Dürzîlik: Revizyonlar arasındaki fark

| nüfus2 = 280.000 - 350.000<ref>[http://books.google.com/books?id=2nCWIsyZJxUC&pg=PA99&lpg=PA99&dq=druze+population+lebanon&source=web&ots=XpkTcA-TUj&sig=0K6Vh-8YA-A6_CUCH619FPd5EJw Dana, Nissim, 'The Druze in the Middle East: Their Faith, Leadership', ''Identity and Status'']</ref>

| bölge3={{bayraksimge|İsrail}} [[İsrail]]

| bölge4={{bayraksimge|Ürdün}} [[Ürdün]]

| nüfus4 = 20.000<ref name="state.gov">A.B.D. Dışişleri Bakanlığı, [http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2005/51602.htm International Religious Freedom Report 2005]</ref>

== Tarihi ==

{{Etnik grup bilgi kutusu|

}}

Dürzîlik; [[İslam]] [[Dîn]]i'nin [[Şiî meşrebi]]nin bir [[İslam mezhepleri|mezheb]]i olan [[İsmailîyye]] grubundan köken almıştır. Dürzîlik, [[10. yüzyıl]]da [[Fâtımî Devleti]]'nin altıncı [[halife]]si [[EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh]] bin el Aziz billâh ve onun veziri [[Hamza ibn Ali ibn Ahmed]] tarafından kurulmuştur. İlk olarak Hamza, halife El-Hâkim'in Allah'ın adına yönetici olduğunu ortaya atmıştır. Hâkim'in ''[[ulûhiyyet]]'' iddiası ve bu iddiasını farklı yerlere gönderdiği ''[[dâ’î]]ler'' ile yaymaya çalışması kısa sürede halkın tepkisine neden olmuştur. Bu sıralarda [[EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh|El Hâkim]], veziri [[Hamza ibn Ali ibn Ahmed|Hamza]]'yı imam tayin etmiştir. Aynı zamanlarda El Hâkim'in [[dâî]]lerinden [[Muhammed bin İsmâ‘il ed-Derezî|Muhammed bin İsmâ‘il Neştekin ed-Derezî]] kendisinin [[imam]] tayin edilmesi için çalışır ama bu halkı kızdırmış ve isyan eden halk tarafından [[1020]] yılında öldürülmüştür.

Halkın olumsuz tepkisi üzerine bir süre dini yayma faaliyetlerine ara verilmiş, fakat daha sonra [[Hamza ibn Ali ibn Ahmed|Hamza]] yeniden faaliyete başlamıştır. Birçok yeni inanan elde edilir. El Hâkim [[1021]] yılında bir dağda kaybolur, büyük ihtimalle öldüğü sanılmaktadır. El Hâkim’in ölümünden sonra [[Hamza ibn Ali ibn Ahmed|Hamza]] da inzivaya çekilir. Sonraki halife [[Ali ez-Zâhir]] Dürzîlere karşı kötü davranır ve bu Dürzî cemaatin inançlarını saklamaya başlamasına neden olur. Dürzîler [[İslam]] [[Dîn]]i'nde ''[[takiyye]]'' terimi ile tanımlanan, ''"gerçek inancı saklama ve genelin inancına bağlı gözükme"'' siyasetini uygulamağa başlarlar.

 

 

Bu risalelerde [[Allah-u Teâlâ]]'nın [[Yedi İmam]]'a [[hûlul]] ederek [[insan]] biçiminde ortaya çıktığı, ve en son olarak ta [[Dünya]]'ya [[EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh|Hâkim bi-Emrʿil-Lâh]]'ın özünde geldiğinine [[imân]] ederler. Hamza, Hâkim'in tanrılığının yanı sıra, kendisinin de [[peygamber]] olduğunu ortaya atar. [[Hamza ibn Ali ibn Ahmed|Hamza]] bu yeni inançları yayması amacıyla [[Muhammed bin İsmâ‘il ed-Derezî]]'yi [[Suriye]]'ye gönderir. [[Muhammed bin İsmâ‘il ed-Derezî|Neştekin]], [[Suriye]] ve civarında yaptığı [[propaganda]]larda oldukça başarılı olur. Diğer taraftan 1020 yılında Hamza, [[Kahire]]’de bir [[cami]]de inançlarını açıkça duyurur ve bunun üzerine [[Hamza ibn Ali ibn Ahmed|Hamza]] karşıtı büyük bir ayaklanma başlar. [[Hamza ibn Ali ibn Ahmed|Hamza]], bir süre Hâkim tarafından korunur ve sonra ortadan yok olur. Halife Hâkim ise, giderek genişleyen ayaklanma karşısında özellikle [[Fustat]] kentine karşı müthiş bir intikam hareketine girişir. Ne var ki tam bu sırada halife Hâkim de 23 Şubat 1021 gecesi esrarengiz biçimde ortadan kaybolur. Hâkim ve [[Hamza ibn Ali ibn Ahmed|Hamza]]’nın yandaşları [[Mısır]]'ı terk etmek ve [[Suriye]]'de [[Muhammed bin İsmâ‘il ed-Derezî]] tarafından oluşturulan topluluklara katılmak zorunda kalırlar.

* Hâkim’in buyruk ve eylemlerine boyun eğmek.

* Hâkim’in iradesine teslim olmak.

{{ayrıca bakınız|El-Mu'tenâ Baha’ud-Dîn}}

=== Dürzî inancının özetle ilkeleri ===

* Yalnızca tek bir [[Tanrı]] vardır. O, bilinmez ve bilinemez, tahayyül edilemez. Yalnızca O’nun varlığını, var olduğunu doğrulayabilir ya da bilebiliriz. Tanrı insan biçiminde dokuz kez görünmüştür. Bunlar, bedenleşme (incarnation) biçiminde değildir, zira Tanrı bir bedene gerek duymaz, bu belirmeler daha çok bir insanın elbise giymesi gibi Tanrı’nın beden giymesi tarzında olmuştur.

* Dürzîlerde bilgeliğe yalnızca belirli bir dinsel eğitimi tamamlamış olan seçkin kişilerce ulaşılır; bunlara ''akıllılar'' anlamına gelen ''Ukkal'' denir. Bunlar başlarına beyaz sarık sararlar ve kendi aralarında özel toplantılar düzenlerler. Dürzîlik'te ''Ukkal'''in uygulamakta olduğu dokuz dereceli bir [[hiyerarşi]]k yapılanma bulunmaktadır. İnisiyasyonun ilk yılında deneme süresini tamamlayan aday asıl üyeliğe kabul edilebilir. Çıraklık devresini tamamlayan Dürzî’nin ancak ikinci yılda inancının simgesi olan beyaz sarık takmasına izin verilir ve mezhebin tüm gizemli [[âyin]]lerine katılmaya hak kazanır.

* Çoğunluğu oluşturan diğerleri Dürzî inançlarının yalnızca sınırlı bir bölümünü bilirler ve bunlara da ''cahiller'' anlamına gelen ''Cuhhal'' denilir. Bunlar ancak herkese açık ibadet yerlerinde buluşurlar. Böylelikle iki katlı bir inançsal yapıya sahip olan Dürzîlik, kendine özgü bir [[ezoterik]] yapı ortaya koymaktadır. Bu tür iki katlı [[inanç]]sal yapıların özellikle [[Manicilik]], [[Bogomilizm|Bogomiller]], [[Paflagonya|Paflikyanlar]] ve Batı’da [[Katharlar]]’da bulunduğu bilinmektedir.

* Dürzîlerin inançsal ilkelerinin yalnızca bir tür inisiyasyondan geçmiş kendi mezhep üyelerine açıklanan gizler olması nedeniyle, inanç ve öğretileri tam olarak bilinmemekle beraber [[Musevilik]], [[Hıristiyanlık]] ve [[İslamiyet]] karışımı bir uzlaşımcı sentez gibi değerlendirilmektedir.

* Tapınmaları gizli olduğundan törenleri hakkında güvenilir bilgilere sahip değiliz. Yüksek ağaçlıklar arasında veya dağların tepelerinde gizlenmiş kutsal yapılarında hemen hiç süsleme yoktur. Belirli bir ritüelleri ve okudukları bir duaları da yoktur, ama törenler sırasında ilahiler söyler ve kutsal kitaplarını okurlar.

* Son olarak, sanki gizli bir örgüte benzerliklerini tamamlamak için, Dürzîlerin birbirlerini tanıyabilmek amacıyla benimsedikleri işaret ve şifreler olduğunu ve bunların karşılıklı olarak alınıp verilmemesi halinde gizemlerine dair tek sözcük etmedikleri bilinmektedir. Diline sahip olma (dürüstlük), kardeşini koruma (kardeşlik), yaşlıya saygı, diğerlerine yardım, vatanı koruma ve bir Tanrı'ya inanmaktır. Dürzi inancın bir diğer büyük esası da sadece insanlar arasında olan bir tür [[reenkarnasyon]]dur. Dürzîler çok eşli evliliği, [[tütün]] ve [[alkol]] kullanımını, [[domuz eti]] tüketimini yasak sayarlar. Ayrıca Dürzîlik; [[Müslümanlar]], [[Hıristiyanlar]], [[Yahudiler]] veya diğer dinlere mensup olanlarla evlenmeyi yasaklar. Fakat bu modern topluluklarda çoğunlukla göz ardı edilmektedir.

* Dürzî inancı beş kozmik ilke içerir ve bu ilkeler [[Dürzî yıldızı]] ile [[sembol]]ize edilir: [[Zekâ]] ([[yeşil]]), [[ruh]] ([[kırmızı]]), [[kelime]] ([[sarı]]), [[gelenek]] ([[mavi]]) ve [[içkinlik]] ([[beyaz]]). Bu erdemlerin beş farklı ruh olarak sürekli Dünya üzerinde, [[peygamber]]ler ve [[filozof]]lar olarak [[reenkarnasyon]]a uğradığına inanılır. Bu peygamber ve filozoflara, [[Âdem]], [[Pisagor]], [[Akhenaton]] da dâhildir. [[İslam]] [[Dîn]]i'nin inandığı [[İsa]] ve [[Muhammed]] gibi [[peygamberler]]e Dürzîler'in inanıp inanmadığı kesin belli değildir. Ayrıca, [[oruç]], [[namaz]] ve [[hac]] gibi [[İslamî]] [[ibâdet]]leri de yapmak zorunda değillerdir. Bu gibi sebeplerden dolayıdır ki [[Sünni mezhepler]], Dürzîliğin [[i'tikad]]en [[İslâmiyet]] ile bir alâkasının bulunmadığı görüşünde birleşmektedir. Buna karşın, Dürzîler ise kendilerini [[İslam dini siyasi mezhepleri]]nden [[Şiî]]-[[İslâmiyet]]'in bir [[İslam mezhepleri|mezhebi]] olarak tanımlamaktadır.

{{ayrıca bakınız|Risalet’ül-Hikmet}}

 

<!--Kategoriler-->

[[Kategori:Dürzilik| ]]

[[Kategori:Arap grupları]]