Sisamlı Aristarkus: Revizyonlar arasındaki fark

'''Aristarkus''' (Yunanca: Ἀρίσταρχος, Arístarchos; MÖ 310 – ca. MÖ 230) Yunan [[gökbilim]]ci ve [[matematik]]çi, [[Sisam]] adasında doğdu. Evrenin merkezine [[dünya]]yı değil de [[güneş]]i koyan ''[[günmerkezlilik]]'' inanışının bilinen ilk savunucularındandı. [[Pisagor]]'dan ve [[Filolaos]]'dan etkilendi. Her ikisi de güneşi merkeze koymalarına rağmen, [[gezegen]]lerin diziliş sırası açısından Filolaos'dan farklı görüşlerde oldu. Onun astronomik fikirleri 1800 yıl boyunca geçerliliğini sürdüren [[Aristo]] ve [[Batlamyus]]'un yermerkezli teorileri karşısında rağbet görmedi ta ki [[Kopernik]], [[Kepler]] ve [[Isaac Newton|Newton]]'un buluşlarına kadar. [[Ay]]'daki Aristarkus Krateri'ne onun adı verilmiştir.

Aristarkus “[[Aristarkus'dan Büyüklükler ve Uzaklıklar Üzerine|Ay]] ve [[Güneş]]'in Büyüklükleri ve Uzaklıkları”Uzaklıkları]]” isimli çalışmasında o dönemlerde daha hiçbir gök cisminin boyutu bilinmediğinden uzaklık ve yarıçapları, yer [[yarıçap]]ı cinsinden vermiştir. Ay’ın evrelerini takip etmiş buradaki gözlemlerinden Ay ve Güneş uzaklıkları oranını bulmuştur.

Aristarkus, Ay’ın uzanım açısını 87° 08' ölçtü.<ref>''Greek Mathematical Works'', Loeb Classical Library, Harvard University, 1939-1941, edited by Ivor Thomas, volume 2 (1941), pages 6-7</ref> <ref>[https://www.youtube.com/watch?v=LXHxx8L9YFo Aristarchus of Samos Yöntemi ile Ay ve Güneş'in Büyüklük ve Uzaklıkları]
</ref> Gerçekte Ay’ın uzanım açısı; 89°50' 30"dir. O tarihte sadece göz yardımıyla bu açıyı hesaplaması şaşırtıcıydı.