Dîvân-ı Hümâyun: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Etiketler: potansiyel vandalizm referans etiketleri kaldırıldı Görsel Düzenleyici
Hazan (mesaj | katkılar)
Kibele (mesaj) tarafından yapılmış 15585056 numaralı değişiklikler geri getirildi. (TW)
7. satır:
<br />'''Büyük Tezkereci '''Bakanlık Özel Kalemi Amiri]]
 
'''Divan''', eskiden [[Hilafet|İslam devletlerinde]], devlet işlerinin görüşülüp karara bağlandığı kurul. Başlangıçta bir devlet dairesi olan divan, [[İran]] devlet geleneğinin de etkisiyle sonradan kurul biçimine dönüşmüştür. Devleti işlerinin görüşüldüğü asıl divan , Divan-ı Humayun haricinde, toplanış yerine ve amacına göre farklı isimler almıştır. Bunlar: 1)Ayak Divanı: Padişahın halkın huzuruna çıkar 2) Galebe Divanı: Yabancı ülke elçileri kabul edilir. 3) Sefer Divanı: Vezir-i Azam sefere çıkarken toplanır. 4) At Divanı: Sefer sırasında at üzerinde yapılır. 5) Ulufe Divanı: Yeniçeri maaşları için toplanır 6) İkindi Divanı: Sadrazam konağında Divan-ı Hümayun’da yarım kalan işleri tamamlamak içindir.<ref>http://books.google.com.tr/books?id=cYvAAgAAQBAJ&pg=PT74&dq=%22ayak+divan%C4%B1%22&hl=tr&sa=X&ei=x6ecU9CxBJPX7AawkIGwAw&ved=0CBsQ6AEwAA#v=onepage&q=%22ayak%20divan%C4%B1%22&f=false</ref>
== bizim sınıfta bir barış öksüz var ==
barış kendnibeğenmiş ıukala aç gözlü biri amasyaa ziyapaşa or7/a 106
 
== Osmanlıdan önce Divan ==
airesiİslam tarihinde ilk divan, ikinci halife [[Ömer]] döneminde ([[634]]-[[644]]) bir devlet dairesi olarak kuruldu. Devlet gelirleri ve giderleriyle ilgili işler burada yürütülüyordu. [[Emeviler]] döneminde ([[661]]-[[750]]) divanların sayısı artırıldı. Devlet merkezi [[Şam]]'da, vergi işlerini yönetmekle görevli olan Divanü'l-Harac giderek ana divan durumuna geldi. Merkezde çeşitli devlet işlerini yürüten başka divanların yanında eyaletlerde de divanlar vardı. Divan geleneği [[Abbasiler]] döneminde de ([[750]]-[[1258]]) sürdü. Bu dönemde, vergi işleriyle Divanü'l-Harac, zekât işleriyle Divanü's-Sadaka, askeri işlerle Divanü'l-Ceyş, devlet görevlilerinin ücretleriyle Divanü'n-Nafaka, saray giderleriyle Divanü'l-Hazine, posta ve gizli haberalma işleriyle Divanü'l-Beridi ve mali denetimle Divanü'z-Zimem uğraşıyordu. Divanü's-Sır ise devletin önemli iç ve dış sorunlarıyla ilgili kararların alındığı bir üst kuruldu. Abbasilerde Divanü'l-Mezalim adlı bir kurul halkın çeşitli konulardaki yakınmalarını dinler ve bunları halifeye iletirdi. Halifeler divan toplantılarına katılmazlardı. Gerek duyduklarında, toplantının yapıldığı salona bakan yüksek bir yerde oturup görüşmeleri pencere arkasından izlerlerdi.
 
Daha sonra kurulan İslam devletleri büyük ölçüde Abbasi divan geleneğini sürdürdüler. [[Büyük Selçuklular]]da Divanı Âlâ devletin en yüksek yönetsel kuruluydu. Divan-ı Âlâ’nın altında resmi yazışmaları yürüten Divan-ı İnşa ve Divan-ı Tuğra adlı iki divan vardı. Mali kayıtları Divan-ı İşraf-ı Memalik tutar, mali denetimi de Divan-ı Nazar-ı Memalik yapardı. Askeri işleri Divan-ı Arz ya da Divan-ı Ceyş denilen kurul yürütürdü. [[Anadolu Selçukluları]], Büyük Selçuklulardaki divan geleneğini bazı değişikliklerle korudular. [[Anadolu Beylikleri]] ile [[Akkoyunlular]] ve [[Karakoyunlular]]da da benzeri kurumlar vardır.
37. satır:
==Dîvân-ı Hümâyûn Üyeleri==
 
=== KUBBEALTIKubbealtı VEZİRLERİvezirleri ===
'''Kubbealtı vezirleri:''' Veziriâzamdan sonra gelen diğer vezirler ikinci vezir, üçüncü vezir, dördüncü vezir vb. şekilde adlandırılırdı ve sayıları yediye kadar çıkabilirdi. Dîvân müzakerelerinde ve siyasî herhangi bir işin halinde de tecrübeli devlet adamları olan bu kubbe vezirlerinin fikirlerinden istifade edilirdi.
 
64. satır:
 
=== Sadaret Kethüdalığı ===
'''''-Sadaret Kethüdalığı:'''''[[1835]] yılında, Umûr-ı Mülkiye Nezareti ve [[1837]] yılında Dahiliye Nezareti olmuştur. Şimdiki içişleri bakanlığıdır. Kamu düzeninin korunması, yönlendirilmesi, bazı belgelerin incelenmesi konularında sadrazama yardımcı olurdu, 1700′lü yıllarda divana katılmaya başladı.
-'''''Sadrazam''''' (''Vezir-i Azam''): Padişahın mutlak vekilidir, padişahtan sonra en yetkili kişidir ve padişahın mührünü taşır. Sadrazam olma şartı, Türkçe bilmek ve müslüman olmaktı. Sadrazamlar padişah adına sefere katılırsa “Serdar-ı Ekrem” ünvanı alırlardı. Fatih Sultan Mehmet’ten itibaren divana başkanlık yapmışlardır. Sadrazamlık makamına “Paşa kapısı” “Bab-ı Ali” adı verilirdi.
 
'''''-Sadaret Kethüdalığı:'''''[[1835]] yılında, Umûr-ı Mülkiye Nezareti ve [[1837]] yılında Dahiliye Nezareti olmuştur. Şimdiki içişleri bakanlığıdır. Kamu düzeninin korunması, yönlendirilmesi, bazı belgelerin incelenmesi konularında sadrazama yardımcı olurdu, 1700′lü yıllarda divana katılmaya başladı.
 
=== Nişancı ===
'''''-Nişancı:''''' Padişah adına yazılan belgelere tuğra çeker, fethedilen yerlerin kaydını “Tahrir defteri“ne işlerdi. Devletin tüm kanunlarını iyi şekilde bilmelidir. Dirlikleri dağıtır.
 
=== Şeyh-ül İslam ===
'''''-Şeyh-ül İslam''''': Müftü görevindedir. 16.yy sonlarına doğru katılmıştır. Divanın daimi üyesi değildir, görüşü alınmak üzere gerektiği zamanlarda katılırdı. Alınacak kararların islama uygunluğunu incelerdi. Verdiği kararlara “fetva” denir. Kanuni Sultan Süleyman zamanında sadrazamla eşit konuma gelmişlerdir.<ref name="Osmanlı'da Divan-ı Hümayun">{{Web kaynağı | başlık = Osmanlı'da Divan-ı Hümayun | url = http://kpssdelisi.com/konu-anlatimi-tarih-osmanli-devleti-kultur-ve-medeniyet-2/ | website = http://kpssdelisi.com/konu-anlatimi-tarih-osmanli-devleti-kultur-ve-medeniyet-2/ | ref = http://kpssdelisi.com/konu-anlatimi-tarih-osmanli-devleti-kultur-ve-medeniyet-2/ | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150524035432/http://kpssdelisi.com:80/konu-anlatimi-tarih-osmanli-devleti-kultur-ve-medeniyet-2/ | arşivtarihi = 24 Mayıs 2015}}</ref>
 
=== [[Reis-ül Küttab]] ===