Theodahad: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Yzkoc (mesaj | katkılar)
düzeltme
→‎Hayatı: düzeltme AWB ile
30. satır:
 
==Hayatı==
Theodahad (yak.) 480'de Tauresium'da doğmuştur. Annesi [[Amalafrida]] olup birinci İtalya [[Ostrogotlar Krallığı]] kralı olan [[Büyük Teoderik]]'in kız kardeşi idi. <ref> [[Jordanes]] ''Theodehadı qui postea rex fuit'' nin annesinin ''Amalfridam germanam suam [Theoderici]'' olduğunu bildirir.</ref> [[Büyük Teoderik]]'in İtalya'ya [[Odoacer]]'i yenip Ostrogotlar Krallığıkurduğu ile zaman İtalya'ya göç ettiği bildirilmektedir. Theodahad adının Gotça dilindeki "halk" ve "çatışma" sözcüklerinden oluştuğu bildirilmektedir. <ref>Vitiello, Massimiliano,(2014) ''Theodahad, A Platonic King at the Collapse of Ostrogothic Italy'', Toronto: University of Toronto Press, s.15</ref>
 
Ostrogotlar kavminin geleneksel kraliyet hanedanı Amal'nın üyesi olan bir prens olarak gayet iyi bir eğitim aldığı bildirmektedir. [[Prokopius (tarihçi)|Propokopius]] "De Bello Gothico (Gotlar Savaşı)" adlı eserinde Theodahad'nin [[Latince]] ve [[Plato]]'nun felsefesini gayet iyi bildiğini; ama şahsen çekingen hatta korkak olduğunu ve askeri elbiseler giymeyi sevdiğini yazmıştır.
 
Teoderik'in İtalya'da hükümdarlığı sırasında [[Toskana]] bölgesi valisi yapıldı. Bu görevde iken kendi başına buyruk olarak Ravenna'dan bağımsız olarak epeyce büyük ssyida ve alanda araziyi kendi mülkiyetine geçiremesi hakkında şikayetler Ravenna'ya erişmeye başladı. Kral Büyük Teoderik ona bu kendi başına buyruk faaliyetlerini durdurması hakkında ihtarlarda bulundu. Büyük Teoderik'in ölümünden sonra kral yapılan torunu [[Athalarik]] döneminde kral naibi olan Teoderik'in kızkardeşi ve kralın annası [[Amalasuntha]] krallığı idare etmekteyken yeni şikayetler üzerine Theodehad'ı Toskana valiliğinden geri aldı; onu Ravenna'ya getirtti. Theodahad'ın kanunsuz ve adaletsiz olarak eline geçirmiş olduğu iddia edilen arazileri eski sahiplerine geri vermesini emretti. Theodahad Revanna'ya geldikten sonra Doğu Roma imparatoru temsilcisi ile görüşerek eğer kendisine büyük para tazminati verilir; kendisi Roma Senatosu üyesi yapılır ve Konstantinopolis'de yaşamak için kendine yeterli emeklilik maaşı bağlanırsa, Toskana bölgesini Doğu Roma'nın egemenliğine geçirebileceğini bildirdiği belgelenmiştir.
 
Amal hanedanının babadan oğla geçen son erkek üyesi olan kral Athalarik genç yaşta 2 Ekim 534'de ölmesi üzerine tahta naibi olan ve gerçekte devleti yöneten annesi [[Amalasuntha]] bundan sonra da devleti de facto yönetmeye devam edebilmesi için kendine bir eş aramak zorunda kaldı. En uygun kişinin doğrudan doğruya olmadan ama yine de Amal sülalesinden olan kendi kuzeni olan Theodahad ile evlenmesinin en uygun çare olacağını düşündü. Böylece Amalasuntha ile o zaman 55 yaşlarını aşkın Theodahad resmen evlilik yaptılar ve Theodahad da "ortak kral" olarak Amalasuntha ile birlikte Ostrogotlar Krallığı devletini idare etmeye başladı. Bu sırada verilen bir ziyafette sonra Theoahad'ın üvey annesi olan Audofleda öldü. Theodahad bu ölüme karısının sebep olduğunu iddia edip bu nedenle karısının tutuklanması gerektiğine karar verdi.
 
Günün kronik tarihçileri ve birçok sonraki tarihçi bunun geçersiz bir bahane olduğunu iddia etmektedirler. Ravenna'da Amalasuntha'nın yönetiminden hoşlanmayıp onun elinden devlet idaresini almaya çalişan önemli bir Ostrogotlar soyluları kliği bulunduğu bilınmakteydi. Daha oğlu ölmeden önce bu komploların kendi rejimine büyük bir tehdit oluşturduğuna karar veren Amalasuntha bu soylu komplocuların üçünü idam ettirmişti. Tutuklanmadan hemen önce de bu kliğin güçlenmeye başladığını hisseden ve kendisini pek güvenlikli hissetmeyen Amalasuntha'nın yeni Bizans İmparatoru olan I. Justinianos'a bir mektup göndererek Ostrogot asilleri tarafından iktidardan ve İtalya'dan uzaklaştırılırsa Konstantinopolis'e sığınma imkanı olup olmadığını sormuştu. Theodahad'ın da bu kliğe yakınlaşıp onların isteklerine uygun bir politika gütmeye başlaması dolayısıyla karısını tutaklattığı kabul edilmektedir.
 
Theodahad önce Amalasuntha'ya yakın olan devletin en yüksek memurlarının işlerine son vermişti. Sonra Amalasuntha'yı Kraliçelikten atarak Toskana'da [[Bolsena Gölü]] üzerinde bulunan "Martana" adasında bir kalede sürgüne ve hapse gönderdi. <ref>Jordanes, c:LIX, s.:51 ve Herwig Wolfram (1998), s.:338</ref> Fakat bu politikasını hukuken vasal olduğu Konstantinopolis'deki Doğu Roma İmparatoru I. Justinianos'a açıklaması gerekmekteydi. İmparator [[I. Justinianos]] ise İtalya'yı tekrar Doğu İmparatorluğu'na katma stratejisi uygulamaya karar vermişti. Bu gelieşmeden haberdar olan Theodahad karısını tutuklamaya aldırdıktan bir yıl sonra 30 Nisan 534/535'de onu tutuklu olduğu Martana adasında hamamda iken boğdurarak öldürtmüştür.
 
[[I. Justinianos]] İtalya'yı tekrar Doğu Roma İmparatorluğu'na katma stratejisi uygulamak için önce Amalasuntha taht naibi iken general [[Belisarius]] komutasında [[Sicilya]]'ya donanma ve asker göndermişti. Amalasuntha Sicilya'da çok az sayıda Ostrogot asıllı vatandaş bulunduğu ve nüfusu çoğunluğu Roma vatandaşlığı statuülulerden oluştuğu için imparatorluk birliklerinin Sicilya'ya çıkmasına izin vermişti. İmparatorluk birlikleri hemen hemen hiç direniş görmeden Sicilya'yı ele geçirmekte iken Theodahad karısını tutuklatmıştı. I. Justinianos bunu kınamış ve hatta onu sürgünden kurtarmak için bazı planlar yapmıştı. Fakat 30 Nisan 534/535'da Amalasuntha öldürülünce I. Justinianos bunu bir [[casus belli|casus belli (savaş nedeni)]] olarak kullanıp Belisarius'un askerlerini İtalya anakarasına geçirmesine emir verip [[Ostrogotlar Krallığı]] ile [[Doğu Roma İmparatorluğu]] arasında 535-554 döneminde sürecek uzun [[Gotlar Savaşı (535-554)|Gotlar Savaşı]]'nı başlatmıştır. Bu savaşın antik tarihini yazan Proskopius''a göre:<ref>Procopius, ''De Bello Gothico'' I.V.1</ref>
47. satır:
</blockquote>
536 ilkbaharının sonlarına doğru Belisarius, ordusunun önünde [[Sicilya]]'dan İtalyan yarımadasına çıktı. [[Messina Boğazı]] üzerinde bulunan "Rheguim" şehrini (modern [[Reggio Calabria]])'yi eline geçirdi. Sonra ilerleyen Doğu Roma ordusu [[Napoli]]'yi kuşatıp ele geçirip [[Campania]] bölgesinde ilerlemeye başladı. Ostrogotların bu başarısızlığı Kralı Theodahad'ın gayriaktif olmasına atfedildi. Doğu Romalılar ordusuna karşı direnen Ostrogotlar Krallığı ordusu bir Ostrogot asıllı olan general [[Vitiges]] komutasında bulunmaktaydı. Bu ordunun askerleri kral olan Theodahad'ın Belisarius'a karşı çok çekingen ve korkak olarak davrandığından ve Vitiges'in emrindeki orduya hiç destek sağlamadığından şikayetçilerdi. Belisarius ordusu Roma'ya yaklaşdıkça ve kralın buna hiç karşılıkta bulunmayacağı daha da açıklaştıkça, ordu mensupları arasında Theodahad'ın kendilerine ihanet edecekleri hissi gayet de çoğaldı. Sonuna Ostrogotlar ordusu askerleri Theodahad yerine Ostrogotlar Kralı olarak kendi generalleri olan [[Vitiges]]'i getirmeye karar verip onu antik Romalı geleneğine göre kalkanları üzerine kaldırarak kral ilan ettiler. Bundan sonra yeni kral olarak Vitiges Roma'ya döndü. Fakat Theodadad buradan krallığın başkenti olan [[Ravenna]]'ya doğru kaçmıştı. Yeni kral Vitiges ''Optaris'' adlı bir Ostrogot soyluyu eski kralı yakalamak için kovalamaya memur etti. Optaris, Theodahad ve küçük maiyetine "Vatreus Çayı"'nin dar vadisinde yetişti. Theodahad yakalandı ve hemen idam edildi. Kesilen kafası yeni Ostrogotlar Kralı ilan edilen Vitiges'e gönderildi.
 
Theodahad'ın Gudeliva adlı bir kadınla yaşayıp ondan isimleri Teodegisclus ve Theodenantha olan iki kız çocuğunun olduğu da belgelenmiştir.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Theodahad" sayfasından alınmıştır