti]]' nin dağılmasıyla Banaz, Selçuklu veziri [[Sâhib Ata Fahreddin Ali]]' nın denetimine verildi. Banaz'daki [[Sâhib Ataoğulları Beyliği]]' nin yönetimi [[1276]] yılında Germiyanoğulları'na geçti. Sonrasında Sâhib Ataoğulları ile Germiyanoğulları arasında el değiştiren yerleşim, 13. yüzyıl sonu itibariyle kesin olarak Germiyanoğulları'nın egemenliğine katıldı. [[1391]] yılına kadar [[Germiyanoğulları Beyliği]]’nin hakimiyetinde kalan yerleşim bu tarihte [[I. Bayezid]] tarafından Osmanlı topraklarına katılmış ancak [[1402]] yılında meydana gelen [[Ankara savaşı]] sonrasında Banaz'ın da dahil olduğu bölge [[Timur]] tarafından Germiyanoğulları Beyliğine geri verilmiştir. Germiyanoğulları Beyliği’nin son beyi olan [[II. Yakub Bey | Yakup Bey]], Germiyanoğulları topraklarını [[vasiyet]]i olarak Osmanlı Devleti’ne bırakmıştır. Bu vasiyet uyarınca Banaz [[1429]] yılında yeniden Osmanlı hakimiyetine katıldı.<ref name= "banaz1">[http://www.aku.edu.tr/aku/dosyayonetimi/sosyalbilens/dergi/III2/ontug.pdf "Osmanlıdan Cumhuriyete Banaz" Mustafa Murat Öntuğ]</ref>
 
1391 yılından sonraki ilk Osmanlı hakimiyeti döneminde [[Anadolu Eyaleti]] [[Kütahya Sancağı]]' nın Uşak kazasına bağlı [[nahiye]] olan Banaz, [[1429]] yılından sonrada bu statüsünü korumuştur. Osmanlı kaynaklarında "Nefs-i Banaz" olarak yerleşimden bahsedilmekte olup, [[II. Bayezid]] döneminde yapılan [[tahrir]]de yerleşimde 45 hanenin bulunduğu ve 51 neferin yaşadığı kaydedilmiştir. [[1520]] kayıtlarında 40 hane ve 66 neferin bulunduğu nahiyede [[1570]] kayıtlarında 83 hane bulunmakta ve 114 nefer yaşamaktaydı.<ref name= "banaz2">15-16. Yüzyıl Arşiv Kaynaklarına Göre Uşak Kazasının Sosyal ve Ekonomik Tarihi, İstanbul-2001, Dr. Mehtap ÖZDEĞER</ref>
 
1671-1672 yıllarında Uşak'ı gezen [[Evliya Çelebi]] Banaz'ı, yüz haneli, bir camili, hamamsız ve çarşısı olmayan küçük bir kasaba olarak tarif etmiştir. Ayrıca Banaz' a bağlı 40 köyün olduğu ve nüfusun çoğunun [[sipahi]] olduğunu da belirtmiştir.
52. satır:
 
== Coğrafya ==
Banaz, İzmir-Ankara karayolu üzerinde yer almakta ve il merkezine 32 &nbsp;km uzaklıktadır. İlçenin kuzeyinde Kütahya ilinin Gediz ve Altıntaş ilçeleri, doğusunda Afyonkarahisar' ın [[Sinanpaşa]] ve Sandıklı ilçeleri, güneyinde [[Sandıklı]] ve [[Sivaslı]], batıda merkez ve Kütahya' nın Gediz ilçeleri yer almaktadır. Denizden yüksekliği 914 metre olan ilçenin yüzölçümü 1063&nbsp;km²'dir.
 
İlçede 33.949 hektar tarım alanı, 66.948 hektar orman ve fundalık alan, 3.000 hektar çayır ve mera arazisi ile 2.403 hektar tarım dışı alan bulunmaktadır. <ref>[http://tubis.ormansu.gov.tr/(F(DwoxXVVDHXUpBPvWNZQYgr-05fnXFISifSaCKpP-P7iYBl0vtu_eA8anw8XwiJBD9HjImuja751_yDazIeJjR0_SxFQWu6K_DARrKuwTi-Du_fKmWgr18eVu79NZshU-iBksUC0f4VoECcXzWClmZO7cGgQ1))/pdf/64.pdf Orman ve Su İşleri Bakanlığı Uşak Gelişim Planı]</ref>
 
En yüksek dağı, ilçenin kuzeyinde bulunan ve asıl zirve kısmı Kütahya'nın Gediz İlçesi sınırları içinde bulunan, 2312 metre yükseklikteki [[Murat Dağı]]'dır. İlçe sınırları içerisinde 1200-1800 metreye kadar olan tepe ve yaylalar bulunmaktadır. Bu tepe ve yaylalar zengin çam ormanları ve otlaklarla kaplıdır. İlçenin adı ile anılan [[Banaz Ovası]] kuzeydoğudan güneybatıya uzanır. Yaklaşık 6 500 hektar olan ova, Uşak ilinin en büyük ve verimli ovasıdır.
62. satır:
 
== Nüfus ==
Osmanlı döneminde yapılan [[1831]] tarihli ilk nüfus sayımında sadece erkek nüfusun tespiti amaçlanmış ve buna göre Banaz' da 3.529 erkek nüfusun bulunduğu belirlenmiştir. 1892-1893 yılına ait [[Hüdavendigâr Vilayeti]] [[Salname]]’nde 28 köyden oluştuğu belirtilen Banaz toplam 13.251 nüfusa sahip olup, bunun 6.768'i erkek ve 6.483' ü de kadındır. Yapılan sayıma göre yaşayanların tamamının Müslüman olduğu belirtilmiştir. 1898-1899 tarihli [[Hüdavendigâr Vilayeti]] [[Salname]]'nde ise 5.385' i erkek, 6.584' ü kadın olmak üzere 11.982 kişi Banaz' da yaşamaktaydı.<ref name= "banaz1" />
 
{{Türkiye ilçe nüfus/Uşak/Banaz}}
 
== Ekonomi ==
Banaz ekonomisi tarım, hayvancılık ve sanayiye dayanmaktadır. İlçe ekonomisinin en önemli geçim kaynağını oluşturan tarım faaliyetlerinde şeker pancarı, haşhaş ve ayçiçeği üretimi önemli yer tutmaktadır. Banaz ovasında buğday, arpa, nohut, mercimek, tütün olmak çeşitli tarım ürünleri de yetiştirilmektedir. İlçede meyvecilikte önemli yer tutmakta olup, elma, vişne ve kiraz yetiştirilmektedir. Ayrıca sulak alanların bulunmasından dolayıda kavakçılık ilçede yoğun olarak görülmektedir. Hayvancılık daha çok dağ köylerinde yapılmakta, büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştirilmektedir. İlçede, Banaz Küçük Sanayi Sitesi bulunmaktadır. 2011 yılı sonu itibariyle ilçede 1 adet Seramik fabrikası, 1 adet Et Entegre tesisi, 1 adet Yem fabrikası, 1 adet Nişasta fabrikası, 1 adet Ağaç Emprenye tesisi, 1 adet Karton koli fabrikası ve 2 adet Tuğla fabrikası faaliyet göstermektedir.
 
== Turizm ==
74. satır:
 
==== Evrendede Mesire Yeri ====
2011 yılında "Banaz Evrendede Tabiat Parkı" olarak ilan edilmiştir. 6,7 hektar genişliğinde olup, Banaz'a 4 &nbsp;km, Uşak'a 37 &nbsp;km uzaklıkta yer alan Evrendede mevkiinde bulunmaktadır. Ormanlık alanda; [[Karaçam]], [[Kızılçam]], [[Sedir]], [[Meşe]], [[Laden]] vb değişik türlerde ağaç ve çalı türleri bulunmaktadır. 1.200 metre rakımlı Tabiat parkı içinde gazino, büfe ve yürüyüş parkurları vardır.
 
=== Kaplıcalar ===
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Banaz" sayfasından alınmıştır