Yardım:IPA: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k 95.7.163.75 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, 88.244.111.67 tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
Bu sayfa [[Uluslararası Fonetik Alfabe]]'yi (IPA) bilmeyenlere rehberlik etmesi amacıyla oluşturulmuştur ve sadece en çok kullanılan işaretler yer almaktadır. Diğer az kullanılan işaretler [[Uluslararası Fonetik Alfabesi|asıl UFA sayfasında]] yer almaktadır.<br/>
Daha rahat anlaşılması için [[Türkçe]]de olan sesler Türkçe kelimelerden örneklerle, Türkçede bulunmayanlar ise özellikle [[İngilizce]], [[Almanca]], [[Fransızca]] gibi Türkiye'de çok bilinen dillerden örneklerle gösterilmiştir. [[Çince]], [[Hintçe]], [[Arapça]] ve [[Rusça]] gibi [[Latin alfabesi]]yle yazılmayan dillerden seçilen kelimelerin yanında Türkçe okunuşuna göre Latin alfabesiyle yazılmış hâlleri yer almaktadır.
== Ana işaretler ==
{| class="IPA wikitable" style="margin: 1em"
! Harf !! Örnek !! Tanım
|- id="A"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> A
|-
|<big>[ [[Açık kalın düz ünlü|a]] ]</big>
| [[Türkçe]] '''''a'''r'''a'''''
|
|-
|<big>[ [[Yarı-açık orta ünlü|ɐ]] ]</big>
| [[Almanca]] ''Ob'''er''''' (garson) <br/> [[Rusça]] ''гол'''о'''ва'', ''gıl'''a''''va'' (baş)
| [æ] sesine benzer. Ancak ağız daha açıktır.
|-
|<big>[ [[Açık ince düz ünlü|ɑ]] ]</big>
| [[Felemenkçe]] ''b'''a'''d'' (banyo) <br/> [[Fince]] ''k'''a'''n'''a''''' (tavuk)
| [æ] sesine benzer. Ancak daha geriden söylenir.
|-
|<big>[ [[Açık ince yuvarlak ünlü|ɒ]] ]</big>
| [[İngilizce]] [[Boston|''B'''o'''ston'']] <br/> [[Farsça]] ''آ'''ب''''', '''''a'''b'' (su) <br/> [[Korece]] '''어'''려움 (güçlük)
| [ɑ] sesine benzer. Ama dudaklar yuvarlaktır.
|-
|<big>[ [[Orta-açık ince düz ünlü|ʌ]] ]</big>
| İngilizce ''pl'''u'''s'' (artı)
| [ɒ] sesine banzer, ancak dudaklar düzdür.
|-
|<big>[ [[Yarı-açık kalın düz ünlü|æ]] ]</big>
| [[Türkçe]] ''b'''e'''n'' <br/> İngilizce ''c'''a'''t'' (kedi)<br/> [[Azerice]] ''s'''ə'''s'' (ses) <br/>
| [ɑ] ve [ɜ] arası bir ses.
|- id="B"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> B
|-
|<big>[ [[Tonlu çiftdudaksıl patlamalı|b]] ]</big>
| Türkçe '''''b'''üyük''
|
|-
|<big>[ [[Tonlu çiftdudaksıl patlama|ɓ]] ]</big>
| [[Viyetnamca]] '''''b'''ư'' (salak) <br/> [[Zulu]] ''u'''b'''a'''b'''a'' (babam)
| Gırtlaktan söylenen [b] sesi.
|-
|<big>[ [[Çiftdudaksıl yuvarlanmalı|ʙ]] ]</big>
|
| Sadece bazı Afrika dillerinde bulunur. Üşürkenki ''brrr'' sesine benzer.
|-
|<big>[ [[Tonlu çiftdudaksıl sürtünmeli|β]] ]</big>
| [[İspanyolca]] ''la'''v'''a'' (lav) <br/> [[Türkmence]] '''''w'''atan'' (vatan)
| [b] ve [v] arası bir ses
|-
|<big>[ [[Tonsuz çiftdudaksıl patlamalı|p]] ]</big>
| Türkçe '''''p'''arti''
|
|- id="C"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> C
|-
|<big>[ [[Tonsuz öndamaksıl patlamalı|c]] ]</big>
| Türkçe '''''k'''ebap''
| Türkçede ince ünlülerle kullanılan [[K]] sesi
|-
|<big>[ [[Tonsuz öndamaksıl sürtünmeli|ç]] ]</big>
| Almanca ''I'''ch''''' (ben)
| [j] ve [x] arası bir ses.
|-
|<big>[ [[Tonsuz öndamak-düşyuvasıl sürtünmeli|ɕ]] ]</big>
| [[Lehçe]] '''''ś'''ciana'', [[Çince]] [[Xi'an|''西安'']], ''[[Pinyin|'''X'''i'an]]'', '''''Ş'''ian''
| [ʃ] ve [j] arası bir ses.
|- id="D"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> D
|-
|<big>[ d ]</big>
| Türkçe '''''d'''ağ''
|
|-
|<big>[ ɗ ]</big>
| [[Svahili]] ''[[Dodoma|'''D'''o'''d'''oma]]'', Viyetnamca '''''đ'''i'' (yürümek, gitmek)
| Gırtlaktan söylenen [d] sesi.
|-
|<big>[ ɖ ]</big>
| [[Hintçe]] ''डेढ़'', '''''d'''erh'' (bir buçuk)<br/> İsveççe ''no'''rd''''' (kuzey)
| Yuvarlanan [d] sesi.
|-
| <big>[ dʒ ]</big>{{ref|d|1|noid=noid}}
| Türkçe '''''c'''am''
|
|-
| <big>[ dz ]</big>{{ref|d|1|noid=noid}}
| [[İtalyanca]] '''''z'''ero'' (sıfır) <br/> [[Arnavutça]] '''''x'''ehe'' (mineral) <br/> [[Ermenice]] '''''ձ'''յուն'', '''''dz'''ün'' (kar)
| Hızlı okunan [d] ve [z] sesleri
|-
| <big>[ dʑ ]</big>{{ref|d|1|noid=noid}}
| Lehçe ''nie'''dź'''wiedź'' (ayı)
| Hızlı okunan [d] ve [ʑ] sesleri.
|-
| <big>[ dʐ ]</big>{{ref|d|1|noid=noid}}
| Lehçe '''''dż'''em'' (reçel)
| Hızlı okunan [d] ve [ʐ] sesleri.
|-
| <big>[ ð ]</big>
| İngilizce '''''th'''e''
| [d] sesine benzer. Ancak daha serttir.
|- id="E"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> E
|-
|<big>[ e ]</big>
| Türkçe '''''e'''v''
|
|-
|<big>[ ə ]</big>
| İngilizce '''''a'''bove'' (yukarı) </br> Türkçe '''''ı'''slak''
| [e] ve [ɯ] arası bir ses
|-
|<big>[ ɚ ]</big>
| Amerikan İngilizcesi ''runn'''er''''' (koşucu)
| [ə] ve [r] arası bir ses.
|-
|<big>[ ɜ ]</big>
| İngilizce ''b'''i'''rd''
| [e] sesine benzer. Ama dil daha geridedir.
|- id="F"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> F
|-
|<big>[ f ]</big>
| Türkçe '''''f'''il''
|
|-
|<big>[ ɸ ]</big>
| Japonca ''富士'', [[Fuji Dağı|''F''uji]]
| [f] sesine benzer, ama dudaklar dişe değmez. Mum üflerkenki gibi.
|- id="G"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> G
|-
|<big>[ g ]</big>
| Türkçe '''''g'''araj''
| Türkçede kalın ünlülerle kullanılan [[G]] sesi
|-
|<big>[ ɠ ]</big>
| Svahili ''[[Uganda|U'''g'''anda]]''
| Gırtlaktan söylenen /g/ sesi.
|-
|<big>[ ɢ ]</big>
| [[Arapça]] ''ا'''ل'''قذافي'', ''[[Muammer Kaddafi|Al-'''Q'''addâfî]]'' (bazı ağızlarda)
| {{UFA|g}} sesine benzer, ama daha serttir çıkar.
|-
|<big>[ ɟ ]</big>
| Türkçe '''''g'''ör''
| Türkçede ince ünlülerle kullanılan G sesi
|- id="H"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> H
|-
|<big>[ h ]</big>
| Türkçe '''''h'''emen''
|
|-
|<big>[ ɦ ]</big>
| [[Ukraynaca]] '''''г'''ора'', hora (dağ)
| [h] sesine benzer. Ama ağız daha açıktır.
|-
|<big>[ ħ ]</big>
| Arapça ''مم'''ح'''مد'', ''Mu'''h'''ammed''
| [h] sesine benzer. Ama daha geriden çıkar.
|- id="I"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> I
|-
|<big>[ i ]</big>
| Türkçe '''''i'''sim''
|
|-
|<big>[ ɨ ]</big>
| Rusça ты, ''t'''ɨ'''''
| [ɯ] ve [i] arası bir ses.
|-
|<big>[ ɪ ]</big>
| İngilizce ''s'''i'''t''
| Çabuk okunan [[İ]] sesi. Bir başka ünlüden sonra kullanıldığında o ünlüyü [[Y]] sesine yaklaştırır. Örneğin ''ay'', [aɪ] olarak gösterilir.
|- id="J"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> J
|-
|<big>[ j ]</big>
| Türkçe '''''y'''er''
|
|-
|<big>[ ʝ ]</big>
| Türkçe ''i'''ğ'''ne''
| Türkçede ince ünlülerle kullanılan [[Ğ]] sesi
|- id="K"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> K
|-
|<big>[ k ]</big>
| Türkçe '''''k'''apı''
| Kalın ünlülerle birlikte kullanılan K sesi
|-
|<big>[ q ]</big>
| Arapça ''ال'''ق'''رآن'' ([[Kur'an]])<br/> Azerice '''''q'''ardaş'' (kardeş)
| Gırtlaktan okunan bir K sesi
|- id="L"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> L
|-
|<big>[ l ]</big>
| Türkçe '''''l'''â'''l'''e''
| Türkçede ince ünlülerle kullanılan [[L]] sesi
|-
|<big>[ ɫ ]</big>
| Türkçe '''''l'''a'''l'''a''
| Türkçede kalın ünlülerle kullanılan L sesi
|-
|<big>[ ɬ ]</big>
| [[Gaelce]] '''''ll'''wyd'' (gri), Zulu ''isilhalha'' (ağaç)
| [l] ve [ʃ] arası bir ses.
|-
|<big>[ ɭ ]</big>
| [[Norveççe]] ''fa'''rl'''ig'' (tehlikeli)
| Yuvarlanan [l] sesi.
|-
|<big>[ ɺ ]</big>
| Japonca ''ラーメン'', ''[[rāmen|'''r'''āmen]]''
| [l] ve [ɾ] arası bir ses
|-
|<big>[ ʎ ]</big>
| İspanyolca '''''ll'''ama'' (ateş)
| [l]ve [j] arası bir ses
|-
|<big>[ ɮ ]</big>
| Zulu '''''dl'''a'' (yemek)
| [l] ve [ʒ] arası bir ses.
|- id="M"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> M
|-
|<big>[ m ]</big>
| Türkçe '''''m'''erak''
|
|-
|<big>[ ɱ ]</big>
| Türkçe ''se'''m'''foni'' (bazı ağızlarda)
| Üst dudağın dişe değirildiği bir /m/ sesi.
|- id="N"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> N
|-
|<big>[ n ]</big>
| Türkçe '''''n'''ar''
|
|-
|<big>[ ŋ ]</big>
| İngilizce ''ki'''ng''''' (kral)
| [n] ve [g] arası bir ses.
|-
|<big>[ ɲ ]</big>
| İspanyolca ''ense'''ñ'''ar'' (örğretmek) <br/> [[Fransızca]] ''champa'''gn'''e'' (şampanya)
| [n] ve [j] arası bir ses
|-
|<big>[ ɳ ]</big>
| Hintçe ''गणेश'', ''[[Ganeşa|Ga'''n'''eşa]]'', İsveççe ''ga'''rn''''' (iplik)
| Yuvarlanan /n/ sesi.
|-
|<big>[ ɴ ]</big>
| Japonca ''日本'', ''Niho'''n''''' ([[Japonya]])
| Sert bir [n] sesi.
|- id="O"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> O
|-
|<big>[ o ]</big>
| Türkçe '''''o'''rdu''
|
|-
|<big>[ ø ]</big>
| Türkçe '''''ö'''rnek''
|
|-
|<big>[ ɵ ]</big>
| İsveççe ''d'''u'''m'' (salak)
| [o] ve [ø] arası bir ses.
|-
|<big>[ ɔ ]</big>
| İngilizce ''h'''o'''w''
| [o] ve [a] arası bir ses.
|-
|<big>[ œ ]</big>
| Fransızca ''j'''eu'''ne'' (genç), Almanca ''H'''ö'''lle'' (cehennem)
| Peltek bir [[Ö]] sesi
|-
|<big>[ ɤ ]</big>
| [[Estonca]] ''k'''õ'''rv'' (kulak) <br> Viyetnamca ''t'''ơ''''' (ipek)
| [o] sesine benzer. Ama dudak düzdür.
|- id="R"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> R
|-
|<big>[ r ]</big>
| İspanyolca ''pe'''rr'''o''<br/> [[İskoçça]] ''bo'''rr'''ow''
| Türkçedekinden daha sert bir [[R]] sesi
|-
|<big>[ ɹ ]</big>
| İngilizce ''bo'''rr'''ow'' (bazı ağızlarda)
| [r] sesine benzer. Ama dil damağa değmez.
|-
|<big>[ ɾ ]</big>
| Türkçe ''Tü'''r'''kçe''
|
|-
|<big>[ ɽ ]</big>
| Hintçe ''साड़ी'', ''[[sari|sa'''r'''i]]''
| [ɾ] sesine benzer. Ama dil daha geridedir.
|-
|<big>[ ʀ ]</big>
| Fransızca ''ka'''rr'''é'' (kare), Almanca '''''R'''übe'' (turp)
| Yutulan [ɾ] sesi.
|-
|<big>[ ʁ ]</big>
| Fransızca [[Paris|''Pa'''r'''is'']] <br/> Almanca '''''R'''übe'' (turp), [[Kazakça]] ''са'''ғ'''ан'', ''sa'''ğ'''an'' (sen)
| Gırtlaktan çıkan [ɾ] sesi.
|- id="S"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> S
|-
|<big>[ s ]</big>
| Türkçe '''s'''''i'''''s'''''tem''
|
|-
|<big>[ ʃ ]</big>
| Türkçe '''ş'''''art''
|
|-
|<big>[ ʂ ]</big>
| Rusça '''''ш'''ут'', '''''ş'''ut'' (aptal)
| Yuvarlanan [ʃ] sesi.
|- id="T"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> T
|-
|<big>[ t ]</big>
| Türkçe '''''t'''aş'' <br/> İngilizce ''s'''t'''op'' (dur)
|
|-
|<big>[ ʈ ]</big>
| Hintçe ''ठग'', '''''t'''ıg'' (hırsız)
| Yuvarlanan [t] sesi
|-
|<big>[ ts ]</big>{{ref|t|2|noid=noid}}
| Rusça '''''ц'''арь'', '''''ts'''ar'' (çar) <br/> Almanca '''''z'''ehn'' (on) <br/> [[Gürcüce]] ''კა'''ც'''ი'', ''ka'''ts'''i''
| Hızlı okunan "ts"
|-
|<big>[ tʃ ]</big>{{ref|t|2|noid=noid}}
| Türkçe '''''ç'''am''
|
|-
|<big>[ ʨ ]</big>{{ref|t|2|noid=noid}}
| Lehçe '''''ci'''ebie'' (sen, siz) <br/> [[Katalanca]] ''fle'''tx'''a'' (ok)
| [tʃ] ve [j] arası bir ses
|-
|<big>[ θ ]</big>
| İngilizce ''ba'''th''''' (hamam, banyo), [[Yunanca]] '''''θ'''άλασσα'', '''t'''alasssa (deniz)
| [t] ve [s] arası bir ses.
|- id="U"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> U
|-
|<big>[ u ]</big>
| Türkçe '''''u'''z'''u'''n'' <br/> Fransızca ''v'''ou'''s'' (sen, siz)
|
|-
|<big>[ ʉ ]</big>
| Rusça ''к'''ю'''рий'', ''k'''u'''ri'' (köri)
| [ɨ] ve [u] arası bir ses.
|-
|<big>[ ʊ ]</big>
| İngilizce ''f'''oo'''t'' <br/> Almanca ''B'''u'''ndesrepublik''
| Uzun okunan [u] sesi.
|- id="V"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> V
|-
|<big>[ v ]</big>
| Türkçe '''v'''''ar'' <br/> Almanca '''''W'''ächter'' (muhaffız) <br/> Yunanca '''''β'''ερνίκι'', '''''v'''erniki'' (vernik)
|
|-
|<big>[ ʋ ]</big>
| Almanca '''''w'''as'' (ne)
| [v] ve [w] arası bir ses.
|- id="W"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> W
|-
|<big>[ w ]</big>
| İngilizce '''''w'''o'''w''''' (vay) <br/> Fransızca '''''ou'''i'' (evet) <br/> Lehçe '''''ł'''aska'' (zarafet)
| Türkçede bazı ağızlarda ''sa'''v'''aş''.
|-
|<big>[ ʍ ]</big>
| İngilizce '''''wh'''at'' (ne, bazı ağızlarda) <br/> [[Kernevekçe]] '''''wh'''ath''
| [h] ve [w] seslerinin arası bir sestir.
|-
|<big>[ ɯ ]</big>
| Türkçe '''''ı'''l'''ı'''k''
|
|-
|<big>[ ɰ ]</big>
| Türkçe ''a'''ğ'''a''
| Türkçede kalın ünlülerle kullanılan Ğ sesi
|- id="X"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> X
|-
|<big>[ x ]</big>
| Almanca ''Ku'''ch'''en''<br/> İskoçça ''lo'''ch''''' (göl)<br/> Azerice '''''x'''oş'' (hoş)
| [k] ve [h] arası bir ses
|-
|<big>[ χ ]</big>
|
| [x] sesine benzer, ama daha geriden çıkar. Almanca ve Arapça'nın bazı şivelerinde bulunur.
|- id="Y"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> Y
|-
|<big>[ y ]</big>
| Türkçe '''''ü'''z'''ü'''m''
|
|-
|<big>[ ʏ ]</big>
| Türkçe ''hük'''û'''met'' (bazı ağızlarda)
|
|-
|<big>[ ɥ ]</big>
| Fransızca ''n'''u'''it''
| [y] ve [w] arası bir ses.
|- id="Z"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div> Z
|-
|<big>[ z ]</big>
| Türkçe '''''z'''am''
|
|-
|<big>[ ʒ ]</big>
| Türkçe ''a'''j'''an''
|
|-
|<big>[ ʐ ]</big>
| Lehçe '''''ź'''rebię'' (tay)
| [ʒ] ve [j] arası bir ses
|-
|<big>[ ʑ ]</big>
| Lehçe '''''ż'''ona'' (eş, karı)
| [ʒ] sesine benzer. Ama dil daha geridedir.
|- id="Diğer"
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ top]]</div> Diğer
|-
|<big>[ ɣ ]</big>
| Arapça ''غ'''رفة''''', '''''ğ'''urfa'' (oda) <br/> Yunanca '''''γ'''άλα'', '''''ğ'''ala'' (süt)
| Türkçedeki Ğ sesine benzer, ama daha kabadır. Gargara yaparken çıkan sese benzetilebilir.
|-
|<big>[ ʔ ]</big>
| İngilizce, bazı ağızlarda ''bu'''tto'''n'' /ˈbʌʔn/ (düğme)
| Nefesin kısa bir süre kesilmesi şeklinde tanımlanabilir.
|-
|<big>[ ʕ ]</big>
| Arapça ''ع'''ربي''''', '''''ʿ'''arabî'' (Arapça), [[İbranice]] ''עִ'''בְרִית''''', '''''ʿ'''ivrit'' (İbranice)
| Gırtlaktan çıkan hafif bir ses
|-
|<big>[ ǀ ]</big>
| Zulu ''i'''c'''i'''c'''i'' (küpe)
| Türkçede olmaz anlamındaki "cık-cık" sesine benzer.
|-
|<big>[ ǁ ]</big>
| Zulu ''i'''x'''o'''x'''o'' (kurbağa)
| Dilin damağa dayanıp "zuk-zuk" sesleri çıkartılmasıyla oluşturulur. At kişnemesine benzetilebilir.
|-
|<big>[ ǃ ]</big>
| Zulu ''i'''q'''a'''q'''a'' (kokarca)
| İki dudağın ses çıkartarak açılması ile elde edilir. Öpücük sesine benzetilebilir.
|}
*{{note|d|1}}{{note|t|2}} Bu işaretler resmî olarak birbirine bağlanır (/t͡ʃ/). Bazen tek işaret olarak da yazılırlar (/ʧ/), ama bu artık resmî değildir. Ancak çoğu sunucu tarafından desteklenmediği için bağ olmadan yazılmlıdırlar.
== Diyakritik işaretler ==
{| class="IPA wikitable" style="margin: 1em"
! Harf !! Örnek !! Tanım
! colspan="3" | <div style="font-weight: normal; float: right;">[[#top|^ üst]]</div>
|-
|<big>[ . ]</big>
|
| Hece ayıracı. (genelde gösterilmez)
|-
|<big>[ n̩ ]</big>
| Türkçe ''ya'''n'''''
| Sonra geldiği ünsüzün sonrasında ünlü gelmediğini gösterir. (genelde gösterilmez)
|-
|<big>[ aː ]</big>
| Almanca [[Aachen|'''''Aa'''chen'']] <br/> Fransızca ''g'''a'''re'' (gar)
| Ünlü harfi uzatır.
|-
|<big>[ aˑ ]</big>
| Almanca ''F'''ah'''re'' (sürmek)
| Ünlü harfi alçaltarak uzatır.
|-
|<big>[ ɑ̃ ]</big>
| Fransızca ''bl'''an'''c'' (beyaz)
| Burundan çıkan /ɑ/
|-
|<big>[ ˈa ]</big>
| Türkçe ''tel'''a'''ffuz''
| Birincil vurgu. Kendinden '''sonraki''' sesi vurgular.
|-
|<big>[ ˌe ]</big>
| Türkçe ''t'''e'''laffuz''
| İkincil vurgu. Kendinden '''sonraki''' sesi vurgular.
|-
|<big>[ lʲ ]</big>
| Rusça ''[[Vladimir İlyiç Lenin|Ленин]]'' /lʲe'nʲɪn/
| Sesi peltekleştirir (/j/ sesine benzetir).
|-
|<big>[ kʰ ]</big>
| İngilizce '''''c'''ome'' (gel)
| Ünsüz söylenirken daha çok hava çıkmasını sağlar.
|-
|<big>[ kʷ ]</big>
| İngilizce '''''qu'''ick'' (çabuk)
| Ünsüz söylenirken dudak hareketi olmasını sağlar.
|-
|<big>[ k’ ]</big>
| Zulu ''u'''k'''uza'' (gelmek)
| Harfi daha sertleştirir.
|-
|<big>[ lˤ ]</big>
| Arapça ''الله'', ''A'''ll'''ah''
| Harf söylenirken dil, dişlere normalden daha fazla yaklaştırılır.
|-
|<big>[ á ]</big>
| '''妈'''妈 , m'''ā'''ma (anne)
| Yüksek sesle.
|-
|<big>[ ā ]</big>
| 妈'''妈''', mām'''a''' (anne)
| Orta sesle.
|-
|<big>[ à ]</big>
| 马, ''m'''ă''''' (at)
| Düşük sesle
|-
|<big>[ â ]</big>
| 骂, ''m'''à''''' (lânet)
| Düşen sesle
|-
|<big>[ ǎ ]</big>
| 麻, ''m'''á''''' (keten)
| Yükselen sesle
|}
;Uyarı;
* [[Hanyu Pinyin|Çince'nin Latin Alfabesi ile yazımında]] kullanılan [[diyakritik işaretler]] IPA işaretleri ile aynıdır, ama farklı sesleri ifade eder.
== Gösterimi ==
UFA yazılırken hep iki parantez arasında gösterilir. Bunun en çok kullanılan iki yolu ise;
* /Eğik çizgiler/ [[fonem]] denilen anlamlı sesleri gösterir. Eğik çizgiler arasındaki bir işaretin bile değiştirilmesi durumunda kelimenin anlamı değiştirebilir ya da kelime hiçbir anlam ifade etmeyebilir. Ancak, eğer okuyucu yazılan dili bilmiyorsa nasıl okuması gerektiini anlayamayabilir.
* [Köşeli parantezler] kelimenin [[sesbilim]]sel detaylarını gösterir, ki eğer okuyucunun anadili o dilse zaten nasıl okuması gerektiğini bilir. Ancak, okuyucu anadili olarak yabancı bir dili konuşuyorsa o dili nasıl okuması gerektiğini anlayamaz. Köşeli parantez, sadece ayrıntılı olarak okunması istendiğinde kullanılır.
== Kullanımı ==
=== Harfler ===
Bu iki işaret benzer görünmeli:
:{|class=wikitable
|-textalign=top
|<big><big>{{IPA|ɡ}}</big></big>
|[[Dosya:opentail_g.svg|8px]]
|}
Eğer sol kutuda gördüğünüz işaret aşağıda duran bir '''g''' harfinden çok, yukarıda duran bir '''Y''' harfine beziyorsa, yazı tipinizden kaynaklanan bir hata söz konusu demektir. Yazı tipinizi ''Lucida Sans Unicode'' ya da ''Arial Unicode'' olarak değiştirmek bunu düzeltecektir.
Şimdiki yazı tipiniz: {{IPA|g}}.
== Dış bağlantılar ==
*[http://web.uvic.ca/ling/resources/ipa/charts/IPAlab/IPAlab.htm IPA pronunciation chart]
*[http://www.yorku.ca/earmstro/ipa/ IPA Charts] – pronunciation charts with an interactive chart of all IPA symbols with their sounds (Flash)
*[http://rishida.net/scripts/pickers/ipa/ IPA Character Picker 7] - An easy-to-use web site for creating the complete set of IPA characters with any diacritic.
[[Kategori:Vikipedi telaffuz]]
| |||