Tor (anonim ağ): Revizyonlar arasındaki fark

'''Tor''', “'''The Onion Routing'''” sözcüklerinin baş harflerinden oluşturulmuş, kullanıcılarına [[:en:Anonymity|anonim]] iletişim imkânı sağlayan bir ağ ve yazılım projesinin adıdır. Proje dünya üzerinde konuşlanmış 6000'den fazla gönüllü Tor unsurunun ([https://www.torproject.org/docs/tor-doc-relay.html.en Tor relay]) oluşturduğu ağ üzerinden [https://www.torproject.org/projects/torbrowser.html.en Tor web tarayıcısı] kullanılarak kullanıcıların gerçek kimliklerini gizleyerek şifreli bir şekilde [[İnternet|internete]] erişmelerine imkân sağlamaktadır.<ref>http://www.theguardian.com/technology/2013/nov/05/tor-beginners-guide-nsa-browser</ref><ref>http://www.digitaltrends.com/computing/a-beginners-guide-to-tor-how-to-navigate-through-the-underground-internet/</ref> 

 

Şimdilerde teknolojinin de gelişmesiyle insanlar internet üzerinden farklı birçok şekilde iletişim kurabilmektedir. [[Anlık mesajlaşma]], görüntülü konuşma ya da başka biçimlerde ses, görüntü ve metin iletebilmek mümkün hale gelmiştir. Bu iletişimi mümkün kılan "[[Bilgisayar ağı|ağ]]" ve "[[İnternet|internet]]" kavramları oluşmaya başladıkları zaman askeri ve akademik açıdan çok büyük anlam ifade etse de şekil değiştirerek yaygınlaşmış ve insanlığın hizmetine sunulmuştur. Başta askeri ve akademik kaygılarla ortaya çıkan bu sistem artık dünya çapında bir sistem olmuş ve dünya insanlarının her katmanı tarafından kullanılır hale gelmiştir. İnsanlığın hizmetine sunulması fikri bu yaygınlaşmanın çekirdeğini oluştururken bütün gelişmeler de kullanım kolaylığı üzerine kurulmuştur. Fakat sistemlerin bu kadar yaygınlaşması demek onların sadece sıradan insanlar tarafından kullanılması anlamına gelmemektedir. Aynı zamanda toplumla, devletle ya da kanunlarla bir şekilde anlaşamayan insanların da kullanacağı anlamına gelir. Bu nedenle bugünlerde ağ ve internet kavramları ilk yaygınlaşmaya başladıkları zamanki fikrin aksine daha çok kontrol edilmeye çalışılan bir alan olmuştur. Devletler, kurumlar, bireyler çeşitli sebeplerden internet kullanımlarını kontrol etmeyi, kısıtlamayı ve engellemeyi istemektedir. Bu durum da bu fikirle çatışan insanların başka yöntemler aramasına neden olmuştur. '''[[:en:Category:Anonymity_networks|Anonim ağ]]''' fikri ve bu fikrin ürünleri insanların dilediklerini yapması ve bunu yaparken de gerçek kimliklerini gizli tutmasını sağlamıştır.

 

Teknolojinin bu denli yaygınlaşması ve iletişimin artması bu teknolojilerin toplumların, devletlerin gelenekleri ve kanunlarıyla ters düşen insanlar tarafından da kullanılabileceğini göstermektedir. Bu sebepten devletler veya otoriteler bu tür kullanımları tespit etmek ve engellemek için büyük çaba sarf etmektedir. Ellerinde imkân bulunan her devlet veya otorite bazı yöntemler geliştirerek bu tür kullanımları tespit etmeye, kullanıcıları yakalamaya çalışmaktadır. Bu durum karşısında teknolojinin imkânlarından faydalanmak isteyen kullanıcılar da çaresiz kalmaktansa çeşitli yöntemler geliştirerek bu durumu aşmaya çalışmaktadır. Anonim ağ kavramı insanların [[:en:Identity_(social_science)|kimliklerini]] ele vermeden internet deneyimi yaşamalarına olanak sağlayan ve devletlerin denetiminden kaçmayı planlayan bir sistemdir. Bu fikirden yola çıkarak günlük hayatta kullanılan pek çok teknolojinin, yazılımın anonimlik sağlayacak şekilde tasarlanması çalışmaları yıllardır sürmektedir. '''[https://www.torproject.org/ Tor projesi]''' de bu fikrin bir ürünüdür.

 

===== Heartbleed Açıklığı =====

2014 yılında [[OpenSSL]] kütüphanesinde bulunan [[Heartbleed]] açıklığı Tor ağını da etkilemiştir. Bu sırada Tor unsurlarının gizli anahtarları yenilenmiştir. Bununla beraber Tor projesi Tor unsurlarını ve Tor saklı servislerini işletenlerin OpenSSL kütüphanesinin yamalarını geçtikten sonra eski sertifikaları iptal edip yenilerini yayınlamalarını tavsiye etmiştir.

 

[[Kategori:Şifreleme yazılımları|anonimlik]]