|
[[Dosya:Mohammad adil-Rashidun empire-slide.gif|right|thumb|350px|Dört Halife döneminde İslamiyetin hakim olduğu toprakların gelişimi]]
'''Ridde Savaşları''' ([[Arapça]]: حروب الردة), Hz. [[Muhammed]] (s.a)'in vefatı sonrasında kitlesel dinden dönme ([[irtidad]]) olaylarını ve bunun üzerine, ilk [[halife]] [[Ebu Bekir]] tarafından 632-633 yıllarında yapılan askeri harekât ve savaşları anlatır.
Olaylar dinî olarak değerlendirilse de çoğunlukla siyasi ve ekonomik nedenlere dayanır.<ref>Rogerson s.139-140</ref> Ancak hangi arka plana dayanırsa dayansın, dini dönüşler artık sosyal ve siyasi bir merkez haline gelmiş olan [[Medine]] yönetimi tarafından ayaklanma olarak kabul edilecek ve üzerine yürünecektir.
== Arka planı ==
632 yılında Hz. Muhammed (s.a.) [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] üzerine yapılacak geniş çaplı bir harekat için hazırlıkların yapılmasını ister. Toplanan birliklerin başına [[Zeyd bin Harise]]'nin genç oğlu Üsame[[Usama bin Zeyd]] getirilir. Ancak ordu henüz sefere çıkarken Muhammed'in ölüm haberi alınır. [[Ebu Bekir]] halife seçilir. Ebu Bekir seferin devam ettirilmesi ile ilgili büyük baskı altında kalır ancak Hz. Muhammed (s.a.)'in ölümü sonucu Arabistan coğrafyasında patlak veren isyanlar da büyümektedir. ÜsameUsama ordunun sefere devam edilmesi durumunda Medine'nin savunmasız kalacağını dile getirse de Ebu Bekir seferde ısrarcı olur.
26 Haziran 632 günü ÜsameUsama harekete geçer ve [[Tebük]] üzerine yürür. Kuzey Arabistan'da yaşanan direniş kırılır. Ordu daha sonra [[Cevf Bölgesi]]ne doğru ilerler. ÜsameUsama'ninnın askeri başarılarını gören çok sayıda isyancı kabile Medine'nin otoritesini kabul ederek yeniden [[İslamiyet]]i benimsediğini açıklar.
ÜsameUsama sonrasında Hristiyan Arap [[Beni Kalb]] kabilesi ile [[Gassaniler]]e saldırarak babasının öcünü alır.<ref>Babası Zeyd bin Harise aynı bölgede 629 yılındaki [[Mute Muharebesi]]nde hayatını kaybetmiştir</ref> ÜsameUsama daha sonra 40 günlük bir aradan sonra büyük bir ganimetle Medine'ye döner.
Dikkatler bu kez Medine yakınlarındaki ayaklanma merkezlerine çevrilir. Bunlardan en önemlileri Medine'nin yakınlarındaki [[Beni Hatafan]], [[Havazin]] ve [[Tayy]] kabileleridir. Ebu Bekir buralara elçiler göndererek İslamiyete bağlı kalmalarını ve [[zekat]]larını vermeye devam etmelerini ister.
ÜsameUsama komutasındaki ordunun şehirden ayrılmasını bekleyen kabileler şehirde çok az savaşçının kaldığını bilerek şehri kuşatmayı planlarlar. Kendisini peygamber ilan eden [[Tulayha]] kuvvetlerini toplamaya başlar.<ref>Bu dönemde Arabistan'da peygamber olduğunu iddia eden 3 kişi ortaya çıkmıştır:<br />1. Tulayha bin Huvaylid bin Navfal el-Asadi (Sonradan müslüman olmuştur)<br />2. Asvad Ansi (Yemen'de sahabelerden Fayruz el-Daylami tarafından öldürülmüştür)<br />3.Musaylimah (632 yılında [[Yamama Muharebesi]]nde [[Vahşi bin Harp]] tarafından öldürülmüştür)</ref> 632 yılının Temmuz ayında şehre iyice yaklaşan isyancı ordu saldırıya hazırlanır.
İsyancılarla ilgili istihbarat alan Ebu Bekir Medine'nin savunmasını hazırlamaya girişir. Beni Haşim kabilesinden oluşturulan savunma kuvvetinde sonradan önemli zaferler kazanacak olan [[Talha bin Ubeydullah]] ve [[Zübeyr bin Avvam]] gibi isimler de yer almaktaydı. Ebu Bekir beklenmeyen bir hamle yaparak, ordusuyla saldırıya geçip isyancıları Dhu Hassa bölgesine kadar atar.
| 