Birinci Doğu Halkları Kurultayı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kemkhachev (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
düzeltme AWB ile
35. satır:
}}
[[Dosya:Congress of the Peoples of the East (1920).webm|küçükresim|sağ|Doğu Halkları Kongresi'nden görüntüler.]]
'''Birinci Doğu Halkları Kurultayı''', 1- 7 Eylül 1920 tarihleri arasında [[Bakü]]’de gerçekleşen, [[Komintern]] tarafından organize edilmiş bir uluslararası toplantıdır.
 
[[Rusya]]’da “''Dünya Devrimi''” sloganıyla ortaya çıkan [[Ekim Devrimi]]’nin ardından dünyadaki “''milliyetler meselesinin işçi sınıfının önderliğinde nasıl çözüleceğine dair yol haritasını hazırlamak''" üzere düzenlenmiştir. [[Kurtuluş Savaşı]] tarihinde önemli yeri vardır.
41. satır:
Kurultayın düzenlenmesi [[Üçüncü Enternasyonal]]'in ikinci kongresinde kararlaştırılmıştı. “''Dünyanın en önemli olayı''” olarak lanse edilen<ref name=uludag>[http://www.yeni-sentez.net/index.php?option=com_content&task=view&id=640&Itemid=156 Osman Uludağ, '''Transkafkasya halkları için acıyla biten tatlı başlangıç: Mondros Ateşkesi (IV)''', ''Yeni Sentez, 02.07.2009'']</ref> kurultayın başkanlığını, “''[[Lenin]]'in sağ kolu''” diye bilinen Alexander Zinovyev üstlendi. Kurultay hazırlıklarını yapmakla görevlendirilen komite, bütün Doğu ülkelerine çağrı yaptı ve delege göndermelerini istedi. Türkiye, İran, Mısır, Hindistan, Afganistan, Çin, Japonya, Kore, Arabistan, Suriye, Filistin, Buhara, Dağıstan, Ermenistan, Gürcistan gibi ülkelerden toplam yaklaşık 2000 delegenin katıldığı kongrede Türkler, 235 delegeyle kurultaya katılan en büyük grubu oluşturdu. Başta [[Mustafa Suphi]], Ethem Nejat olmak üzere Rusya'da kurulan [[Türkiye Komünist Partisi (1920)|Türkiye Komünist Fırkası]]’nın temsilcileri de Kurultay'da delege olarak bulundular.
 
Kurultay, 1 Eylül 1920 ‘de Azerbaycan Cumhurbaşkanı [[Neriman Nerimanov]]’un bir konuşmasıyla açıldı.
 
Anadolu’daki [[Kurtuluş Savaşı]], Kurultay’ın önemli tartışma konuları arasında yer aldı. Kurultaya TBMM hükümeti o sırada [[Moskova]]'da bulunan Türk heyeti üyelerinden [[İbrahim Tali Öngören|Dr. İbrahim Tali Bey]]’in başkanlığında, Trabzon mebusu [[Hafız Mehmet]], Mühendis Aziz ve Yarbay Arif Bey'den oluşan bir heyetle gözlemci olarak katıldı. [[İsmail Enver|Enver Paşa]] , Halil Paşa ve [[Bahattin Şakir]] de, Kurultay'a Fas, Cezayir, Tunus, Trablusgarp, Mısır, Arabistan ve Hindistan Devrimci Örgütleri Birliği'ni temsilen kabul edilmişti.
 
Kongrenin dördüncü oturumunda Enver Paşa’nın ve İbrahim Tali Bey’in kurultaya sundukları birer bildiri okundu.<ref name=marxists>[http://www.marxists.org/history/international/comintern/baku/ch04.htm Congress of the Peoples of the East, '''Fourth Session, September 4''', ''Marksits.org, Erişim tarihi:06.04.2012'']</ref> Kurultay, Ankara hükümeti önderliğindeki kurtuluş hareketini destekleme kararı aldı.
Kurultay, 7 Eylül'de coşkun konuşmalar, alkışlar ve Enternasyonal marşlarıyla kapandı.
 
Kurultaydan kısa bir süre sonra İngilizlerle görüşen Bolşevikler, Kurultay'ı İngilizlere karşı bir şantaj olarak kullanmış; böylece Kurultay bir tür dış siyaset aracına dönüşmüştür. <ref name=turksolu>[http://www.turksolu.org/ileri/23/gurses23.htm Hasan Basri Gürses, '''Mustafa Suphi ve Milli Komünizm''', ''Turksolu.org sitesi, Erişim tarihi:06.04.2012'']</ref> İlkinden sonra ikincisinin düzenlenmesine Komitern tarafından izin verilmedi.
 
==Uluslarına göre katılımcı sayısı==