İlhanlılar: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
kDeğişiklik özeti yok
kDeğişiklik özeti yok
114. satır:
 
== Siyasi Tarihi ==
=== Hûlâgü Han ve Büyükbüyük Ordusu ===
 
1243 [[Kösedağ Savaşı]]'nda Selçuklu Türklerini yenilgiye uğratan Moğollar [[Ötüken]] merkezine bağlı olmak üzere, [[İran]]’a geçerek 1256 yılında başkenti Tebriz olmak üzere İlhanlı yönetimini kurdular. (İlhanlı: Hana bağlı topraklar) Başında da [[Hülagû]] [[Han]] bulunmaktaydı. 1256 yılında [[Alamut Kalesi]]ni ele geçirerek [[Bâtınî]]ler'in çalışmalarına son verdiler. 1258 yılında ise Bağdatı işgal ederek halifeliğe son verdiler. Bu orduyu Memlûk Sultanı [[Baybars]] mağlup etmeyi başarmıştır. Bu yenilgiden sonra Moğol İlhanlı devleti gerileme dönemine girmiştir ve bir süre sonra yıkılmıştır.
 
[[Azerbaycan]]'ı ele geçiren Hülagû Han, 1258'de [[Bağdat]]'ı alarak [[Abbasiler|Abbasî Devleti]]'ne son verdi. [[Anadolu Selçuklu Devleti]]'ni egemenliği altına aldı. Moğollar, Anadolu'nun bilim, kültür ve ticaret merkezleri olan kentlerini yakıp yıktılar ve yağmaladılar. Bu dönemde Anadolu'da ticaret geriledi. Türkler, Doğu ve Orta Anadolu'dan batı bölgelerine doğru göç etmek zorunda kaldılar. Moğollar, [[Anadolu Selçuklu Devleti]]'nin yıkılmasında önemli rol oynadılar. İlhanlılar döneminde Anadolu'nun büyük kısmı İlhanlılara'a ait olduğu için Orta Asya’dan Anadolu’ya yoğun Türkmen göçleri olmuştur.
 
Satır 122 ⟶ 126:
Gazan 1295'de Nevruz'un desteğiyle kuzeni Baydu'yu devirdi.[4] Yardımının karşılığı olarak Nevruz, Gazan'ı Müslümanlığı kabul etmeye razı etti. İslam'a girmesiyle beraber Gazan, adını Mahmud olarak değiştirdi. Ancak çeşitli kaynaklar Müslüman olmasına rağmen Moğol [[Şamanizm]]ini sürdürdüğünü ve [[Tengri]]'ye taptığını belirtirler. Gerçekten de Gazan hatır uğruna Müslüman olmuştu. Moğol şamanların İlhanlı İmparatorluğunda kalmalarına izin verilmiş ve nüfuzları hem Gazan hem de onun halefi Olcaytu saltanatında devam etmiş, ama daha sonra gerilemeye yüz tutmuşlardır.[5] Bundan önce [[Budizm]]'i benimsemişlerdi ve Müslümanlar'a karşı [[Hıristiyan]]larla ittifak kurmak istiyorlardı. 14. yüzyılın başlarında çıkan iç karışıklıklar sonucu İlhanlılar parçalandı (1336). İlhanlı topraklarının [[Azerbaycan]] bölümünde [[Çobanoğulları]], geriye kalan büyük bölümü üzerinde ise [[Celâyirliler Devleti]] kuruldu.
 
=== Son İlhanlar ===
[[Dosya:IranaftertheIlkhanate.png|thumb|200pxsol|250px|İlhanlılar (1345)]]
 
İlhan [[Ebu Said Bahadır]]'in 1335'de ölümünden sonra İlhanlılar devleti çözülmeye başlamıştır. İlhan unvanı, 1335-1336 döneminde Arık Böke soyundan Arpa Ke'ün eline geçtikten sonra İlhan unvanı 1336-1357 döneminde yine Hulagu Hanedanı mensupları tarafından taşınmıştır., Fakat bunlar İlhan unvanını bölgesel devletlerin kuklaları olarak taşımışlardır. Bunlardan [[Musa (İlhanlı)|Musa]] (1336–1337) Bagdad'da bulunan Ali Padişah'ın kuklası; [[Muhammed Han (İlhanlı)|Muhammed]] ile [[Cihan Timur]] (1339–1340) [[Jalayırlılar]] kuklası; Satı hatun (1338–1339), [[Süleyman Han|Süleyman]] (1339–1343) ve [[Anuşirvan]] (1343–1356) [[Çobanoğulları]] kuklası olarak İlhan unvanı taşımışlardır. Son olarak Tagay Timur 14. yüzyıl ortasında soyunun Cengiz Han ve İlhanlılardan geldiğini iddia ederek Horasan ve Doğu Iran'da İlhan unvanını taşımıştır. Tagay Timur'un [[Sarbandarlar]] tarafından öldürülmesi ile İlhanlılar sona ermiştir.
 
== Hûlâgü Han ve Büyük Ordusu ==
 
1243 [[Kösedağ Savaşı]]'nda Selçuklu Türklerini yenilgiye uğratan Moğollar [[Ötüken]] merkezine bağlı olmak üzere, [[İran]]’a geçerek 1256 yılında başkenti Tebriz olmak üzere İlhanlı yönetimini kurdular. (İlhanlı: Hana bağlı topraklar) Başında da [[Hülagû]] [[Han]] bulunmaktaydı. 1256 yılında [[Alamut Kalesi]]ni ele geçirerek [[Bâtınî]]ler'in çalışmalarına son verdiler. 1258 yılında ise Bağdatı işgal ederek halifeliğe son verdiler. Bu orduyu Memlûk Sultanı [[Baybars]] mağlup etmeyi başarmıştır. Bu yenilgiden sonra Moğol İlhanlı devleti gerileme dönemine girmiştir ve bir süre sonra yıkılmıştır.
 
{{Azerbaycan tarihi}}{{İran tarihi}}
Satır 335 ⟶ 336:
|-
|}
 
[[Dosya:IranaftertheIlkhanate.png|thumb|200px|İlhanlılar (1345)]]
 
=== İlhanlı Hükümdarları Soyağacı ===
"https://tr.wikipedia.org/wiki/İlhanlılar" sayfasından alınmıştır