Teoderik: Revizyonlar arasındaki fark

'''Büyük Teoderik''' {{Dil-la|Flāvius Theodericus}}; {{Dil-el|Θευδέριχος}}, ''Theuderikhos''; {{Dil-ang|Þēodrīc}}; {{Dil-non|Þjōðrēkr'', ''Þīðrēkr}}; (d. 454 – ö. 30 Ağustos 526). Teoderik, 471-493 donemide Dogu Roma'ya tabi Germen [[Ostrogotlar]] kavminin kralı ve 493 - 526 doneminde Italya'da [[Ostrogotlar Krallığı]] kralı.<ref>{{Kitap kaynağı|son=Grun |ilk=Bernard |başlık=The Timetable of History |özgünyıl=1946 |basım=New Third Revised Edition |yıl=1991 |yayıncı=Simon & Schuster |yer = New York |isbn=0-671-74271-X |sayfalar=30–31}}</ref>. [[Vizigotlar]]'ın Kral naibi ve [[Doğu Roma İmparatorluğu]] genel valisi olarak isimlendirilir. Onun Gotça ismi ''Þiudareiks'', "İnsanlar-kral" ya da "insanların kralı" olarak çevrilir..<ref>{{Kitap kaynağı|url=http://books.google.com/books?id=_KlmAAAAMAAJ&q=Thiudareiks&dq=Thiudareiks&hl=en&ei=HcPXTYrYIIrFswatoPX3Ag&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=6&ved=0CDwQ6AEwBTgU |başlık=An Encyclopedia of World History |ilk=William Leonard |son=Langer |bölüm=İtalya, 489–554 |sayfa=159 |yayıncı=George G. Harrap and Co. |yıl=1968 |alıntı=Thiudareiks (ruler of the people)}}</ref>

Teoderik daha kucukküçük yastayaşta iken kuzeyKuzey Balkanlara ''feodartii'' olarak yerlestirilmisyerleştirilmiş olan Ostrogotlar kavmnininkavminin krali olankralı [[Teodemir]]'in ogluoğludur. olarak diplomatikDiplomatik rehine oalarkolarak Konstantinopolis'te Bizans sarayından gonderilmisgönderilmiş ve orada bir Bizans yuksekyüksek seviyesliseviyeli soylusu gibi yetiştirilmistiryetiştirilmiştir.

472'den beri Doğu Roma için devamlı büyük tehlike arzediyorduarz ediyordu. Impartor Zeno Ostrogotların Konstantinopolis üzerine yürümelerini engel olmak için yüksek yıllık tazminat sağlamakla birrlikte birlikte ona [[patrici]] olma şerefi, [[Magister Militum]] rütbesi ve hatta [[Roma konsülü]] unvanı vermistivermişti.

481'de Ostrogotlar kavmınekavmine olen eski kral Teomdemir'in yerine oğlu Teodorik seçildi. "Büyük Teodorik" olarak da anılmaya başlandı. Ilkİlk isiişi kavmınekavmine oturacak ve gelişecek bir arazi ve ülke aramaya başladı ve Balkan yarımadasında Doğu Roma İmparatorluğu için çok büyük tehlike kaynağı olduguolduğu anlasidianlaşıldı.

487'de Bizans İmparatoru [[Zeno (imparator)|Zeno]] bu tehlikeyi önlemek için uygun bir tedbir buldu. Bir barbar Germen Heruli kavmi lideri olan [[Odoacer]] İtalya'da Batı Roma İmparatoru [[Romulus Augustus]]'u 476 yılında tahttan indirip [[Batı Roma İmparatorluğu]]'nu yıkıp, kendine İtalya Kralı ünvanı alarak İtalya'nın tümünü yönetmeye başlamıştı. Bu kendini tüm Roma İmparatoru olarak gören Doğu Roma İmparatoru Zeno'yu tedirgin etmekteydi. 488'de Büyük Teodorik bir Bizanslı elçi olarak bir diplomatik heyet ile tarafından İtalya'ya gönderildi. Bu diplomatik heyetin amacı İtalya'da kendine İtalya Kralı ünvanıunvanı verip İtalya'nın tümünü yöneten bir [[Odoacer]]'e gözdağı vermek ve onun bu görevden ayrılıp İtalya'nın yönetimini esas yönetim hakkı olan Doğu Roma İmparatorluguİmparatorluğu'na terketmesiniterk etmesini istemekti.

Beklendiği gibi Odoacer bu teklifi kabul etmedi ve İmparator Zeno böylece Ostrogot Kralı olan Teodorik'i Odoacer ile savaşıp İtalya'yı almasını; bu bölgeye Ostrogotların göç etmesini ve Bizansa tabi olacak yeni bir Ostrogot Krallığı kurmaya teşvik etti. Teodorik 488'de bu hedefe erismekerişmek için bir askeri kampanyaya başladı. Ostrogotlar önce Gepid kavmini mağlup edip Panonya'yı istila ettiler ve Padanıya'ya girdiler. Ostrogot ordusu Julian Alplerini geçip İtalya'ya girdi. 28 Ağustos 490'da ile Odoacer'in İtalya ordusuna karşı [[İsonzo Muharebesi]]'nde galip geldi. Odoacer [[Verona]]'ya kaçtı; oranın surlarını pekiştirip savunma mevzileri yaptırdı. Fakat Ostrogotlar ordusu surlar önüne geldiğinde, şehir kalesine kapanacağına, kale önüne çıkıp Ostrogotlar ordusuya bir meydan muharebesi yapmayı tercih etti. 30 Eylül 490'da [[Verona Muharebesi]]'ne girişti ve bunda da Odoacer mağlup oldu. Odoacer başkenti Ravenna'ya kaçtı. Teodorik Ostrogot ordusu ile kuzey İtalya yürüdü ve Mediolanum ([[Milano]]) ve [[Pavia]]'yi eline geçirdi. Mediolanum'da Odoacer'in İtalya ordusunun büyük bir kısmı komutanları general Tufa tarafından Teodorik'e teslim edildi. Tufa'ya inanan Teodorik teslim olan Tufa komutasında en iyi askeri birliklerini Revanna üzerine gönderdi. Fakat Tufa tam bu şehir önünde iken yine taraf değiştirdi ve emrine verilmiş en iyi Ostrogotlar birliklerine saldırıp onları saf dışı bıraktı. Teodorik elindeki Ostrogot birlikleri ile [[Ticinum]] (Pavia)'a sığındı. Odoacer ise Ravenna'dan çıkıp Teodorik'i Ticnium'da kuşattı.

Üç yıl süren savaştan sonra 100,.000-200,.000 kadar Ostrogot İtalya'ya göç ettirildi. Ravenns başkentli olarsk yeni Ostrogot KrsliğiKrallığı'nı kuruldu. Teoderik'in Ostrogot Krallığı İtalya, [[Sicilya]], [[Dalmaçya]] ve İtalya'nın kuzeyindeki bazı arazilerde iyice yerleşmiş oldu. Teodorik Ostrogot Krallığı tebaları üzerinde tam hükmü olmakla beraber hukuken Roma vatandaşlığı taşıyan İtalya'larİtalyanlar için Konstantinopolis'de bulunan Doğu Roma İmparatorİmparatoru'unnun naibi olarak hükümet etmekte idi. Teoderik gerçekte tüm İtalya üzerinde mutlak hükümdar olmakla beraber hayatının sonuna kadar hukuki olarak Roma vatandaşlarına karşı hukuken bir "naiplik" görevi olduğunu devamlı ilan etmekten vazgeçmedi. Böylece Teoderik hukuken aynı topraklar üzerinde yaşayan değişik hukuki statülü, değişik hukuklu, değişik dili olan, Hristiyanlığın iki ayrı mezhebinden olan iki değişik halk kütlesi üzrindeüzerinde değişik iki hukuki statü ile hüküm sürdü. Bu iki değişik statülü halk arasında nikah huküne yasaktı. Teoderik aynı zamanda [[Toulouse]] şehrinde başkentleri olarak Galya (Fransa) ve [[İberik Yarımadası]]'nın üzerinde hükümdarlık yapan [[Vizigot Krallığı]]'nın da Teodeorik'in damadı olan kral [[II. Alarik]]'in ölümüyle onun yerine Vizigot Kralı ilan edilen Teoderik'ik torunu [[Amalrik]] için Teoderik naiplik görevini taşıyıp hukuken bu arazileri de yönetimi altında idi.

Teoderik hükümetinin son yıllarında Franklar ve Burgundililer krallıkları ile yakın müttefiklik kurmak için bir seri diplomatik evlenmeler organize etti. Teoderik boylece tüm Germen kaviminden halklar üzerinde bir tek güç olmak istmekteydiistemekteydi. Onun bu hedefi ona gayet önemli diplomatik güçler kazsndiracak diye Bizans ımpartorluğu yarafından endişe ile karşılanmaya başlandı. Bizans imparatoru, Franklar kralı olan [[I. Clovis]] ile müttefiklik görüşmelerine başladı. Bu görüşmelerden ortaya çıkan ittifak Teoderik öldükten sonra Ostrogotların İtalya'da yenilip oradan atılmalarına ufak da olsa bir etki yapmıştır.

BuyukBüyük Teorderik'in erkek cocguçocuğu olmamaistiolmamıştı. KiziKızı Amalasuntha idi. KiziniKızını Iberya'liİberyalı (modern Ispanyaİspanya) bir Vizigotlar Prensi olanaolan Eutharic Cilliga (Latince: Flavius Eutharicus Cillica) eleile evlendirmistievlendirmişti. Eutharric Teoderik'e benzer olarak Konstantiopolis'dete egitimeğitim gormustugörmüştü ve DoguDoğu Roma Imparatorluguİmparatorluğu iciniçin de KonsulKonsül rutbesirütbesi ve Imparator olanİmparator I. Justin ile birlikte ""Silahlar KardesiKardeşi" (filius per arma) unvaniniunvanını tasimaktayditaşımaktaydı. Buyuk Teoderik Eutharic'i onceönce eski Ostrogot kraliyet hanedanihanedanı olan "Amali" hanedanininhanedanının bir uyesiüyesi olarak kabul edilip ilan etti ve Ostrogotlar Kralligi kral varisi ve veliahti olarak olarak. Ama Eutharic daha Teoderik yasamaktayaşamakta iken 522'de olduöldü. Bunun uzerineüzerine BuyukBüyük Teoderik kizininkızının yeni dogmusdoğmuş erkek cocuguçocuğu olan Athalrik'i kendine varis olarak ve ostrogotlaraOstrogot KralligiKrallığı'nın veliahtiveliahtı olarak sectiseçti.