Vikipedi

Petri ağı: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Gundoganfa (mesaj | katkılar)
Devriyeler
1.205 değişiklik
k Çeviriyi kabul ederken bazı sorunlar oldu ve yaptığım çevirinin bir kısmı kayboldu. Onları yeniden güncelliyorum.
Gundoganfa (mesaj | katkılar)
Devriyeler
1.205 değişiklik
→‎Resmi tanım ve temel terminoloji: Çeviride karşılaştığım bir sorun sebebiyle yaptığım çeviriyi kaybettim. bu bölümü güncelliyorum.
14. satır:
 
== Resmi tanım ve temel terminoloji ==
Petri ağları basit ağ olarak adlandırılan ağların kapsamını artırangenişleten durum-geçiş sistemleridir.<ref>{{cite book |first1 = G.|last1 = Rozenburg|first2 = J.|last2 = Engelfriet|chapter = Elementary Net Systems|editor1-first = W.|editor1-last = Reisig|editor2-first = G.|editor2-last = Rozenberg|title = Lectures on Petri Nets I: Basic Models - Advances in Petri Nets|volume = 1491|series = Lecture Notes in Computer Science|publisher = Springer|date = 1998|pages = 12–121}}</ref>
 
'''Tanım 1.''' Bir ağ üç katlıdır <math>N = (P, T, F)</math> ağı, ayrıca;üç bileşenlidir, öyle ki:
# <math>P</math> ve <math>T</math> sırasıyla yerlerin ve geçişlerin ayrık sonlu kümeleridir.
# <math>F \subset (P \times T) \cup (T \times P)</math> eğrilerin (ya da akış ilişkilerinin) bir kümesidir.
'''Tanım 2.''' Verilen bir ''N'' = (''P'', ''T'', ''F'' ) ağındaağındaki bir konfigürasyon ''C'' kümesiyle gösterilir, öyle ki  ''C'' <big>⊆</big> ''P''.
[[Dosya:Petri_Net_A.jpg|thumb|Aktifleştirilmiş bir geçişe sahip bir Petri ağı]]
[[Dosya:Petri_Net_B.jpg|thumb|Geçiş tetiklendikten Petri ağının durumu. (geçiş tetiklenmeden önceki hali yukarıda)]]
'''Tanım 3.''' Bir temelbasit ağ ''EN'' = (''N'', ''C'' ) formundaki ağdır, ayrıcaöyle ki:
# ''N'' = (''P'', ''T'', ''F'' ) bir ağdır.
# ''C'', ''C'' <big>⊆</big> ''P'' olan bir konfigürasyondur.
'''Tanım 4.''' Bir Petri ağı, temel ağı ''PN'' = (''N'', ''M'', ''W'' ) şeklindeformundaki genişletenağdır birve ağdır.basit ağın kapsamını genişletir, Öyleöyle ki:
# ''N'' = (''P'', ''T'', ''F'' ) bir ağdır.
# ''M'' : ''P'' <big>→</big> ''Z'' Z'nin sayılabilir küme olduğu bir yerler öbeğidir''<u>multiset</u>idir''. M'''''(not:marking)''''', ''konfigürasyon ''konseptini genişletir ve Petri ağlarında genellikle ''işaretleme ''olarak tanımlanır.
# ''W'' : ''F'' <big>→</big> ''Z'' bir eğri öbeğidir''<u>multiset</u>idir''. Öyle ki, W'''''(not: weight)''''' her eğrinin sayısıüzerindeki sayı(yahut eğrinin ağırlığı) eğri '<nowiki/>''multiplicity'''sinin(multiset içerisinde kaç defa görüldüğünün) bir ölçüsüdür.
Eğer bir Petri ağı, basit ağa eş ise, Z {0,1} sayılabilir kümesi olabilir ve ''P'' 'deki M'nin altındaki 1'e karşılık gelen elemanlar, bir konfigürasyon oluşturur. '''''(not: özetle her yerde en fazla 1 jeton bulunur)'''''. Benzer olarak, eğer bir Petri ağı, bir basit ağ değilse, M öbeği''<u>multiset</u>i'' konfigürasyonların ''non-singleton'' bir kümesi olarak ifade edilebilir. Bu bağlamda, M, basit ağlardaki konfigürasyon konseptini Petri ağlarına genişletir. '''''(not: özetle basit bir ağda her yer sadece tek bir jeton içerebilirken, Petri ağında böyle bir kısıtlama bulunmamaktadır.)'''''
 
Bir Petri ağı diyagramında (üstsağ rağüst köşeye bakın), yerler genellikle çemberler tarafından, geçişler genellikle uzunca ve dar dikdörtgenler tarafından ve eğriler yerlerden geçişlere yahut geçişlerden yerlere bağlantıları gösteren tek yönlü oklar tarafından modellenir. Eğer diyagram basit bir ağa ait olsaydı, yerler yine çemberler tarafından gösterilecekti. Ancak bu defa, her bir çember bir ''jeton'' içerebilecekti. SağdaYukarıda sağda gözüken Petri ağında, bir konfigürasyonda bir yerin kaç defa gözüktüğünün ifadesi olarak yer birden fazla jeton içermektedir. Tüm Petri ağına dağıtılmış jeton konfigürasyonuna, ''işaretleme'' adı verilir.
 
Yukarıda sağdaki resimde, ''p<sub>1</sub>'' yeri, ''t geçişinin giriş yeridir; p<sub>2</sub>'' yeri ise aynı geçişin çıkış yeridir. Üst resimde bulunan ''PN<sub>0</sub>'' Petri ağı, ''M<sub>0</sub>'' işaretlemesi ile alt resimde bulunan ''PN<sub>1</sub>'' ağı ise ''M<sub>1</sub>'' işaretlemesi ile konfigüre edilmiş(yahut işaretlenmiş) olsun. ''PN<sub>0</sub>''<nowiki/>'ın konfigürasyonu, tüm giriş yerleri yeteri kadar sayıda jeton içerdiği (resimlerde noktalar olarak gösteriliyor) içerdiği için ''t'' geçişini etkinleştirir. bir yerin "yeteri kadar jeton" içermesi demek, o yerden geçişe giden eğrinin ağırlığına eşit veya daha fazla sayıda jetona sahip olması demektir. Bir geçiş, sadece ve sadece etkinleştirilmiş ise, tetiklenebilir. Bu örnekte, ''t'' 'nin tetiklenmesi(ateşlenmesi) ''M<sub>0'</sub>'' konfigürasyonundan ''M<sub>1</sub>'' konfigürasyonuna bir geçiş yapılmasını sağlar ve ''PN<sub>1</sub>'' Petri ağına ulaşılması ile sonuçlanır (sağ üstte, alttaki resim).
 
'''Hatırlatma 1.''' "büyük veya eşittir" tabirinin kesin anlamı, tetikleme kuralındaki toplama işleminin cebirsel kesinliğine bağlıdır. Cebirsel özelliklerdeki farklı varyasyonlar bizi farklı Petri ağı sınıflarına götürebilir. Örneğin: Cebirsel Petri Ağları.
 
Sıradaki resmi tanım, (Peterson 1981)'in tanımıdır. Birçok alternatif tanım da mevcuttur.
 
=== Sentaks ===
Bir '''Petri ağı grafı'''(bazıları tarafından Petri ağı olarak da söylenir ancak aşağıya bakın) <math>(S,T,W)\!</math> olarak ifade edilecek şekilde, üçlüdürüç elemanlıdır(''tuple''). Öyle ki;
* ''S'' yerlerin sonlu kümesidir.
* ''T'' geçişlerin sonlı kümesidir.
* ''S'' ve ''T'' ayrıktır. herhangi bir nesne, hem bir geçişte hem de bir yer olamaz.(bir nesne ya geçiştir ya yerdir).
* <math>W: (S \times T) \cup (T \times S) \to \mathbb{N}</math> eğriler öbeğidir''<u>multiset</u>idir''.. Her bir eğriye, negatif olmayan bir tamsayı ataması yapar. (Eğri çarpanı/ağırlığı). Hiçbirataması eğrininyapar. iki yeri ya da iki geçişi birbirine direkt bağlayamadığını unutmayın.
 
== References ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Petri_ağı" sayfasından alınmıştır