Dârülfünûn: Revizyonlar arasındaki fark

Osmanlı İmparatorluğu'nda medrese dışında bir yüksekokul açılması fikri ilk defa Sultan [[Abdülmecid]] zamanında Meclis-i Muvakkat-i Maarif (Geçici Eğitim Meclisi) tarafından 1845'te düzenlenen eğitim programında yer almıştı<ref name=gok>{{Web kaynağı | url = http://www.authorstream.com/Presentation/tolga378-29867-sultaniler-dar-lf-nun-ve-education-ppt-powerpoint/ | başlık = Darülfünun ve Sultaniler | yazar = Tolga Gök | erişimtarihi = 20.04.2011 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20141129024145/http://www.authorstream.com/Presentation/tolga378-29867-sultaniler-dar-lf-nun-ve-education-ppt-powerpoint/ | arşivtarihi = 29 Kasım 2014}}</ref> . Meclis-i Vala tarafından onaylanan rapora göre sıbyan ve rüşdiye okullarının üstünde bir “''darülfünun''” kurulacaktı.

Darülfünun ile ilgili her türlü iş için "''Cemiyet-i İlmiye-i Osmaniye''" adıyla bir cemiyet kuruldu. Maarif Nazırlarından [[Münif Paşa]] tarafından kurulan cemiyet, "''[[Mecmua-i Fünun]]''" adlı bir dergi çıkardı. Dergide felsefe, tarih, coğrafya, siyaset, edebiyat (gramer ve cümle yapısı), kimya (madenler ilmî olarak) jeoloji, eğitim, fotoğrafya, ekonomi, astronomi ve tıp alanlarıyla ilgili yazılar yer almaktaydı ve çok geniş bir yazar kadrosu vardı <ref name=ilmiye>{{Web kaynağı | url = http://dusundurensozler.blogspot.com/2009/02/cemiyet-i-ilmiye-i-osmaniye-ve-mecmua-i_4501.html | başlık = Cemiyet-i İlmiye-i Osmaniye ve Mecmua-i Fünunun Felsefi Açıdan Taşıdğı Önem | yazar = Mehmet Akgün | erişimtarihi = 20.04.2011 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20090715024042/http://dusundurensozler.blogspot.com:80/2009/02/cemiyet-i-ilmiye-i-osmaniye-ve-mecmua-i_4501.html | arşivtarihi = 15 Temmuz 2009}}</ref>.

Darülfünun'daki eğitimi takip edebilecek seviyede öğrenci yetiştirmek düşüncesiyle 1849’da "''Dârülmaarif''" adlı okul kuruldu. Okulun masraflarını, tutucu çevrelerin tepki göstermemesi için [[Abdülmecid|Sultan Abdülmecid'in]] annesi [[Bezmiâlem Valide Sultan]] karşılamış ve bir de vakıf kurmuştu<ref name=valide>{{Web kaynağı | url = http://www.belgeler.com/blg/qmn/bezm-i-alem-valide-sultan-bezm-i-alem-mother-sultan | başlık = Bezm-i Alem Valide Sultan | yazar = Arzu Sezer | Erişim Tarihi: 20.04.2011 = Arzu Sezer | arşivurl = http://web.archive.org/web/20141224130841/http://www.belgeler.com/blg/qmn/bezm-i-alem-valide-sultan-bezm-i-alem-mother-sultan | arşivtarihi = 24 Aralık 2014}}</ref>. Bu nedenle [[II. Mahmud Türbesi]] bitişiğinde yapılan abidevi yapı "''[[Valide Mektebi]]''" olarak anılır (bugünkü adıyla ''[[Cağaloğlu Anadolu Lisesi]]''). [[Osmanlı Devleti]]'nde planı mektep olarak çizilen ilk büyük binadır<ref name=valide/>. 28 Nisan 1850'de padişahın da katıldığı, açılış nutkunu sadrazam [[Mustafa Reşid Paşa]]'nın yaptığı bir törenle açılan okul, Osmanlı Devleti'nin ilk sivil lisesi olma özelliğini taşır<ref name=valide/>.

1896'da Sadrazam [[Mehmed Said Paşa]]'nın hazırladığı bir layiha üzerine Darülfünunu yeniden açmak için bir çalışma yapıldıysa da [[1897 Osmanlı-Yunan Savaşı]] nedeniyle ertelendi<ref name=turkce>{{Web kaynağı | url = http://www.turkcebilgi.net/bilim/osmanli-tarihi/darulfunun-darulfunun-31775.html | başlık = Turkcebilgi.net Sitesi Darülfünun maddesi | arşivurl = http://web.archive.org/web/20091208124416/http://www.turkcebilgi.net:80/bilim/osmanli-tarihi/darulfunun-darulfunun-31775.html | arşivtarihi = 8 Aralık 2009}}</ref>.