Sokrates: Revizyonlar arasındaki fark

| resim_başlığı = Sokrates büstü ([[Louvre Müzesi]], [[Paris]])

| isim = Sokrates

| okul/gelenek = [[Yunan felsefesi|Klasik Yunan]]

| ilgilendikleri = [[epistemoloji]], [[etik]]

}}

[[Dosya:Socrates.png|thumb|237px|Sokrates büstü]]

 

Özel yaşamına ilişkin fazla bir şey bilinmemekle beraber Sokrates, [[Platon]] ve [[Ksenophon]]’a kadar uzanan bir geleneğe göre kendisine üç çocuk veren Ksanthippi ile evlidir. Platon ve Ksenophon’un çizdiği portreye göre basık burunlu, patlak gözlü, sarkık dudaklı ve göbeklidir. Alçakgönüllü, alışkanlıkları ve felsefeden başka bir uğraşı olmadığı bilinen Sokrates, başta öğrencisi Platon olmak üzere Yunan gençleri üzerinde giderek kendisini taklit etmeye varan derecede yükselen bir etki yaratır. Onun gibi yalın ayak yürürler. Hatta bu grup özentisini alaya almak için [[Aristophanes]] ''[[Kuşlar (oyun, Aristophanes)|Kuşlar]]'' adlı komedyasında bir terim icat eder. Bu terim ''Esokraton''’dur. Uzun saçlı olurlar, açlık çekerler, Sokrateslik taslayanlardır. [[Ahlak]] felsefesinin kurucusu olarak kabul edilen Sokrates’in yaşamının en belirgin olaylarından biri M.Ö. 399 yılında hakkında açılan davadır. Platon'un [[Sokrates'in Savunması]] adlı eserinde anlattığı kadarıyla Sokrates, şehrin tanrılarına inanmamak onların yerine başka tanrılar koymak ve böylece gençliği zehirlemekle suçlanır. Sokrates bu suçlamalar sonucunda ölüme mahkûm edilir. Sokrates, yazılı bir kaynak bırakmamıştır. Yaşamı ve düşünceleri ile ilgili bilgiler [[Aristophanes]] gibi çağdaş yazarlar, Platon ve Ksenophon gibi ardıllarının yazdıkları ve Sokrates’in ölümünden on beş yıl sonra dünyaya gelen [[Aristoteles]]’in dolaylı anlatımlarıyla günümüze ulaşmıştır.

Sokrates öldükten sonra "Sokratik Diyaloglar" edebiyatı ortaya çıkmıştır. Diyaloglar arasında ilk sırayı Platon’un yazdığı diyaloglar alır. [[Sokrates'in Savunması]], ''[[Kriton]]'', ''Phaidon'', ''[[Symposion (Platon)|Şölen]]'' (''Symposion''), ''Theaitetos'', ''Timaeos'', ''Lakhes'', ''[[Euthyphron]]'' adlı diyaloglarında Sokrates’in portresini sergilermiş. İkinci sırada ise Ksenophon ''Apomnemoneumata'' adlı yapıtı yer alır.

 

Ayrıca Sokrates ile ilgili diyaloglarda Sokrates’in içindeki tanrısal sesten (''daimon'') bahsedilir. Bu güç ona ne gibi davranışlardan kaçınması gerektiği konusunda ilham vermektedir.

Sokrates'e ait yazılı bir eser günümüze ulaşmamıştır. Bu nedenle tüm öğretimini sözel olarak yaptığı yargısına varılmaktadır. Sokrates hakkındaki bilgiler başkalarının aracılığı ile günümüze kadar gelmiştir. Bugün fiilen sahip olduğumuz eserleri yazmış olan başlıca filozof Platon’dur. Platon, Sokrates’in öğrencisidir. Sokrates’e ilişkin bilgilerin büyük çoğunluğu Platon’un yazılarından elde edilmektedir. Platon Sokrates’in anısını canlı tutmak için onu ve onun öğretilerini anlatan yazılar yazmıştır.

 

 

== Sokratesçi okullar ==

Yunan felsefesinin en büyük filozofu Sokrates’in ölümünün ardından onun anısını canlı tutmak için eserler kaleme alındığı gibi bazı okullar da kurulmuştur. Bu kuruluşların hepsi Sokrates’in düşünsel anlamda gerçek izleyicileri olma savıyla kurulmuştur. Bu okullar arasında "[[Megara okulu]]", "[[Kinikler okulu]]", "[[Kirene okulu]]", "[[Elis-Eteria okulu]]" sayılabilir. Bu okullar, Sokrates’in, gerek kişilik özelliklerinden, gerekse düşüncelerinden çok derin biçimde etkilenmişlerdir.

 

 

== Kaynakça ==

* [http://sosbilder.igdir.edu.tr/Makaleler/1292039673_03_Ozkan_(35-53).pdf Sokrates ve Entellektüel Ahlak]

 

[[Kategori:MÖ 470 doğumlular]]

[[Kategori:MÖ 399 yılında ölenler]]

[[Kategori:MÖ 5. yüzyıl filozofları]]

[[Kategori:MÖ 4. yüzyıl filozofları]]

[[Kategori:Antik Atinalılar]]

[[Kategori:Epistemoloji]]

[[Kategori:Zehirlenerek ölenler]]

[[Kategori:İdam edilmiş kişiler]]