|
[[Dosya:KRESS.jpg|thumb|right|Graffiti sanatını yapmaya yarayan spray boya.]]
[[Dosya:OlindaGraffiti.jpg|thumb|right|Brezilya'dan bir graffiti]]
'''GraffitiGrafiti''', en temel anlamıyla, duvar yazıları ve resimler yoluyla kendini ifade eden bir görsel uygulamadır. [[Grafik]] sözcüğü kökenindensözcüğünden türetilmiştir. Grafiti, kimi çevrelerce bir [[sanat]] dalı olarak kabul edilirken, bir başka bakış açısı da, grafitiyi [[vandalizm]] olarak değerlendirmektedir.
Graffiti, kimi çevrelerce bir [[sanat]] dalı olarak kabul edilirken, bir başka bakış açısı da, graffitiyi
[[vandalizm]] olarak değerlendirmektedir.
== Tarihçe ==
Tarihsel olarak graffiti'ningrafitinin oldukça eski bir geçmişe, mağara duvarlarına çizilen şekiller nedeniyle [[ilkçağ]], 4. veya 5. yüzyıl dönemlerine dayandığı, [[Pompei]]'deki duvar yazılarının graffitigrafiti sayıldığı söylenebilir. Eski Mısır döneminde insanların geçtikleri yerlerdeki duvar ve kayalara bıraktıkları çeşitli şekil ve yazılardan oluşan mesajlar, graffitinin ilk adımları sayılsa da, günümüzdeki anlamıyla graffitinin ana çıkış noktası 1940'lı [[II. Dünya Savaşı]] günlerine denk gelmektedir. Almanya'yı Doğu ve Batı şeklinde ikiye bölen [[Berlin Duvarı]]'nın her iki yanı protest kişilerce boyanarak, yazı ve [[slogan]]larla bezendi. 1960'lı yıllarda ABD'de politik grupların görüşlerini duyurmak için bu yöntemi tercih etmesi, gençlerden oluşan sokak çetelerinin, kendi denetimleri altındaki alanları belirlemek için duvar yazılarını kullanmasına yol açtı. Ardından bağımsız bireyler graffitiyi geliştirdi. Sosyal içerikli iletiler dışında, bireysel seçimleri de yansıtmaya başlayan graffitiler giderek renklendi. 1970'lere gelinirken, bu görsel uygulama, şehir duvarlarından metro duvarlarına geçerken, New York'tan ABD'nin hemen hemen tümüne yayıldı.
== Gelişimi ==
Dünyanın çeşitli ülkelerinde başta duvarlar olmak üzere uygun olan hemen hemen her zemin; graffitilergrafitiler için uygun yer oluşturuyor, [[sprey]] boya, fırça gibi çeşitli araçlar devreye girerek, neredeyse beğeni yarışması
haline dönüştürüldü. GraffitininGrafitinin genel olarak [[illegal]] (yasadışı) bir uygulama olması, bu konuda yasa eksiklikleri, tarihsel eserler, özel konutlar dahil, herhangi birçok yerin rastgele boyanarak graffitigrafiti zemini kabul edilip uygulama yapılması, graffitiyegrafitiye bakış açısının ağırlıklı vandalizm olarak kabul edilmesinde rol oynamış, uygulayanlar hakkında yasal işlemler yapılmıştır. Özellikle hip-hop kültürünün yaygınlaşmasıyla modern ve asıl şu anki graffiti ortaya çıkmıştır. GraffitininGrafitinin bugüne gelmesine kadar geçen süreçte, bu konuda Hugo Martinez, Bozo Texino, Taki 183 gibi isimlerin ünlenmesine yol açtı. Graffiti yapanların çok büyük bir çoğunluğu kimliklerini gizlemekte ve papo 184, junior 161, cay 161, stitch 171, barbara 62, ''TAKI 183'' gibi takma isimler kullanmaktadırlar. Örnek olarak TAKI 183, 1969 - 1974 yılları arasında Washington ve Manhattan'da [[metro]] istasyonlarında büyük ün yapmıştır. ▼uygun yer oluşturuyor, [[sprey]] boya, fırça gibi çeşitli araçlar devreye girerek, neredeyse beğeni yarışması
▲haline dönüştürüldü.Graffitinin genel olarak [[illegal]] (yasadışı) bir uygulama olması, bu konuda yasa eksiklikleri, tarihsel eserler, özel konutlar dahil, herhangi birçok yerin rastgele boyanarak graffiti zemini kabul edilip uygulama yapılması, graffitiye bakış açısının ağırlıklı vandalizm olarak kabul edilmesinde rol oynamış, uygulayanlar hakkında yasal işlemler yapılmıştır. Özellikle hip-hop kültürünün yaygınlaşmasıyla modern ve asıl şu anki graffiti ortaya çıkmıştır. Graffitinin bugüne gelmesine kadar geçen süreçte, bu konuda Hugo Martinez, Bozo Texino, Taki 183 gibi isimlerin ünlenmesine yol açtı. Graffiti yapanların çok büyük bir çoğunluğu kimliklerini gizlemekte ve papo 184, junior 161, cay 161, stitch 171, barbara 62, ''TAKI 183'' gibi takma isimler kullanmaktadırlar. Örnek olarak TAKI 183, 1969 - 1974 yılları arasında Washington ve Manhattan'da [[metro]] istasyonlarında büyük ün yapmıştır.
Graffiti, kendi gelişimsel sürecini rekabet ortamının da teşvikiyle hızlı yaşamıştır. Bu gelişim sonucunda ''"tag"'' adı verilen graffiti yazarları imzalarına semboller, ilgi çekici resimler eklenmeye başlamış. Bazıları sayısal simgeler, bazıları logo vb. şekiller kullanmıştır. Zamanla kullanılan harflerin boyutları büyümüş, harflerin içi desenlerle süslenmeye başlanmış, herkes kendi yazım tarzını belirlemiş ve
|
