Vikipedi

Burhaneddin Rabbani: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
Devriyeler
539.125 değişiklik
k iç bağ. düz.
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{Makam sahibi bilgi kutusu
|isim = Burhaneddin Rabbani<br/>''Burhânuddîn Rabbânî''<br/> برهان الدين رباني
|resim = Burhanuddin Rabbani - VOA -Cropped 11302001DVIDS.jpg
|makam = 10. [[Afganistan devlet başkanları listesi|Afganistan Devlet Başkanı]]
|sıra = ▼
|makamdönembaşı = [[Afganistan13 DevletKasım Başkanı]]2001
|dönembaşı1dönemsonu = 2822 HaziranAralık 19922001
|başbakan = [[Revan Ferhâdi]]
|dönemsonu1 = 27 Eylül 1996▼
|öncegelen = [[Muhammed Ömer]]<br><small>(Emir ve Yüksek Konsey Başkanı)</small>
|öncegelen1 = [[Sibgatullah Müceddidi]]
|sonragelen1sonragelen = [[MuhammedHamid ÖmerKarzai]]
|dönembaşı1 = 28 Haziran 1992
|dönembaşı2 = 13 Kasım 2001▼
|dönemsonu2dönemsonu1 = 2227 AralıkEylül 20011996
|başbakan1 = [[Abdül Sabur Ferid Kuhistani]]<br>[[Gulbeddin Hikmetyar]]<br>[[Arsala Rahmani]] <small>(Geçici)</small><br>[[Ahmed Şah Ahmedzai]] <small>(Geçici)</small>
|öncegelen2 = [[Muhammed Ömer]]
|sonragelen2öncegelen1 = [[HamidSibgatullah KarzaiMüceddidi]]
|sonragelen1 = [[Muhammed Ömer]]<br><small>(Emir ve Yüksek Konsey Başkanı)</small>
|doğum_tarihi = 1940▼
|makam2 = [[Afganistan'ın Kurtuluşu için Birleşik İslam Cephesi|Kuzey İttifakı Başkanı]]
|doğum_yeri = [[Badahşan]], [[Afganistan]]▼
▲|dönemsonu1dönembaşı2 = 27 Eylül 1996
|ölüm_tarihi = 20 Eylül 2011 (71 yaşında)
▲|dönembaşı2dönemsonu2 = 13 Kasım 2001
|ölüm_yeri = [[Kabil]], [[Afganistan]]▼
|başbakan2 = [[Gulbeddin Hikmetyar]]<br>[[Abdül Rahim Gaffurzai]]<br>[[Revan Ferhâdi]]
|partisi = [[Cemiyet-i İslami]]▼
|diniöncegelen2 = [[SünniMakam İslam]]oluşturuldu
|sonragelen2 = Makam kaldırıldı
▲|doğum_tarihi = 20 Eylül 1940
▲|doğum_yeri = [[Badahşan]], [[Afganistan Krallığı|Afganistan]]
|ölüm_tarihi = {{ölüm tarihi ve yaşı|2011|9|20|1940|9|20|df=y}}
▲|ölüm_yeri = [[Kabil]], [[Afganistan]]
▲|partisi = [[Cemiyet-i İslami]]
|eşi =
|çocukları = [[Selahaddin Rabbani]]
|ilişkiler =
|yaşadığı_yer =
|öğrenim = [[Kâbil Üniversitesi]]<br>[[El-Ezher Üniversitesi]]
▲|sırameslek =
|dini = [[Sünni İslam]]
|imza =
}}
'''Burhaneddin Rabbani''', ([[Farsça]]: '''برهان الدين رباني''', <small>Burhânuddîn Rabbânî)</small> (d. 20 Eylül 1940, [[Badahşan]] - ö. 20 Eylül 2011, [[Kabil]]) [[Taliban]]'ın 1996'da iktidara gelmesiyle fiilen devrilen; ama bu tarihten itibaren [[Taliban]]'ın [[2001]] yılında devrilmesine kadar geçen süreç boyunca [[Birleşmiş Milletler]] tarafından uluslararası alanda [[hukuk]]en [[Afganistan]]'ın devlet başkanı olarak tanınan [[Tacik]] asıllı [[Afganistan]] eski [[devlet başkanı]].
 
== Yaşamı ==
20 Eylül 1940 yılındatarihinde [[Afganistan]]'ın [[Badahşan Vilayeti]]'nde [[Tacik]] kökenli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Devlet başkanı olmadan önce [[KabilKâbil Üniversitesi]]'nde [[İslam hukuku]] [[profesör]]ü görevini yürüten Rabbani, [[Mısır]]'ın ünlü [[El Ehzer İslam Üniversitesi]]'nde de eğitim gördü. Rabbani, 1960'ların sonunda siyasi yaşamına başladı. Politik hayatının ilk yıllarında [[Afganistan]]'da iktidarda bulunan [[Sovyetler]]in [[laik]] [[politika]]larına karşı mücadele etti. Rabbani, 1980'lerde Sovyet işgaline karşı savaşan mücahitlerin liderlerinden biriydi. 1992 yılında mücahit örgütleri tarafından devlet başkanı ilan edildi. Ancak 1996 yılında Taliban'ın başkent [[Kabil]]'i ele geçirmesi üzerine ülkenin kuzeyine kaçmak zorunda kaldı. Daha sonra zamanının büyük bir kısmını [[Taliban]]'a muhalif grupları birleştirmeye ayırdı.
 
Rabbani, [[Sovyet]] işgalinin ardından mücahit gruplarınca kurulan koalisyon tarafından 1992'de cumhurbaşkanlığına seçilmişti. Taliban'ın 1996'da [[Kabil]]'i ele geçirmesiyle [[Tacikistan]]'a geçti. Daha sonra 1996-2001 arasında Taliban karşıtı [[Kuzey İttifakı]]'nı bir arada tutan politik lider olarak görev yaptı. Sürgündeki iktidarın lideri olan Burhanettin Rabbani,olarak [[Birleşmiş Milletler]] tarafından [[Afganistan devlet başkanları listesi|Afganistan'ın devlet başkanı]] olarak tanınmaya devam ediyordu; 2001 yılında [[Taliban]]'ın devrilmesiyle birlikte, devlet başkanlığı [[hukuk]]i olarak devam ettiği için tekrar fiilen geçici devlet başkanı oldu. Ama daha sonra [[Hamid Karzai]]'nin devlet başkanı seçilmesiyle görevi sona erdi.
 
== Ölümü ==
Rabbani'nin, [[Taliban]] dahil birçok düşmanı bulunuyordu. [[Afganistan Yüksek Barış Konseyi]]'nin başkanlığını yapan Rabbani,yapmaktayken [[İran]] gezisi sonrası yurda döndüğünde, Taliban'dan mesaj getirdiğini söyleyen bir kişi kendisiyle görüşmek istedi. Görüşmeye kabul edilen intihar bombacısının sarığından çıkarttığı bombayı önüne atması sonucu 20 Eylül 2011 günütarihinde [[Kabil]]'deki evinde yaşamını yitirdi.<ref name=Akşam>[http://www.aksam.com.tr/talibandan-sarikli-tuzak--68476h.html Taliban'dan sarıklı tuzak - Akşam]</ref><ref name=gazeteboyut>[http://www.gazeteboyut.com/Haber/Guncel/21092011/Burhaneddin-Rabbani-nasil-katledildi.php Burhaneddin Rabbani nasıl katledildi? - Gazeteboyut]</ref> Türkiye Cumhuriyeti 54. Hükümeti Başbakanı [[Necmettin Erbakan]] ile yakınlıkları bilinen Rabbani son olarak 2011 yılı Şubat ayında [[Türkiye]]'yi ziyaret ederek üst düzey temaslarda bulunmuş ve verdiği röportajda Taliban'la ile barış sürecine Türkiye'nin aracılık etmesinin istemişti.<ref name=aksam>[http://dunyabulteni.net/index.php?aType=haber&ArticleID=149215&q=rabbani Rabbani: Türkiye Taliban'la barış için arabulucu olsun - Dünya Bülteni]</ref> Afgan hükümetinden yetkililer, Pakistan istihbarat ajansı ISI'yi olaylara karışmakla suçladı.<ref>[http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2011/10/111003_afghan_pakistan.shtml Afganistan: Rabbani’yi öldüren Pakistanlıydı]</ref>
 
== Ayrıca bakınız ==
Satır 36 ⟶ 50:
{{kaynakça}}
 
== Dış bağlantılar ==
{{Commons}}▼
* [http://www.un.org/millennium/webcast/statements/afghanistan.htm Burhanuddin Rabbani,President of the Islamic State of Afghanistan THE UNITED NATIONS MILLENNIUM SUMMIT, SEPTEMBER 8,2000]
* [http://www.afghan-web.com/bios/today/brabbani.html Afghanistan Online'da hayatı]
* [http://news.bbc.co.uk/hi/english/static/in_depth/world/2001/war_on_terror/after_the_taleban/b_rabbani.stm] [http://news.bbc.co.uk bbc.com]
 
▲{{Commons}}
 
{{başlangıç kutusu}}
{{s-off}}
{{sıra kutusu| önce = [[SibgatullahMuhammed MüceddidiÖmer]] | başlık = [[Afganistan devlet başkanları listesi|Afganistan Devlet Başkanı]] | yıllar = 1992 - 19962001 | sonra = [[MuhammedHamid ÖmerKarzai]] }}
{{sıra kutusu| önce = [[MuhammedSibgatullah ÖmerMüceddidi]] | başlık = [[Afganistan devlet başkanları listesi|Afganistan Devlet Başkanı]] | yıllar = 20011992-1996 | sonra = [[HamidMuhammed KarzaiÖmer]] }}
{{bitiş kutusu}}
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Burhaneddin_Rabbani" sayfasından alınmıştır