Abaye: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kalem (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Kalem (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
[[Dosya:A walk on the beach - P1050437.jpg|thumb|[[Umman]] sahilinde abiyeliabayeli bir yürüyüş.]]
[[Dosya:Abayapair.jpg|right|thumb|AbiyeAbaye adı verilen giysileriyle iki kadın. [[Arapça]]'da 'Abaye' üst giysisinin, 'nikab' ise yüzü örten [[peçe]]nin adıdır.]]
 
'''Abâye''', ({{Dil-ar|عباية}}) çoğulu '''abâyât''' ({{Dil-ar|عبايات}}), İngilizce transliterasyonuyla '''abaya''', genellikle siyah renkli, bol, omuzlardan ayak bileğine kadar uzunlukta, daha çok [[Kuzey Afrika]], [[Arap Yarımadası]], [[İran]], [[Mısır]] gibi ülkelerde giyilen [[kaftan]] veya [[Çarşaf (giyim)|çarşaf]] benzeri kadın üst giysisidir.<ref>{{cite book|last=Yarwood|first=Doreen|title=The Encyclopedia of World Costume|year=1978|publisher=Bonanza Books|location=New York|isbn=0-517-61943-1|page=9|url=http://books.google.com/books?id=ktDfAAAAMAAJ&q=the+encyclopedia+of+world+costume&dq=the+encyclopedia+of+world+costume&hl=en&ei=_1BkTpjSAqTOiAKToKynCg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCoQ6AEwAA}}</ref> Baştan itibaren başladığında [[Çarşaf (giyim)|çarşaf]]a yakın bir görünüm alır. ''Nikab'' adı verilen; gözlerin dışında tüm yüzü kapatan yüz [[peçe]]si ile birlikte de giyilir. Abaye yüz ve eller dışında ayaklar dahil olmak üzere bütün bedeni kapatır. Bütün bunlara ek olarak siyah renkli bir eldiven ile eller de tümüyle kapatılabilmektedir.
 
AbiyeAbaye ile aynı amaçla kullanılan ancak farklı biçim veya isimlere sahip giysiler vardır. Günümüz modellerine çoğunlukla kaftan adı verilir. Önü kapalı veya açık abiyeabaye biçimleri bulunmaktadır. Türleri bölgeden bölgeye değişiklik göstermektedir: Bazı abiyelerabayeler siyah ve nakış işlemeli kumaştan iken bazı abiyelerabayeler ise açık renkli ve tasarım bakımından değişiklik gösterebilmektedir.
 
[[Endonezya]] ve [[Malezya]]'da abiyeabaye için ''kebaya'' sözcüğü kullanılmakta olup bu sözcük Arapça aslı olan abayeden gelmektedir. [[Güney Asya]]'da abiyeabaye yerine giyilen kıyafet [[Burka]]dır.
 
==Ülkelere göre yasal durumu==
===Avrupa===
* {{flag|Birleşik Krallık}} [[Birleşik Krallık]]'da kadınların umuma açık alanlarda abiyeabaye, çarşaf, peçe veya benzeri kıyafetleri giymelerini sınırlayıcı bir yasal düzenleme bulunmamaktadır.
 
* {{flag|Fransa}} [[Fransa]]
21. satır:
* {{flag|Suudi Arabistan}} [[Suudi Arabistan]]'da umuma açık alanlarda kadınların bedenlerinin tamamını kapatmaları zorunludur.<ref>Sanders, Eli. [http://seattletimes.nwsource.com/news/nation-world/infocus/mideast/islam/interpreting_veils.html Interpreting veils: Meanings have changed with politics, history.] ''The Seattle Times''. 27 May 2003. Web. 30 Oct. 2009.</ref> Bu ve benzeri dinsel olarak tanımlanan zorunlulukların yerine getirilip getirilmediğini denetlemek ve müdahalede bulunmak üzere [[Suudi Arabistan]]'da [[mutavva]] adı verilen 'din polisleri' istihdam edilmektedir. Kadınların örtünmesi ülkeyi çeşitli amaçlarla ziyaret eden tüm kadınlar için zorunludur. Kadınlar konusunda yaptırım ve kısıtlamalar örtünmenin ötesinde araç kullanabilmeleri, erkek sürücülerin kullandıkları taksilerde yolculuk yapabilmeleri konularında yaşanabilen tartışmalara kadar uzamaktadır.
* {{flag|İran}} [[İran]]'da [[1979]] [[İran İslam Devrimi|Humeyni]] devriminden sonra kadınların umuma açık veya kamusal alanlarda başlarını kapatmaları zorunlu hale getirilmiştir. Bu zorunluluk [[Suudi Arabistan]]'da olduğu gibi turizm, ticaret ve diğer amaçlarla da olsa ülkeyi ziyaret eden tüm kadınlar için geçerlidir. Zorunluluğun uygulanması herhangi bir sınır kapısından ülkeye giriş yapıldığı anda başlamaktadır. Yüzün peçe ile kapatılması zorunlu değildir. Kadınlar saçlarının önden bir kısmını başörtülerinin dışına bırakabilmektedir. 'Çadur' [[İran]]'da 'abiyeabaye' benzeri bir kıyafet olarak giyilmektedir. [[Çadur]] kullanımında yüz nadiren örtülmektedir.
 
* {{flag|Birleşik Arap Emirlikleri}} [[Birleşik Arap Emirlikleri]]'nde kadınlar geleneksel olarak abaye adı verilen kıyafeti giymekle birlikte ülkeyi ziyaret eden kişiler açısından herhangi bir kıyafet zorunluluğu kılan bir uygulama yoktur.
39. satır:
 
==Dayanak veya gelenek==
AbiyeAbaye daha çoklukla [[selefi]] gelenekten gelen ülkelerde giyilmekte ve giyiminin zorunluluğu için [[Kuran]]'dan Ahzap Suresi 59. ayet referans olarak verilmekte ise de ayetlerin farklı çevirileri ile farklı tefsirlerin elde edildiği ender konulardan birisi olmaya devam etmektedir. Bu da bahse konu ayetlerin çevirileri esnasında istenilen veya mevcut bir sonucu elde etmeye yönelik olmayan gayretlerin önem ve değerini arttırmaktadır. Ahzap suresi 59. ayetinin çevirilerinden bazıları:
 
"Ey Peygamber! Eşlerine, kızlarına ve müminlerin kadınlarına söyle, dış giysilerini üzerlerine alsınlar. Bu, onların tanınmaları ve incitilmemeleri için çok daha uygun bir yoldur..."<ref>[http://www.kuranikerim.gen.tr/ [[Yaşar Nuri Öztürk]] Kuran Çevirisi, Ahzab Suresi 59]</ref>
57. satır:
 
==Dış bağlantılar==
* [http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-13372186 Reinventing the Saudi abaya- Suudi abiyeninabayenin yeniden keşfi (İngilizce)].Kaur-Jones, Priya, [[BBC]]. 12 May 2011.
* [http://www.alhamaidi.com/the-history-of-the-abaya Al Hamaidi, History of Abaya-AbiyeninAbayenin tarihçesi (İngilizce)].
* [http://www.grapeshisha.com/about-uae/uae-clothing.html UAE National Clothes-(İngilizce)]
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Abaye" sayfasından alınmıştır