Mustafa Çelebi (I. Bayezid'in oğlu): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
şablon
Yeni Üye (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
12. satır:
Mustafa Çelebi, 1402'deki [[Ankara Savaşı]]'nda [[Hamidoğulları]] ve [[Tekeoğulları]] askeri ile birlikte cephenin ortasında yer almıştır. Bazı kaynaklar savaşta öldüğünü, bazı kaynaklar ise babası Yıldırım Bayezit ile birlikte esir düşerek, babasının ölümünün ardından [[Timur]] tarafından [[Semerkant]]'a götürüldüğünü yazarlar.
 
[[Timur]]'un ölümünden sonra 1405'te [[Anadolu]]'ya döndü, önce [[Niğde]]'ye, daha sonra da [[İsfendiyaroğulları]] beyinin yanına [[Kastamonu]]'ya gitti. Ardından 1416'da Venediklilerin yardımı ile [[Rumeli]]'ye ve [[Eflak]]'a geçip, düzenleyeceği ayaklanma için bazı vali ve sancak beylerinden, Eflak voyvodasından, [[Bizans İmparatorluğu|Bizans İmparatoru]] [[II. Manuel Palaiologos|II. Manuel]]'den ve bu arada bazı [[Avrupa]] devletlerinden yardım istedi. Topladığı kuvvetler [[Selanik]]'ten [[Tesalya]] üzerine giderken I. Mehmet'in ordusuna yenildi. Bu yenilgiden sonra [[Selanik]]'e sığındı. Selanik'te Despot olan Andronikos onu bir mülteci olarak kabul etti. I. Mehmed bu durumu Bizanslılarla yapılan barış anlaşması şartlarının çok siddetlişiddetli ihlali olduğunu önererek olayı Konstantinopolis'de İmparator olan II. Manuel'e protesto etti. II. Manuel bir mülteci kabulununkabulünün hiçbir barış şartını ihlal etmediğini ileri sürdü; ama eğer bu mültecinin yasama ve korunma masrafları karşılanırsa onu hayatı sonuna kadar gözaltindagözaltında tutmayı kabul edebileceğini bildirdi. Bunu kabul eden I. Mehmed [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] İmparatoru II. Manuel ile anlaşarak [[Mustafa Çelebi]]'nin hayatı boyunca salıverilmemesi karşılığında yılda 900 bin akça ödemeyi önerdi ve Mustafa Çelebi gözaltindagözaltında korunmak üzere [[Limni]] adasına gönderildi.
 
Konstantinopolis'de I. Mehmet ile II. Manuel arasındaki barışcılbarışçıl ilişkiler aleyhinde olan bir saray bürokrasisi kliği gittikcegittikçe gücgüç kazanamaktaydıkazanmaktaydı ve bunlar arasında veliaht ve ortak imparator olan [[VIII. Yannis Palaiologos|Yannis]] bile bulunmaktaydı. Bu klik 1420'de I. Mehmed'in Bursa'dan Edirne'ye giderken Boğazı geçerken öldürülmesi için bir plan hazırlamış ama imparator bunun uygulanmasını önlemeyi başarmıştı. Fakat 1421'de I. Mehmed'in ölümü ve yerine daha 17 yaşında tecrubesiztecrübesiz bir genç olan II. Murat'ın geçmesi bu kliği çok daha kuvvetlendirip Bizans siyasetinin başına geçirmeye neden oldu. II. Manuel yaşliyaşlı ve yorgundu ve imparatorlugunimparatorluğun siyaseti bu klik içinde olan ogluoğlu Yannis'e bırakmıştı. Bundan dolayı Bizans imparatorluğu Çelebi Mustafa'yi meşru Osmanlı padişahı olarak kabul etti ve ona destek sağlamaya başladı. Bir Bizans filosu ile Limni'den, yandaşı İzmiroğlu Cuneyd Bey ile birlikte Rumeli'ye ayak bastı ve [[Gelibolu]]'ya geçerek kendine yandaş toplamaya başladı. Rumeli beyleri ve akıncılar arasında taraftar toplamayı başardı. Sultan [[II. Murat]] (1421'de) Veziriazam ve Rumeli beylerbeyi [[Amasyalı Beyazıt Paşa]] komutasındaki bir orduyu üzerine gönderdi. İki taraf, Saros Körfezi kıyısında bugün Keşan'ın bir köyü olan [[Sazlıdere, Keşan|Sazlıdere]] mevkiinde karşılaştığında, muharebe esnasında elindeki kuvvetler, komuta kademesi dahil, Mustafa Çelebi tarafına geçti. Veziriazam Beyazıt Paşa Mustafa Çelebi'ye teslim olmak zorunda kaldı. Fakat Beyazıt Paşa'ya itimat etmeyen İzmiroğlu Cüneyt Bey'in israrlarıısrarları üzerine Mustafa Çelebi onu idam ettirdi. Düzmece Mustafa şehir halkının tezahüratı altında [[Edirne]]'ye girerek hükümdarlığını ilan etti. Adına hutbe okutup sikke bastırdı. Rumeli bölgesi onun egemenliği altına geçti.
 
Çelebi Mustafa iktidarda iken bir seri hata yapmaya başladı. Gözaltında iken Bizans desteğini sağlamak için Gelibolu'yu Bizans'a vermeyi kabul etmişti. Ama Rumeli'de idareyi eline geçirince fetihle ele geçirilen arazinin inanmayanlara geri verilemiyeceğineverilemeyeceğine dair İslam dini kaidesi olduğunu ileri sürerek Gelibolu'yu Bizanslılara vermedi ve kendini destekleyen saray kliğinin gücünü kırdı. Ayrıca Rumeli ile yetinmeyip Ocak 1422de 12 bin sipahi ve 5 bin yaya askerlik bir orduyu ile Gelibolu'dan Anadolu'ya Galata Cenevizlileri gemileri ile geçirip Bursa'yı kuşatmaya başladı. II. Murat Mustafa'nın bir "düzmece (yalancı)" olduğunu çevresindekileri inandırmayı başardı. Kendisine Aydın ve İzmir Beyliği vaad edilmisedilmiş olan İzmiroğlu Cüneyt Bey, yandaş askerleri ile, Mustafa Çelebi yanından ayrıldı. Böylece ordusu bölünen Mustafa Çelebi elinde kalanlarla Rumeli'ye doğru geri çekilmek zorunda kaldı. Fakat kaçarken bir köprü başını tutan Hacı İvaz Paşa bu kalan yaya ordusunun çoğunu da kılıçtan geçirdi. Mustafa Çelebi Gelibolu'da tutunup Boğaz trafiğini kontrolakontrole çalıştı. Fakat II. Murat [[Foça]] [[Podestası]] Adorno'dan kiraladığı gemilerle ordusunu Gelibolu'ya geçirmeyi başardı. Mustafa Çelebi Gelibolu'da da tutunamadı ve Edirne'ye kaçtı. Yakalanan yandaşları idam edildi. II. Murat, [[Foça Podestası]]'na ait olan 2 bin zırhlı asker ile takviyeli, ordusuyla Edirne'ye yürüdü. Edirneliler II. Murat'i şehir dışında karşılıyarakkarşılayarak ona sadakatlerini bildirdiler. Mustafa Çelebi bu sefer de Edirne'den hazinesi ile birlikte [[Eflak]]'a gitmek üzere kaçabildi. Fakat Tunca Vadisi'nde [[Kızılağaç Yenicesi]]'nde yakalandı. Edirne'ye getirilip kale burcundan asılarak idam edildi.
 
== Ayrıca bakınız ==