Erwin Schrödinger: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Giriş kısmında tarihlere d. ve ö. ekledim. |
düzeltme AWB ile |
||
11. satır:
| ölüm_sebebi =
| vatandaşlığı =
| milliyeti = {{bayraksimge|Avusturya}} [[Avusturya
| dini =
| dalı = [[Fizik]]
21. satır:
| etkiledikleri =
| önemli_başarıları = [[Schrödinger Denklemi]]
| ödüller = [[Dosya:
| imza =
| ek_bilgi =
}}
'''Erwin Rudolf Josef Alexander Schrödinger''' (d. [[12 Ağustos]] [[1887]] – ö. [[4 Ocak]] [[1961]]), [[Avusturya
== Hayatı ==
=== Çocukluğu ve gençliği ===
Schrödinger, Viyana'nın Erdberg ilçesinde, Rudolf ve Georgine Emilia Brenda Schrödinger'in tek çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası bir mumlu bez imalatçısı ve botanikçiydi.
1898 yılında girdiği Kraliyet Akademik Lisesi'nden (''Akademisches Gymnasium'') 1906'da yüksek başarıyla mezun oldu ve aynı yıl [[Viyana Üniversitesi]]'nin fizik bölümüne kabul edildi. Burada, öğretmenleri Franz Serafin Exner ve Friedrich Hasenöhrl'ün fikirlerinden etkilendi, Friedrich Kohlrausch'un gözetiminde deneysel çalışmalar yaptı. 1910'da mezun olan Schrödinger, bir yıllık askerlik hizmetinden sonra üniversiteye geri döndü ve 1911'de Exner'in yanında asistan olarak çalışmaya başladı. 1914'te [[I. Dünya Savaşı]] başlayınca tekrar askere çağrıldı ve İtalya cephesine yollandı.
=== Orta yaşları ===
48. satır:
Dublin'e 1939 sonbaharında gelen Schrödinger, burada 17 sene kalacak ve İrlanda vatandaşlığına geçecekti. 1944'te yazdığı ''Hayat Nedir?'' başlıklı kitabında organizmaların genetik şifresini ihtiva eden karmaşık bir molekül fikrinden bahsetti. 1950'lerde [[DNA]] molekülünün yapısını çözen (ve bu çalışmalarıyla 1962'de [[Nobel Tıp veya Fizyoloji Ödülü]]'ne layık görülen) [[Francis Crick]] ve [[James Watson]] ayrı ayrı yazdıkları anılarında, Schrödinger'in kitabından etkilendiklerini açıkça belirtmişlerdir.
Schrödinger Dublin'de kaldığı süre boyunca, fiziğin değişik alanlarını birleştirecek bir "birleşik alan teorisi" kurabilmek için uğraştı ve bu konuda [[Albert Einstein|Einstein]]'la yazışmaya başladı. 1947'de başarıya ulaştığını zannederek akademik çevrelere ve İrlanda basınına fizikte çığır açacak yeni bir teori geliştirdiğini ilan etti. Ne var ki kısa süre sonra teorisinin hatalı olduğu anlaşıldı. 1954'te yazdığı ''Doğa ve Yunanlar'' adlı kitabında [[Antik Yunan]] felsefesi ve bilimiyle ilgili yaptığı araştırmaları anlattı.
Schrödinger'in aşk hayatındaki skandallar İrlanda'da da devam etti. Öğrencileriyle ilişkiler yaşadı ve iki ayrı İrlandalı kadından iki tane gayrımeşru çocuğu oldu.
1956'da Viyana'ya dönen Schrödinger, birleşik alan teorisi ve [[genel görelilik kuramı]] üzerinde çalışmaya devam etti. 1961 yılında yayımlanan son kitabı ''Dünya Görüşüm'''de [[hinduizm]] felsefesine oldukça yakın olan kendi dünya görüşünü anlattı.
[[4 Ocak]] [[1961]]'de (73 yaşında) [[tüberküloz]] nedeniyle hayata gözlerini yumdu ve vasiyeti üzerine Avusturya'nın batısında bulunan Alpbach kasabasında toprağa verildi.
59. satır:
[[Dosya:schrodinger1.jpg|200px|right|thumb|Schrödinger'in resmini taşıyan 1000 [[Avusturya Şilini|Schilling]] banknotu]]
[[Ay]]'ın görünmeyen tarafındaki dev Schrödinger krateri, ismini bu fizikçiden alır.
1993'te Viyana'da kurulan [http://www.esi.ac.at/ Uluslararası Matematiksel Fizik Enstitüsü]'ne Erwin Schrödinger adı verilmiştir.
Avusturya'da 1983-1997 arasında tedavülde bulunan 1000 [[Avusturya Şilini|Schilling]] banknotlarının üzerine Schrödinger'in resmi basılmıştır.
79. satır:
* Nobelprize.org'dan [http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1933/schrodinger-bio.html Schrödinger biyografisi] (İngilizce)
* MacTutor Matematik Tarihi Arşivi'ndeki [http://www-history.mcs.st-andrews.ac.uk/Biographies/Schrodinger.html Schrödinger maddesi] (İngilizce)
* [http://www.hinduwisdom.info/quotes21_40.htm#Q31 Schrödinger'in hinduizm merakı] (İngilizce)
{{Nobel Fizik Ödülü}}
| |||