Lületaşı: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k 88.234.112.238 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Rapsar tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. |
Erasmus.new (mesaj | katkılar) Değişiklik özeti yok |
||
2. satır:
'''Lületaşı''', [[magnezyum]] ve [[silisyum]] esaslı ana kaya parçalarının yerin muhtelif derinliklerindeki başkalaşım katmanları içinde, [[hidrotermal]] etkilerle [[hidrat]]laşması sonucunda oluşmuş kayaçtır. Bu kayacı farkeden bir alman mineralog (E. F. Glocker) tarafından 19. yüzyıl ortalarında sepiolit olarak adlandırılmıştır. Sepiolit ismi [[mürekkep balığı]]nın yunanca ismi olan 'sepion'a ithafen verilmiştir. Bu mineralin [[Almanca]] ismi olan 'Meerschaum' (deniz köpüğü) da mineralin yoğunluğuna ithafendir.
[[Kimya]]sal formülü Mg<sub>4</sub>Si<sub>6</sub>O<sub>15</sub>(OH)<sub>2</sub>•6 H<sub>2</sub>O şeklindedir ve yoğunluğu 0
[[Arkeoloji]]k çalışmalar , lületaşının yaklaşık beşbin yıl öncesinden bilindiğini ve değişik amaçlarla kullanıldığını göstermiştir. Günümüzde
== Çıkarılması ==
Lületaşı ve benzer [[mineral]]lere, [[Yunanistan]]'daki bazı adalar, [[Çek Cumhuriyeti]]'ndeki [[Moravya]] bölgesi, [[Fransa]], [[İspanya]], [[Fas]] ve [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'de rastlanmaktadır. Ticari olarak işlenebilir Lületaşı yataklarının nerede ise tamamı Türkiye'nin [[Eskişehir
Oluşumunu sağlayan tepkimeler dolayısıyla, lületaşı yeraltında ıslak halde bulunur. Lületaşının toprak içindeyken temizliğini, çıkarıldıktan sonra da kolay işlenmesini, gözenekli yapısının tuttuğu bu doğal nem sağlar. Doğrudan veya işlendikten sonra kurutulan lületaşı, kaybettiği nem oranında hafifler ve önemli bir direnç kazanır.
16. satır:
== Lületaşı işlemeciliği ==
Başlangıçta tamamı ihraç edilen ham lületaşları [[Avrupa]]'da işlenmekteydi. Günümüzde ham lületaşı ihracı önlenmiş ve tamamının, [[Cumhuriyet]] döneminde yetişmiş [[Eskişehir]]
[[Dosya:Meerschaumpfeife.jpg|thumb|250px|Lületaşından yapılma bir pipo]]
Zarif narin yapısıyla tamamen özgün bir malzeme olan lületaşının artık sadece tütün için araçları değil, kullanım ve estetik değeri yüksek yepyeni eserler de üretilmektedir. Yer altından çıkarılan lületaşı bünyesindeki nemi kaybetmediği sürece kolay olarak işlenebilir. Lületaşı işlemeciliği
Genellikle ustaların kendilerince hazırlanan bu bıçakların ve benzeri araçların sayısı bazen elliye yaklaşır. Uzun süreli çalışmalarda nemini kaybederek sertleşen taş suya batırılarak yeniden yumuşatılabilir. Taşın doğal biçimine en uygun modelinin seçilmesi işletmede esastır. Böylece, taşın mümkün olan en az fireyle değerlendirilmesi sağlanır.
|