IV. İvan: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
OmerFarukDemir (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
OmerFarukDemir (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
32. satır:
}}
 
'''İvan Vasiliyeviç''', ya da yaygın adıyla '''Korkunç İvan''', ([[Rusça]]: Ива́н четвёртый, Васи́льевич, d. [[25 Ağustos]] [[1530]], [[Moskova]] - ö. [[18 Mart]] [[1584]], [[Moskova]]) son Moskova Knezi ve ilk Rus Çarı. Henüz üç yaşında [[Moskova Knezliği]]'nin başına geçti. [[1547]]'de taç giydi. Kararlı, etkileyici ve acımasız bir portre çizen İvan, büyük hırsları olan ve [[intikam]] duygusu[[duygu]]su oldukça yüksek bir [[Rus]] lideriydi. [[Tatarlar]] üzerine yaptığı birçok sefer bunun kanıtıydı. Düşmanları arasında [[korku]] salan, gözü kara, dengesiz kişiliğe sahip olan IV. Ivan bu yüzden kendine ihanet ettiği gerekçesiyle [[1582]] yılında oğlunu öldürdü.
 
Yaptığı çeşitli seferlerle [[Moskova Knezliği]]'ni genişletti. Bu durumdan faydalanarak kendini "''[[Rus hükümdarları listesi|Tüm Rusya'nın Çarı]]''" ilan etti. Böylece devlet, Çarlık[[Çar]]lık yönetim sistemine geçmiş oldu.
[[1550]]'de sivil ve ruhani büyüklerden teşekkül eden bir toplantı olan ''Sobor'' düzenledi. Toplantıda, [[Rusya]]'da yürürlükte olan [[devlet]] ve [[kilise]] kanunları ile nizamları üzerine konuşmalar yapıldı. Bu toplantıda karar alıcıları Mümtaz Heyet olarak adlandırıldı.
[[Çar]]'ın en yakın müşavirleri sıfatıyla devlet işlerinde önemli rol oynayan Mümtaz Heyet, [[1553]]'de İvan'ın gözünden düşmeye başladı. Metropolit Makari'nin etkisiyle kendini [[Tanrı]] inayetiyle hükümdar, [[Rusya]]'yı dilediği gibi idareye memur bir [[Çar]] diye telakki ediyordu.
[[1560]]'da İvan'ın eşi Anastasya, geride İvan ve [[I. Fyodor|Fyodor]] adlı iki çocuk bırakarak öldü. Eşinin her yönden İvan üzerinde etkisi vardı. Eşinin ölümü İvan'ı zevk ve sefahat alemine dalmasına neden oldu. Yine bu dönemde yeni gözdeleri ortaya çıktı. Bunların da kışkırtmasıyla uzun zamandır içinde sakladığı arzular ve hevesler[[heves]]ler ortaya çıkmaya başladı. Bu süreçte birçok kişi sürgüne[[sürgün]]e gönderildi.
[[1564]]'te çocuklarını, [[saray]] hademeleri ve maiyetini, [[saray]] hazinesini[[hazine]]sini alarak [[Kremlin]]'i terk etti. Bu gidiş [[Ruslar|Moskovalılar]] gözünde bir muammaydı. Bir yıl sonra soylulara[[soylu]]lara ve ruhani liderlere, "soylularınSoyluların ihanet içinde olduğu için [[Moskova]]'yı terk ettiğini" yazdı.
Bu [[Moskova]]'da derin bir etki yarattı ve [[Çar]]'ın geri dönmesi için çabalar başladı. Nihayet iki ay sonra [[Moskova]]'ya döndü. Fakat 35 yaşında olmasına rağmen [[ihtiyarlık|ihtiyar]] bir görüntüyle tanınmaz hale gelmişti.
Döner dönmez 'hainleri' cezalandırmaya başladı. Böylece hem tek adam olma yönünde büyük bir adım atacaktı hem de tek adamlığı destekleyecek ıslahatları yapma fırsatı bulacaktı. Nihayet Opriçnina denilen idari bir sistemi[[sistem]]i yerleştirerek bu emellerine ulaştı.
Bu rejimi tam 20 yıl sürdürdü. Bu dönemde birçok olay kanlı[[kan]]lı baskınlar sonucu örtüldü. Yine bu dönem içinde [[1582]] yılında kendi oğlunu bile öldürmekten çekinmeyen Çar İvan, [[18 Mart]] [[1584]]'de Bogdan Belsky ile [[satranç]] oynarken öldü. Kehanetler[[Kehanet]]ler, IV. İvan'ın bu tarihte öleceğini söylüyordu. 1960'lı yıllarda mezarını açan arkeologlar[[arkeolog]]lar, zehirlendiğine[[Zehirlenme|zehirlendi]]ğine dair kanıt oluşturabilecek [[cıva]] kalıntılarına ulaştı. Bogdan Belski ve daha sonra çar olan [[Boris Godunov]] tarafından [[Zehirlenme|zehirlendiği]] sanılıyor.
 
{{başlangıç kutusu}}
{{s-reg}}
{{sıra kutusu
| önce = [[III. Vasili]]
| başlık = [[Dosya:Seal-of-Ivan-4_1539_a.svg|50px]]<br>[[Rus hükümdarları listesi|Moskova Büyük Prensi]]
| yıllar = 3 Aralık 1533 – 16 Ocak 1547
| sonra = –}}
{{sıra kutusu
| önce = –
| başlık = [[Dosya:Russian-coa-1667.png|50px]]<br>[[Rus hükümdarları listesi|Rus Çarı]]
| yıllar = 16 Ocak 1547 – 28 Mart 1584
| sonra = [[I. Fyodor]]}}
{{bitiş kutusu}}
 
== Ayrıca bakınız ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/IV._İvan" sayfasından alınmıştır