Lazika: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
remove unrelated material |
Azure.azure (mesaj | katkılar) Değişiklik özeti yok |
||
23. satır:
Bizanslı yazarlar Batı Gürcistan’a ''“Laziǩa Krallığı”'' diyorlardı. Bizanslı tarih yazarı Prokopios’a (6. yy) göre bu bölgede yerleşim yoktu. Bizanslı şair ve tarihçi [[Agathias]] (6. yy) ise, Laziǩa’daki Telepis kalesinden söz eder. Samtredia ilçesinde Tolebi köyündeki yıkıntıların bu kalenin kalıntıları olduğu sanılır. Kilden kap kacak ticareti yeri Kitropolia burada bulunuyormuş. [[6. yüzyıl]]ın ikinci yarısında Laziǩa’da kale kenti ve piskoposluk merkezi Petra ([[Çürüksu|Çürüksu ''(Kobuleti)'']]) ilçesindeki bugünkü Tsihisz'iri köyü) kuruldu.
== Lazika Krallığı’nın Etkileri ==
Lazika Krallığı, günümüzde Batı Gürcistan olarak bilinen Kolheti’yi iktisadi, siyasi v e askeri açılardan birleştirdi.Lazika,bir Bizans vasalı olmasına rağmen, kendisine de bağlı vasalları vardı.Abazgiya,Svanetya ve bağlı diğer bölgelerinde yönetimde bulunanlar,lazika kralları tarafından atanıyordu.Lazika’ya vergi ödemek ve kuzey sınırlarının korunması için asker vermek zorundaydılar. Lazika Krallığı’nın 4. Ve 5. Yüzyıllardaki iktisadi gelişimi konusunda bilgi kısıtlıdır.Arkeolojik bulgular ve bazı yazılı kaynaklar bu dönem hakkında bilgi edinmemize yardımcı olabilmektedir.O dönemlere ait yüksek tarım uygulaması , ürünü ve bağcılık büyük bir öneme sahipti. Hayvancılık ve ormancılık da gelişkin bir düzeydeydi. Sohumi ve Pitsunda bölgelerinde ele geçirilen arkeolojik bulgular , Pontik Sinope’den Ege’den , amfora , çanak , çömlek ve diğer Doğu ve Batı merkezlerinden ( Köln, İskenderiye ) cam eşyaların sağlanmış olduğunu göstermektedir. 2. Ve 3. Yüzyıl , özellikle de 4.yüzyıl karşılaştırıldığında seramik ithalinde bir düşüş görülmektedir. Bunun nedenlerinden biri olarak , Got istilasından sonra üretim merkezlerindeki düşüş gösterilebilir. İthaldeki gerilemenin bir nedeni olarak da , Lazika’ da yerel seramikçiliğin gelişimi düşünebilir.<ref><nowiki>http://www.lazca.org/lazlar-tarihi/139-lazika-kralligi.html#axzz3gnZMdmjc</nowiki></ref>
== Lazika’ da Kentsel Gelişim ==
Güçlenen Lazika Krallığı, kentsel gelişimi de hızlandırdı.4. ve 5.yüzyıllarda ,Lazika’nın teşvik ettiği kıyı kentlerindeki üretim ve ticaret önemli ölçüde gelişti. Got ve Hun istilalarının Bosfurus kentlerinde yol açtığı gerilemeler, Lazika kentlerinde etkili olmadı. Bunun en önemli nedeni Lazika’nın kendi öz kaynaklarına dayanarak ithal ürünlerini ikame edebilmesidir. 4. Ve 5. Yüzyıllarda Lazika’ da feodal ilişkilerin yoğun gelişiminden bahsetmek mümkündür. Krallığın siyasi yapısı, Kilise’nin iktisadi gelişimi ve Hıristiyanlığın yayılması ve kalıcı olması ,bu gelişmelerin göstergelerindendir. Lazika’daki kentsel ve kırsal gelişim Helenik modeli izlenmiştir.Kolheti antik kültüründeki yerel gelenekler , Batı ,Roma ve Bizans kültür unsurlarıyla bir sentez oluşturmuştur. Seramikte Roma ve Bizans çeşit ve şekillerinden etkilenmek söz konusuysa da , toprak ürünlerinde yerel motifler belirgindir. Roma ve Bizans etkileri, kentsel yapılarda ve Kilise mimarisinde kolaylıkla görülebilir. Lazika Krallığı sınırları içindeki Phasis ( = Poti) kentinde önemli bir kültür merkezi bulunmaktaydı. Buradan yetişen ürün filozoflara örnek olarak 4.yüzyıl Grek filozofu Themistius gösterilebilir.<ref><nowiki>http://www.lazca.org/lazlar-tarihi/139-lazika-kralligi.html#axzz3gnZMdmjc</nowiki></ref>
== Çin ve Hindistan’a Bağlanan Ticaret Yolları ve Lazika ==
Lazika Krallığı’nın yönetim ve etki alanı içindeki bölge, çok önemli bir geçiş noktasıydı. Öin ve Hindistan’a bağlanan ticaret yollarının Lazika topraklarından geçmesi , bu bölgeyi gerek Bizans ve gerekse Persler için bir çekim alanı haline getiriyordu. Bizans İmparatorluğu’nun bölgedeki etkinliği , Pers İmparatorluğu’nu rahatsız ediyordu. Eğer Persler Lazikayı ele geçirebilirlerse hem çok önemli bir stratejik bölgede etkin olabilecekler ve hem de uzun dönemde Bizanslıları bölgeden atabileceklerdi. Perslerin , Lazikayı ele geçirmek istemelerinin bir diğer önemli nedeni de müttefik olarak gördükleri, Kafkas önlerindeki ve Doğu Avrupa’daki kavimleri, Lazikayı bir üs olarak kullanarak Bizanslılara karşı savaşmaları için yönlendirmek istemeleriydi .Bu dönemde , Lazika yönetim alanında bir çok kala ve sur inşa edilmiştir .Doğu sınırlarını Perslere karşı korumak isteyen Bizanslılar, Lazika Krallığı’nın siyası ve iktisadi gücünü kısıtlama yoluna gittiler. Persler, II. Yezdigerd döneminde, büyük bir ordu ile saldırıp önce Ermenistan’ı sonra da İberya (= Kartli = Gürcistan)’yı ele geçirdiler. Perslerin asıl amacı, bu bölgeleri kullanarak Lazikayı ele geçirerek müttefik haline getirmekti. Aynı şekilde, Bizans için de , Lazika yönetim alanı ,Perslerin yayılmacı politikalarına karşı önemli bir bölgeydi. Bizans İmparatorluğu’nun,Lazika’nın gelirlerinden yüksek vergi alması, Bizans’a karşı olan hoşnutsuzluğun artmasına neden oldu. Bizanslıların uyguladığı baskıcı yönetemler,Lazika halkları arasında Bizans karşıtı eğilimlerin her geçen gün artmasına neden oldu. Bu eğilimlerin, Lazika’da güçlenmesi Persler için bulunmaz bir fırsattı.Ancak,Lazika kralı Gubaz,gerek Bizans ve gerekse persler arasında çelişkilerden yararlanarak, dengeli bir dış politika uygulamaya çalışarak, yönetimi altındaki halkların zarar görmelerini önlemek düşüncesindeydi. Kral Gubaz’ın Bizans karşıtı ve Perslerle müttefikliğe yönelik politikası, Bizanslıları oldukça rahatsız etti ve Lazika ’ya bütün güçleriyle saldırdılar. Yıllarca süren savaşlardan sonra,465 yılında Bizans ve Lazika aralarında anlaşarak çatışmalara son verdiler. Bizanslılara , karşı başkaldırının önderi Gubaz’ın yerine,Tsate Lazika kralı oldu.<ref><nowiki>http://www.lazca.org/lazlar-tarihi/139-lazika-kralligi.html#axzz3gnZMdmjc</nowiki></ref>
== Hükümdarlar ==
Lazikanın bilinen hükümdarları:
* Agros ''fl.'' c. 2. yüzyıl
| |||