Fâiz (Fâtımî halifesi): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
düzeltme AWB ile
28. satır:
{{Şiilik|collapsed=1}}
 
{{Batıniyye|collapsed=1}}
 
'''Faiz''' veya '' El-Fâiz bi-Nasr-Allâh'' (d. 1149 [[Kahire]] - ö. 23 Temmuz [[1160]], Kahire) Tam künyesi: ''Ebû-Kâsım Îsâ İbni ez-Zâfir el-Fâiz bi-Nasr-Allâh'' <br/> ( [[Arapça]]: {{Arap yazısı|أبو القاسم عيسى بن الظافر الفائز بنصر الله|ar}}). 1154 -1160 döneminde on üçüncü [[Fâtımîler Hâlifeliği|Fâtımî Hâlifesi]] olmustur. [[Mustâ‘lîlik|Mustâ‘lî]]-[[İsmâ‘îl’îyye]] [[İslam mezhepleri|Mezhebi]]'ni oluşturan iki ana kolundan biri olan [[Hafızilik|Hafıziler]] tarafından da [[İmam]] olarak kabul edilmektedir.
 
== Yaşamı ==
 
Babası onikinci Fatimiler hanedanı Halifesi olan [[Zafir (Fatımi)]] idi. 1149'da Kahire'de doğdu ve asıl adı Ebû-Kâsim Îsâ idi. İsa'nın sarayda çocukluğu babasına karşı, bazan gayet kanlı, entrikalar dönmekte iken geçti. Babasının 17 yaşında tahta geçmesini sağlayan Filistin'de sınırda çok önemli kale olan Askelon kalesi komutanı olan, bu kaleyi 1153'de bir kuşatmadan sonra Haçlılara teslim etmeye zorlanan, ama kurduğu siyasi klik ile Mısır'da çok büyük politik gücü olan "Seyfeddin bin El-Salar" Nisan 1153'de öldü. 1154'de ortaya çıkan bir halk ayaklanmasında birçok saraylı öldürüldü. Bunlar arasında Seyfeddin Bin Salar'ın oğlu "Ebu Fazıl Abbas" ve Halife Zafir'in eski Veziri "İbni Masal" da bulunmaktaydı. Yeni Vezir "Salih Talai İbni Ruzzik" oldu. <ref> Ermeni veya Berberi asıllı olan Salih Talai İbni Ruzzik'in Vezirlik dönemi 1154-1161 yıllarındadır.</ref> Aynı yıl halife Zafir'in gözdesi olan İsa'nın annesinin babasına ihanet ettiği sevgilisi olan ve Seyfeddin bin El-Salar'ın üvey oğlu Nasireddin Nasır tarafından bıçaklanıp öldürülmesi İsa'nın gözü önünde olmuştu. Bu nedenle babasının kardeşleri (Faiz'in amcaları) Bin Salar kliğinin politik gücünü zayıflatıp hatta elemine etmek hedefiyle bu cinayetin öcünü almaya karar verip bu kliği bu cinayete niyet ettirme ile suçlayıp harekete geçtiler. Bu kliğin elemine edilmesi için amcalarının yaptıkları kanlı harekat Faiz'in halifeliğe getirilmesine kadar devam etti.
 
Babası halife Zafir Mart 1154'de öldü. Devlette ana iktidar gücü olan Vezir "Salih Talai İbni Russik" tarafından, daha 5 yasına yeni girmiş iken İsa Fatimiler Halifelik tahtına geçirildi ve "El-Fâ'iz bi-Nasr-Allâh" taht ismini aldı. Vezir Salih Talai devletin efektif yoneticisi olarak taht naipliği görevini üzerine aldı.
 
Vezir Salih Talai Filistin'da Kutsal [[Kudüs Krallığı]] kurmuş olan Frank Haçlılar'ın Mısır'daki Fatimi devleti üzerine hakimiyet kurma niyetlerini ortadan kaldırmak için Musul Atabeği ve Suriye Şam Emiri olan [[Nureddin Zengi]] (1140-1174) ile bir müttefiklik kurma politikasını gütmekte idi.
 
Halife Faiz kendi başına bağımsız olarak yetişkin olarak hiç hüküm süremedi. 11 yaşına geldiği zaman 23 Temmuz 1160'da öldü. Yerine o zaman yine vezir olan Salih Talai tarafından yine yetişkin olmayan 9 yasında bir çocuk olan Faiz'in kardeşi ve Halife [[Zafir ((Fatımi)|Zafir]]'in oğlu olan [[Âzıd (Fatımi)|Âzıd Li-Dîn-Allâh]] on dördüncü ve son Fatımiler halifesi olarak tahta geçirildi.
 
==Ayrıca bakınız==