Işık hızı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kudelski (mesaj | katkılar)
Gerekçe: + deneme amaçlı değişiklik
→‎Roemur yöntemi: isim yanlışlığı
13. satır:
===İlk denemeler===
Işık yüksek bir hızda ilerlediği için, ışık hızını ölçmek için yapılan ilk girişimler başarısız olmuştur. [[Galileo]] aralarında 10 km mesafe olan iki kuleye birer gözlemci yerleştirerek ışığın hızını ölçmeye çalışmıştır. Bu iki gözlemcininde elinde birer fener bulunmaktaydı.Bir gözlemci kendi fenerini açacak ve diğer gözlemci birinci gözlemcinin fenerinden gelen ışığı gördüğü zaman kendi fenerini yakacaktı. Böylece ışığın hızı fenerler arasındaki ışık demetlerinin geçiş zamanının bilinmesiyle hesaplanabilirdi. Ama ışığın bu iki kule arasında geçiş zamanı, gözlemcinin tepki süresine göre çok daha küçüktür. Bu yüzden ışık hızının bu yolla ölçülemeyeceği anlaşıldı ve yeni yöntemler geliştirildi
===RoemurRoemer yöntemi===
Işık hızının ilk başarılı tahmini 1675'te Danimarkalı astronom [[Ole Roemer]] (1644-1710) tarafından yapılmıştır. Roemer'in tekniği, Jüpiter etrafındaki dönüş periyodu yaklaşık 42,5 saat olan bir ayın astronomik olarak gözlenmesini içermekteydi. [[Jüpiter]]'in Güneş etrafındaki dönüş periyodu 12 yıl civarındadır; bu da Dünya, Güneş'in etrafında 90° döndüğünde Jüpiter'in 7,5 derece döndüğünü gösterir.
Reomer bir yılı aşkın bir süre boyunca veri topladıktan sonra o ayın periyodunda sistematik bir değişim gözlemledi. Bu periyotları, dünya Jüpiter'den uzaklaştığı zaman ortalama değerden daha uzun ve dünya Jüpiter'e yaklaştığı zaman ortalama değerden daha kısa çıkmıştı. O ay sabit bir periyoda sahip olsaydı Roemer belirli bir anda oluşan bir tutulma gözlemleyebilecek ve o yıl içindeki başka bir tutulmanın ne zaman gerçekleşeceğini tahmin edebilecekti. Roemer periyottaki bu değişimi dünya ile Jüpiter arasındaki mesafenin gözlemler arasındaki sürede değiştiği gerçeğine dayadı. Üç ayda Jüpiter'den gelen ışık dünya yörüngesinin yarıçapına eşit olan ek bir bir mesafeyi kat etmeliydi. Roemer'in elde ettiği veriyi kullanarak, [[Christiaan Huygens]] ışık hızı için alt sınırın yaklaşık olarak 2,3x10⁸ m/s olarak tahmin etti. Bu deney ışığın sonlu bir hıza sahip olduğunu ve ışık hızı için bir tahmin vermesi açısından tarihsel olarak önemlidir.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Işık_hızı" sayfasından alınmıştır