Golgi aygıtı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
k Rapsar tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Vikiçizer tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi.
Değişiklik özeti yok
Etiketler: potansiyel vandalizm tanım değiştirme Görsel Düzenleyici
1. satır:
'''Golgi aygıtı''' (ayrıca '''Golgi cisimciği''' veya '''Golgi kompleksi''') çoğu [[ökaryotik]] [[hücre]]de bulunan bir [[organel]]dir.<ref name="isbn3-211-76309-0">{{Kitap kaynağı| author = Pavelk M, Mironov AA | authorlink = | editor = | others = | başlık = The Golgi Apparatus: State of the art 110 years after Camillo Golgi's discovery | edition = | language = İngilizce | publisher = Springer | location = Berlin | year = 2008 | origyear = | pages = | quote = | isbn = 3-211-76309-0 | oclc = | doi = | url = | accessdate = }}</ref> 1897'de, ''Golgi aygıtı'' isminin kaynağı olan, İtalyan tabip [[Camilo|Camillo Golgi]] tarafından keşfedilmiştir.<ref name="pmid9865849">{{Dergi kaynağı| author = Fabene PF, Bentivoglio M | başlık = 1898–1998: Camillo Golgi and "the Golgi": one hundred years of terminological clones | journal = Brain Res. Bull. | volume = 47 | issue = 3 | pages = 195–8 | year = 1998 | month = October | pmid = 9865849 | doi = 10.1016/S0361-9230(98)00079-3| url = | issn = }}</ref>
[[Dosya:Golgi in the cytoplasm of a macrophage in the alveolus (lung) - TEM.jpg|thumb|300px|Bir [[akciğer]] [[hücre]]sindeki golgi aygıtı]]
[[Dosya:Nucleus ER golgi.svg|thumb|315px|Endoplazmik retikulumdan (turuncu) golgi aygıtına (pembe) salgı işlemi diyagramı. 1. Çekirdek zarı; 2. Çekirdek poru; 3. Granüllü endoplazmik retikulum (GER); 4. Düz endoplazmik retikulum (DER); 5. GER'e bağlanmış ribozom; 6. Makromoleküller; 7. Taşıyıcı veziküller; 8. Golgi aygıtı; 9. Golgi aygıtının ''cis'' yüzü; 10. Golgi aygıtının ''trans'' yüzü; 11. Golginin sisternaları]]
 
'''Golgi aygıtı''' (ayrıca '''Golgi cisimciği''' veya '''Golgi kompleksi''') çoğu [[ökaryotik]] [[hücre]]de bulunan bir [[organel]]dir.<ref name="isbn3-211-76309-0">{{Kitap kaynağı| author = Pavelk M, Mironov AA | authorlink = | editor = | others = | başlık = The Golgi Apparatus: State of the art 110 years after Camillo Golgi's discovery | edition = | language = İngilizce | publisher = Springer | location = Berlin | year = 2008 | origyear = | pages = | quote = | isbn = 3-211-76309-0 | oclc = | doi = | url = | accessdate = }}</ref> 1897'de, ''Golgi aygıtı'' isminin kaynağı olan, İtalyan tabip [[Camillo Golgi]] tarafından keşfedilmiştir.<ref name="pmid9865849">{{Dergi kaynağı| author = Fabene PF, Bentivoglio M | başlık = 1898–1998: Camillo Golgi and "the Golgi": one hundred years of terminological clones | journal = Brain Res. Bull. | volume = 47 | issue = 3 | pages = 195–8 | year = 1998 | month = October | pmid = 9865849 | doi = 10.1016/S0361-9230(98)00079-3| url = | issn = }}</ref>
 
Proteinler sentezlendikten hedef noktalarına gitmeden önce golgi tarafından işlenir ve paketlenir; bu özellikle [[sekresyon]] için işlenen proteinlerde önemidir. Golgi aygıtı hücresel [[endomembran sistem]]inin bir bölümünü oluşturur.
 
== Keşfi ==
Oldukça büyük boyutundan dolayı, golgi aygıtı keşfedilip ayrıntılarıyla incelenen ilk organellerden biridir. Bu aygıt ilk defa 1897 yılında İtalyan [[tabip]] [[Camillo Golgi]] tarafından [[sinir sistemi]] üzerinde yapılan bir inceleme sonucu keşfedilmiştir.<ref name="pmid9865849"/> Bu organeli kendi [[Mikroskop|mikroskobunda]] ilk keşfinde yapıyı ''apparato reticolare interno'' ([[Türkçe]]: ''dahili ağsı aygıt'') olarak adlandırdı. Bu yapının adı, keşfinden 1 yıl sonra Camillo Golgi'nin soyadıyla yeniden adlandırıldı. Ancak bazıları ilk başlarda keşiften şüphe duydu, bu yapının aslında sadece Golgi'nin gözlem tekniğinden kaynaklanan bir optik yanılsama olduğu iddia edildi. 20. yüzyılda modern mikroskopların gelişmesiyle keşif doğrulandı.<ref name="url_molexpress">{{Web kaynağı| url = http://micro.magnet.fsu.edu/cells/golgi/golgiapparatus.html | başlık = The Golgi Apparatus | author = Davidson MW | authorlink = | coauthors = | date = 2004-12-13 | format = | work = Molecular Expressions | publisher = Florida State University | pages = | language = | archiveurl = | archivedate = | quote = | accessdate = 2010-09-20 }}</ref>zaaaaaaaaaaaaaaa
 
== Yapısı ==
Hem bitkisel hem hayvansal hücrelerde bulunan golgi, [[sisterna]] olarak bilinen kıvrımlı zar kümelerinden oluşur. Özellikle bitki hücrelerinde bulunan diktozom adlı ([[Yunanca]], ''dictyon'': ağ + ''soma'': cisim<ref name="url_Dictyosome">{{Web kaynağı| url = http://dictionary.reference.com/browse/dictyosome | başlık = Diktozom | author = | authorlink = | coauthors = | date = | format = | work = | publisher = Dictionary.com | pages = | language = | archiveurl = | archivedate = | quote = | accessdate = 2010-09-20 }}</ref>) özgün bir küme bulunur<ref name="wolfe">{{Kitap kaynağı| author = Wolfe SA | authorlink = | editor = | others = | başlık = Molecular and Cellular Biology | edition = | language = İngilizce | yayıncı = Wadsworth Pub. Co | location = Belmont, CA | year = 1993 | origyear = | sayfa = 828 | quote = | isbn = 0-534-12408-9 | oclc = | doi = | url = | accessdate = }}</ref>. Bir memeli hücresinde genellikle 40'tan 100'e kadar küme gözlenir.<ref name="pmid18385516">{{Dergi kaynağı| author = Duran JM, Kinseth M, Bossard C, Rose DW, Polishchuk R, Wu CC, Yates J, Zimmerman T, Malhotra V | title = The role of GRASP55 in Golgi fragmentation and entry of cells into mitosis | journal = Mol. Biol. Cell | volume = 19 | issue = 6 | pages = 2579–87 | year = 2008 | month = June | pmid = 18385516 | pmc = 2397314 | doi = 10.1091/mbc.E07-10-0998 | url = | issn = }}</ref> Bir kümede genellikle dört veya sekiz sisterna bulunur.; ancak bazı [[protista]]larda sisternaların altmışa kadar çıktığı gözlenmiştir.<ref name="url_molexpress">{{Web kaynağı|url = http://micro.magnet.fsu.edu/cells/golgi/golgiapparatus.html|başlık = The Golgi Apparatus|author = Davidson MW|authorlink = |coauthors = |date = 2004-12-13|format = |work = Molecular Expressions|publisher = Florida State University|pages = |language = |archiveurl = |archivedate = |quote = |accessdate = 2010-09-20}}</ref> Her sisterna, onu boydan boya geçen kargo proteinlerine yardım eden veya onlara yardım eden özel golgi enzimlerini içeren yassı, etrafı zarlarla çevrili disklerden oluşur.<ref name="becker">{{Kitap kaynağı| author = Becker, Kleinsmith, Hardin, Bertoni | authorlink = | editor = | others = | başlık = the World of the Cell | edition = | language = İngilizce | publisher = Pearson Benjamin Cummings | location = San Francisco, CA | yıl = 2009 | origyear = | sayfa = 333, 339 | quote = | isbn = 0-321-55418-3 | oclc = | doi = | url = | accessdate = }}</ref>
 
Sisterna kümesinin dört işlevsel bölgesi vardır: cis golgi ağı, medial golgi, endo golgi ve trans golgi ağı. [[Endoplazmik retikulum]]den [[veziküler tübüler küme]] aracılığıyla gelen veziküller, ağ örgüsüyle kaynaşır ve daha sonra paketlenip hedef noktalara gönderildikleri trans golgi ağı boyunca işlenir. Her bölge, bulundukları yere göre içerikleri seçici olarak modifiye eden farklı enzimler içerir.<ref name="lodish">{{Kitap kaynağı| yazar = Krieger M, Scott MP, Matsudaira PT, Lodish HF, Darnell JE. Lawrence Z, Kaiser C, Arnold B | authorlink = | editor = | others = | başlık = Molecular cell biology | edition = 5th edn | language = İngilizce | yayıncı = W.H. Freeman and CO | location = New York | yıl = 2004 | origyear = | pages = | quote = | isbn = 0-7167-4366-3 | oclc = | doi = | url = | accessdate = }}</ref> Sisternalar aynı zamanda kendi onarımları için gereken yapısal proteinler taşır.<ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18323775?dopt=Abstract ZFPL1, a novel ring finger protein required for cis-Golgi integrity and efficient ER-to-Golgi transport.]</ref>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Golgi_aygıtı" sayfasından alınmıştır