İskoçya Krallığı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Erasmus.new (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Erasmus.new (mesaj | katkılar)
137. satır:
9. yüzyılda, [[Kenneth Mac Alpine]], Skotlar yararına bir birlik kurdu; Alba krallığı İskandinav akınları boyunca Piktler'i kısa sürede özümsedi.<ref>B. T. Hudson, ''Kings of Celtic Scotland'' (Westport: Greenhill 1994), ISBN 0313290873, pp. 95–96.</ref> [[Dalriada Skot Krallığı]]'nın örgütlenmesi İskoçya'nın bütününde egemen oldu. Bu çerçevede [[II. Malcolm (İskoçya)|II. Malcolm]]'un tahtın varisi olarak olarak torunu [[I. Duncan (İskoçya)|Duncan]]'ı saptaması başlı başına bir yenilik oldu. Nitekim kadın tarafından tahtın varisi [[Macbeth(İskoçya)|Macbeth]] Duncan'ı öldürüp tahta çıktıysa da kendisi de Duncan'ın oğlu tarafından öldürüldü. Böylece 1058'de tahta çıkan [[III. Malcolm (İskoçya)|III. Malcolm]] döneminde krallık güçlendi. 1093'de İngiltere'ye karşı savaşta III. Malcolm ölünce, ikinci karısı [[Anglosaksonlar|Sakson]] prensesi [[Margaret of Wessex|Margaret]] Kilise'yi yeniden düzenledi ve ülkede [[Norman]] adetlerini yerleştirdi. Buna karşı çıkan keltler III. Malcolm'un oğullarınca yenilgiye uğratıldı; bunların en genci olan [[I. David (İskoçya)|I. David]] tahta çıktı ve krallığı yönetsel bakımdan tam bir monarşi olarak örgütledi.<ref name=Barrow1992pp9-11>G. W. S. Barrow, "David I of Scotland: The Balance of New and Old", in G. W. S. Barrow, ed., ''Scotland and Its Neighbours in the Middle Ages'', (London: Bloomsbury, 1992), ISBN 1852850523, pp. 9–11.</ref><ref>M. Lynch, ''Scotland: A New History'' (London: Random House, 2011), ISBN 1446475638, p. 80.</ref> Yerine geçen William, [[II. Alexander (İskoçya)|II.]] ve [[III. Alexander (İskoçya)|III. Aleksandr]] dönemlerinde ülke zenginleşti.
 
III. Aleksandr'ın ölümüyle taht sorunu doğdu. Bu dönemde İngiliz kralı [[I. Edward]]'ın baskısıyla [[John Balliol (İskoçya)|John Baliol]] tahta çıktı(1292).<ref name=Macquarrie2004p153>A. Macquarrie, ''Medieval Scotland: Kinship and Nation'' (Thrupp: Sutton, 2004), ISBN 0-7509-2977-4, p. 153.</ref> I. Edward'ın baskı ve aşağılamalarına dayanamayan Baliol İngiltere'nin kuzeyini işgal etti. İngiltere'nin yanıtı [[Berwick katliamı]] oldu. İskoçya İngiliz boyunduruğuna girdi(1296). Fakat [[William Wallace|Wallace]] önderliğinde birleşen yurtseverler boyun eğmeyerek İngiliz ordusunu birçok kez [[Stirling Köprüsü Muharebesi|yenilgiye uğrattılar]].

[[William_Wallace#Falkirk_Sava.C5.9F.C4.B1|1298'de Edward'ın orduları yurtseverleri yendi]]. Tutsak alınan Wallace [[Londra]]'da idam edildikten sonra vücudunun parçaları örnek olsun diye İskoç kentlerine gönderildi. Bu arada İskoçya tahtına çıkan [[I. Robert (İskoçya)|I. Robert Bruce]] 1307'de I. Edward 'ın ölümünden sonra İngilizlerle savaşa girişti. 1314'te [[II. Edward]]'ı [[Bannockburn Muharebesi|yenilgiye uğratarak]] İskoçya'yı birleştirip yönetimi altına aldı.<ref>A. Grant and K. J. Stringer, eds, ''Uniting the Kingdom?: the Making of British History'' (London: Routledge, 1995), ISBN 0415130417, p. 101.</ref>
 
1329'da onun ölümüyle tahta çıkan [[II. David (İskoçya)|II. David]] döneminde krallık gerilemeye başladı. Bu gerileme [[II. Robert (İskoçya)|II.]] ve [[III. Robert (İskoçya)|III. Robert Stuart]] dönemlerinde sürdü. ve krallık otoritesi ortadan kalktı. [[Yüz Yıl Savaşı|Yüzyıl savaşları]] sırasında İngiltere'yle savaşan [[Fransa Krallığı|Fransa]]'yı destekleyen İskoçya, daha sonra İngiltere'nin saldırılarını önleyemedi.<ref name="G. Menzies 2002 p. 179">G. Menzies ''The Scottish Nation'' (Edinburgh: Edinburgh University Press, 2002), ISBN 190293038X, p. 179.</ref>
Satır 146 ⟶ 148:
[[Dosya:Articles_of_Union_1707.jpg|thumb|İskoçya'nın özerkliğini yitirdiği 1707'de imzalanan Birleşme Yasası]]
 
1513'dete İskoç kralının [[FladdenFlodden SavaşıMuharebesi]]'ndande İngilizler'e yenilmesi ülkede karışıklıklara yol açtı. Bu dönemde İskoçya'da [[John Knox]]'un etkisiyle [[Calvincilik]] yayıldı.<ref name=Thomas2012p188>A. Thomas, "The Renaissance", in T. M. Devine and J. Wormald, ''The Oxford Handbook of Modern Scottish History'' (Oxford: Oxford University Press, 2012), ISBN 0191624330, p. 188.</ref> İngiltere'nin de desteklediği bu hareket kısa zamanda kitlesel bir boyut kazanarak Katolik monarşiyi devirdi.<ref>Wormald, ''Court, Kirk, and Community'', pp. 120-33.</ref> İskoçya Kraliçesi [[I. Elizabeth]]'e sığınmak zorunda kaldı(1569). I. Elizabeth'in varis bırakmadan ölmesi üzerine [[Mary Stuart]]'ın oğlu [[James Stuart]] İngiltere ve İskoçya kralı oldu. Böylece iki ülkenin tacı birleşti(1603).
 
James Stuart'ın oğlu [[I. Charles (İngiltere Kralı)|I. Charles]] krallık üzerinde mutlak bir egemenlik kurmak ve Katolik dinini krallığın resmi dini yapmak isteyince İngiltere parlamentosuyla anlaşmazlığa düştü.<ref>D. L. Smith, ''A History of the Modern British Isles, 1603–1707: The Double Crown'' (Wiley-Blackwell, 1998), ISBN 0631194029, ch. 2.</ref> Krala karşı birleşen [[İskoçya Parlamentosu|İskoçya]] ve [[Birleşik Krallık Parlamentosu|İngiltere Parlamentosu]] 1649'da [[Oliver Cromwell|Cromwell]]'in önderliğinde I. Charles'ı tahttan indirdi ve kral idam edildi. Cromwell İskoçya'yı İngiltere ile birleşmeye zorladı. Buna karşı birleşmeyi reddeden İskoçyalılar, I. Charles'ın oğlunu tahta çıkarmak istediler. Ama Cromwell'in İskoçyalılar karşısında kazandığı [[İngiliz İç Savaşı|Dunbar(1650) ve Worcester(1651) savaşları]]ndan sonra ülke İngiltere'nin egemenliğine girdi. 1707 'de imzalanan Birleşme yasasıyla da İskoçya özerkliğini yitirdi ve Birleşik Krallığın bir parçası oldu.<ref>Mackie, Lenman and Parker, ''A History of Scotland'', pp. 225–26.</ref>
 
== Bayraklar ==