|
[[Adapazarı]] [[ova]]sı (Akova), Sakarya ilinin en önemli ovasıdır. Geniş bir alanı işgal eden bu ova, kuzeyden güneye doğru alçalmaktadır. Bu geniş düzlüğü monodnock tepeler arızalandırır. Adapazarı Ovası, Hendek yönünde, güney doğuda Akyazı'ya doğru uzanmaktadır. Alpin orojenezi sırasında ile meydana gelen ovanın genel karakteri Graben olup, kuzeyi ve güneyi faylarla sınırlı bir çukur alandır. Ovanın denizden yüksekliği 33 metredir. Yakın zamana kadar ovada yeraltı suyu üste çıkıyor, bataklık ve göller geniş alan kaplamaktaydı. Ovanın yerleşime açılması, ekim alanlarının genişlemesi, doğal bitki örtüsünün tahribi, taban suyunun nispeten alçalmasına sebep olmuştur. Daha önceleri bataklık olduğu bilinen bölgenin kurutulması ile yerleşim birimi haline getirilmiştir. Bu nedenle bölgede hemen hemen her şey yetişmektedir. Adapazarı Ovası'nda yetişen önemli ürünler ise patates ile şeker pancarıdır. Ancak ovada yerleşim alanlarının artması, tarım amaçlı kullanılan arazilerin azalmasına neden olmaktadır.<ref>İNANDIK (H.) - Adapazarı Ovası ve Çevresinin Jeomorfolojik Etüdü, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, No: 3/4, Sayfa: 107 -138. İstanbul, 1952 - 1953.</ref><ref>İNANDIK (H.) - Adapazarı Ovası ve Çevresinde Nüfus ve Yerleşme, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, No: 7. Sayfa: 66 91, İstanbul, 1956.</ref><ref>EMİROĞLU, M., Sakarya'nın Ziraî Durumu, Ankara Üniversitesi D. T. C. Fakültesi, ss 3,9,12,36</ref>
{{birleştir|Adapazarı Ovası}}
'''Sakarya Ovası''' (Akova), [[Sakarya (nehir)|Sakarya nehrinin]] aşağı çığırında [[Sakarya]] il merkezinin yer aldığı [[ova]]. Fay hattında oluşan çöküntü alanını Sakarya nehrinin taşıdığı alüvyonlara doldurulması ile tektonik kökenli ova oluşmuştur.
Bölge bu kadar verimli olmasına rağmen yerleşim birimi olarak oluştuğu için verim alınamamaktadır. Ekilmesi gereken araziler üzerinde şu anda binalar ve sanayi bulunmaktadır. Buna karşın ovanın 15-20 km kuzeyindeki sağlam tepelik bölge kullanılmamaktaydı. Şimdi ise yeni yerleşim birimi olarak hazırlanıyor ve şehir yavaş yavaş Karaman ve Korucuk bölgesine taşınmaya çalışılıyor.
[[Kuzey Anadolu Fay Hattı|Kuzey Anadolu fayı]] üzerinde yer alan Sakarya ovası, elips şeklindedir. [[Sapanca Gölü]]nün yer aldığı düzlüğü de kapsayan ova, İzmit'in doğusundaki ovalara kadar uzanır. Ova, bir körfez misali güneydoğu ve doğu yönünde genişler. [[Pamukova]]dan güneye yönelen [[Sakarya Irmağı]] Geyve boğazını geçtikten sonra Sakarya ovasına ulaşır.
Sakarya ırmağının tektonik çöküntüyü alüvyonlarla doldurması ile oluşmuş tektonik bir ovadır.
Deniz seviyesinden yaklaşık 30 m yüksekliğinde olan ova Sakarya nehrinin taşıdığı alüvyonlarla kaplıdır. Ovayı Sakarya ırmağının yanında Sapanca gölünün gideğeni olan [[Çark Suyu]], Sakarya'nın kolu olan Mudurnu çayı sulamaktadır. Irmaklarla sulanan ve [[alüvyon]] topraklara sahip ovada yeraltı suyu 3–5 m arasındadır. Bataklık halindeki bazı alanlarda drenaj çalışmaları yapılır. Eğimin az olduğu ovada kıvrımlar yaparak akan Sakarya Irmağının zaman içinde yatak değiştirdiği belirlenmiştir. Justinyen köprüsü (Beşköprü) Sakarya merkezin doğu kenarında bulunmasına rağmen, nehir kentin doğu kenarından, Roma köprüsüne 4 km uzakta akar<ref>{{Web kaynağı|url =http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/sakarya_icdr2011.pdf |başlık=SAKARYA İL ÇEVRE DURUM RAPORU |yazar= |tarih= |eser= csb.gov.tr|yayıncı= |erişimtarihi= 13 Kasım 2014}}</ref>. Zamanla [[Adapazarı]]'nı oluşturan Adaköy'ün her iki yanından Sakarya aktığı için bu adı aldığı tespit edilmiştir<ref>{{Web kaynağı|url = http://adapazari.bel.tr/upload/tr/dosya/dokumanyonetimi/65/24042014171518-1.pdf|başlık= Adapazarı’nın Tarihçesi|yazar= |tarih= |eser=ADAPAZARI BELEDİYESİ 2012 YILI FAALİYET RAPORU |yayıncı=adapazari.bel.tr |erişimtarihi= 13 Kasım 2014}}</ref>.
1999 yılında meydana gelen Kocaeli depremi tüm bilimsel çalışmaların Kuzey Anadolu Fayı’nın (KAF) nüfus ve endüstrisinin yoğun olduğu batı kısmına çevirmiştir. Deprem
Ovayı Kuzeydoğuda [[Çam Dağı]], Kuzeybatıda [[Çatalca-Kocaeli platosu|Kocaeli platosu]], Güneybatıda [[Keremali Dağı]] ve Almacık dağı, Güneydoğuda [[Samanlı dağları]] sınırlar. Geyve boğazından denize döküldüğü Karasu'ya kadar ovanın eğimi sıfıra yakındır (%0.78). Oldukça düz olan ovada nehrin [[menderes]]ler çizerek kıvrımlarla akar. Kuş uçuşu mesafeye göre nehrin uzunluğu iki kat daha fazladır(kıvrılma oranı %102)<ref>{{Web kaynağı|url = http://www.irfanakar.com/Turkish/PDF2/UA/TEZLER/Dogal_Afetler/1%20%2811%29.pdf |başlık= SAKARYA NEHRİ ALT HAVZASI’NIN TAŞKIN RİSKİ ANALİZİNİN UZAKTAN ALGILAMA VE CBS İLE BELİRLENMESİ|yazar=ÖZCAN, Orkan|tarih=2008 |eser= |yayıncı=irfanakar.com |erişimtarihi= 13 Kasım 2014}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url = http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/54/15/973690/icerikler/sakarya-nehri-yerinde-durmams_162284_gorme_engelli.html|başlık=SAKARYA NEHRİ YERİNDE DURMAMIŞ |yazar= |tarih= |eser= |yayıncı=meb.gov.tr |erişimtarihi= 13 Kasım 2014}}</ref>.
odağının Gölcük ilçesi olmasına rağmen bu yer hareketi genç kuvaterner alüvyon birikintilerinden oluşan Adapazarı bölgesinde birçok can ve mal kaybına neden olmuştur. Bu
Nüfusun büyük kısmı Akova ve Pamukova gibi düzlük alanlarda toplanmıştır. Ovalık kesimde kurulu bulunan yerleşmeler genellikle toplu yerleşme özelliği gösterir. Sık sık yaşanan su baskınları, taşkınlar veya depremler nedeniyle bu yerleşmeler ovanın rakım olarak daha yüksek kesimlerinde ya da ovanın kıyılarında kurulmuştur<ref>{{Web kaynağı|url = http://www.academia.edu/2421544/Davulcu_Mahmut_2009_Sakarya_Yoresi_Kirsal_Yerlesmelerinde_Konut_Mimarisi_ve_Ustalik_Gelenegi_Uzerine_Bir_Inceleme_A_Study_on_House_Architecture_and_Master_Tradition_in_the_Rural_Settlements_of_Sakarya_Province_Kastamonu_Universitesi_Egitim_Fakultesi_Dergisi_17_2_687-706 |başlık= 2. ARAŞTIRMA BÖLGESİ VE YÖNTEM|yazar= DAVULCU, Mahmut|tarih= |eser=SAKARYA YÖRESİ KIRSAL YERLEŞMELERİNDE KONUT MİMARİSİ VE USTALIK GELENEĞİ ÜZERİNE BİR İNCELEME |yayıncı=kefdergi.com |erişimtarihi= 13 Kasım 2014}}</ref>.
kayıpların nedeni mühendislik hataları yanında deprem dalgası altındaki zemin davranışıdır.<ref>SÜNBÜL, F., KARAVUL, C., OLGUN, S., DERE, A., 23-25 Mart 2005, SIVILAŞMA RİSKİ ALTINDAKİ ADAPAZARI ZEMİNİ ÜZERİNE JEOFİZİKSEL İNCELEME, Deprem Sempozyumu, KOCAELİ</ref>
Tüm Türkiye'de olduğu gibi Sakarya ovasıda yerleşme ve sanayi işgalile karşı karşıyadır. Taban suyunun yüksek olduğu alüvyon zeminli arazilerde depremin şiddeti daha fazla olmaktadır <ref>{{Web kaynağı|url =http://www.spo.org.tr/resimler/ekler/e4b5fbbbb602b6d_ek.doc?... |başlık=4- TAŞKIN ALANLARI KENTSEL KULLANIMA AÇILMIŞTIR. |yazar= |tarih= |eser= |yayıncı= |erişimtarihi= 13 Kasım 2014}}</ref>. Sakarya kent merkezi Marmara depreminden büyük zarar görmüştür. Deprem sonrası şehir yerleşim alanları ana kaya üzerindeki sağlam zeminlere yer alan Camili, Korucuk ve Karaman bölgelerine kaydırılmıştır.
{|
|-
|[[Dosya:Sakaryaistanbulbus.jpg|none|thumb|[[Sakarya]] merkez:Ovadaki şehir]]
|[[Dosya:Sangarius Bridge, Justinyen Köprüsü-2.JPG|none|thumb|Sakarya ovasında terk edilmiş nehir yatağı parçası:Jüstinyen Köprüsü]]
|}
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
{{Sakarya-taslak}}
[[Kategori:Sakarya coğrafyasıAdapazarı|Ova]]
[[Kategori:Türkiye'deki ovalar]]
[[Kategori:Adapazarı]]
[[Kategori:Sakarya Nehri|Ova]]
| 