Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
k Seçkin içerik şablonları kaldırılarak ilgili tanımlar Vikiveri'ye aktarıldı
YBot (mesaj | katkılar)
Arşiv bağlantısı eklendi
1. satır:
'''Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcılığı''', [[ABD Anayasası]]nda yer alan [[kamu yönetimi|kamu görevleri]]nden biridir.<ref>U.S. Const. art. II, § 1, cl. 1.</ref> Başkan Yardımcısı, [[ABD Devlet Başkanı]]yla birlikte halk tarafından [[iki dereceli seçim]]le ve [[Seçiciler kurulu]] yoluyla dört yıllığına seçilir.<ref name="U.S. Const. amend. XII, § 1">U.S. Const. amend. XII, § 1.</ref> Başkan Yardımcısı [[Birleşik Devletler başkanlık yolu|başkanlığa giden yol]]da ilk sıradadır ve başkanın ölümü, istifası ya da görevden alınması durumunda başkanlığa yükselir.<ref>U.S. Const. amend. XXV, § 1.</ref>
 
Anayasaya göre, Başkan Yardımcısı, [[Meclis başkanı#Amerika Birleşik Devletleri|Birleşik Devletler Senatosunun başkanıdır]].<ref name="U.S. Const. art. I, § 3, cl. 4">U.S. Const. art. I, § 3, cl. 4.</ref> Bundan dolayı Başkan Yardımcısı, [[ABD Senatosu|Senatoda]] gerektiğinde [[Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcılarının eşitlik bozan oyları listesi|eşitliği bozmak]] amacıyla oy kullanma hakkına sahiptir. Senato gelenekleri bu anayasal gücü azaltacak nitelikli çoğunluk kuralları getirmiş olmakla birlikte, Başkan Yardımcısı hâlâ kanun yapma sürecini etkileme hakkına sahiptir.<ref name="U.S. Const. art. I, § 3, cl. 4"/><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.senate.gov/legislative/LIS/roll_call_lists/roll_call_vote_cfm.cfm?congress=109&session=1&vote=00363 | başlık = U.S. Senate: Legislation & Records Home > Votes > Roll Call Vote | publisher = Senate.gov | date = | accessdate = 2011-10-30 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20151004112457/http://www.senate.gov/legislative/LIS/roll_call_lists/roll_call_vote_cfm.cfm?congress=109&session=1&vote=00363 | arşivtarihi = 4 Ekim 2015}}</ref><ref>Oleszek, Walter J. [http://www.senate.gov/CRSReports/crs-publish.cfm?pid=%26*2%3C4Q%3CG2%0A CRS7-5700 Super-Majority Votes in the Senate] [[Congressional Research Service]], 12 April 2010</ref> [[ABD Anayasasında yapılan On İkinci Değişiklik|On İkinci Değişikliğe]] uygun olarak, [[Seçiciler kurulu]]nun oylarını saymak üzere toplantıya çağrıldığında, [[ABD Kongresi|Kongre]]nin birleşik oturumlarına başkanlık eder.<ref name="U.S. Const. amend. XII, § 1"/>
 
Başkan Yardımcısının anayasada belirtilmiş ve kendisine Başkan olabilme imkânı verenler dışındaki yegâne işlevleri Senatonun Başkanı olmasıyla ilişkili olsa da, bu makam genellikle [[Amerika Birleşik Devletleri'nin yönetimi|federal devlet]]in [[Amerika Birleşik Devletleri'nin yönetimi#Başkan Yardımcısı|yürütme organı]] olarak görülür. ABD Anayasası bu makamı açıkça herhangi bir organa tahsis etmemiştir. Bu da uzmanlar arasında, Başkan Yardımcılığının yürütme organına mı, yasama organına mı, yoksa ikisine birden mi ait olduğu konusunda tartışmaya yol açmıştır.<ref name=Goldstein>{{Dergi kaynağı|last=Goldstein|first=Joel K.|title=The New Constitutional Vice Presidency|journal=Wake Forest Law Review|volume=30|page=505|publisher=Wake Forest Law Review Association, Inc.|url=|location=Winston Salem, NC|year=1995}}</ref><ref>{{Dergi kaynağı|last=Reynolds|first=Glenn Harlan|title=Is Dick Cheney Unconstitutional?|journal=Northwestern University Law Review Colloquy|volume=102|page=110|publisher=Northwestern University School of Law|url=|location=Chicago|year=2007}}</ref><ref name=Garvey>{{Dergi kaynağı|last=Garvey|first=Todd|title=A Constitutional Anomaly: Safeguarding Confidential National Security Information Within the Enigma That Is the American Vice Presidency|journal=William & Mary Bill of Rights Journal|volume=17|page=565|publisher=Publications Council of the College of William and Mary|url=|location=Williamsburg|year=2008}}</ref><ref>{{Dergi kaynağı|last=Subhawong|first=Aryn|title=A Realistic Look at the Vice Presidency: Why Dick Cheney Is An "Entity Within the Executive Branch"|journal=Saint Louis University Law Journal|volume=53|page=281|publisher=Saint Louis University School of Law|url=|location=Saint Louis|year=2008}}</ref> Başkan Yardımcılığını yürütme organının bir unsuru olarak gören modern bakış, kısmen Başkan Yardımcısına Başkan ya da Kongre tarafından verilen yürütmeye ilişkin görevlerden kaynaklanır. Öte yandan bu görevler, yalnızca son dönemlerdeki tarihi gelişmelere dayanır.<ref name=Goldstein/><ref name=Garvey/>