Sarılık: Revizyonlar arasındaki fark

'''Sarılık''' veya '''ikter''' [[kan]]daki [[bilirubin]] düzeyinin artması sonucu [[deri]], [[göz]] ve [[mukoza]]ların sarı renk alması durumudur. Bir belirti ([[semptom]]) olup çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir;, tek bir hastalığa işaret etmez.

Hepatit bir anlamda karaciğerin iltihabıdır. Hepatitlerin çoğu virüslere bağlı olmakla beraber ilaçlar, toksik maddeler, radyasyon, bağışıklık sistemindeki bozukluklar gibi farklı nedenlere de bağlı olabilir.

Halk arasında, viral hepatitle, sarılık genellikle karıştırılır ve her sarılık "viral hepatit"'' olarak zannedilirdeğerlendirilir. Hâlbuki sarılık bir hastalık değil, belirtidir. Birçok hastalık, sarılık belirtilerine neden olabilir. Örneğin, ana safra kanallarında taş(ductus cysticus) kalsifikasyon olması sarılığa neden olabilir. Ancak viral hepatitle hiçbirbir ilgisi yoktur ve bulaşmazbulaşıcı değildir. Yeni doğanlardadoğan rastlanan sarılığınsarılığı da "genellille viral hepatit"le birdeğildir ilgisive yokturhastadan vehastaya bulaşmaz.

Hepatite yol açangenellikle A, B, C, D, E virüslerivirusları yanıyol sıra daha az sıklıkta farklı virüslerde vardıraçar. A ve E virüsleri sıklıkla dışkı yolu ile atılırlarbulaşır. A virusu ile oluşan bulaşıcı sarılıkta hastanın dışkısı, sarılığın ortaya çıkışından 2 hafta öncesi ile 1 hafta sonrasısonrasını barındıran süreçte çok bulaşıcıdır. Bu virüsler ile oluşan hepatitler esas itibariyle, virüs taşıyan dışkı ile kirlenmiş su ve besin maddelerinin (sebze ve meyveler) ağızdan alınması sureti ile bulaşırlar. Virüsle kirlenmiş yüzeylere temas etmiş ellerin ağıza değdirilmesi de kişisel bulaşmada ve virüsünvirusun yayılmasında çok önemlidir. B ve C virüslerivirusları ise, başlıca, kan yoluyla (kan ve kan ürünlerinin alınması, mikroplu enjektör ve iğnelerinin kullanılması, ortak jilet veya diş fırçası kullanımı, akupunktur, diş tedavisi ve cinsel ilişki suretiyle) bulaşırlar. Hastalığın, bu virüslerivirusları taşıyan anneden bebeğe geçişi de mümkündür.

En sık rastlanan belirtiler, halsizlik, iştahsızlık, mide bulantısı, karnın sağ üst kadranında ağrı, derinin ve gözakının sararması ve idrarın koyulaşmasıdır. Kısa sürensüreli ateş olabilir. Hastaların bazıları enfeksiyonu sararmadan; halsizlik, eklem ağrıları ve hafif ateş ile gribal enfeksiyon tarzında geçirirler.

A ve E hepatit enfeksiyonları tamtamamen şifa ile iyileşirkeniyileşebilirken, B, ve C hepatitler ise kronikleşebilirler. Gelişmekte olan ülkelerde [[hepatit B]] halahalen önemli bir sorundur. Örneğin Türkiye'de hepatit B oranı bölgelere göre değişmekle beraber % 10 civarındadır. Gelişmiş ülkelerde ise aşı sorunu çözüldüğü için bu oran çok azdır. Hepatit C nin aşısı henüz yokbulunamamıştır fakat üzerinde tıbbi çalışmalar sürmektedir. Hepatit B ve C hastalarının bir kısmı kronikleşebilmekte; siroz ve siroz ,ileri dönemde karaciğer kanserine dönüşebilmektedir. Hepatit C nin toplumumuzdaki yaygınlığı çokHepatit B'ye göre düşüktür. bu nedenleHepatit C'nin virususeyri hepatitiB'ye bireyselgöre açıdandaha tehlikeliağırdır bir hastalık olmakla beraber toplumsal açıdan fazlave tehlikedaha arzetmiyortehlikelidir. C virusuvirus hepatiti özellikle hemodiyaliz hastaları ve sık sık kan nakli yapılan hastalar için ciddi bir tehlike oluşturabilir.

Hepatit B enfeksiyonu geçirenleringeçiren hastaların bir kısmı tam olarak iyileşememekte ve taşıyıcı kalmaktadırlar. B virüsüvirusu taşıyıcısı, hasta olmasa bile, kanı ve diğer vücut sıvıları ile hastalığı başkalarına bulaştırabileceğini bilmelidir. Kan vermemeli ve korunmasız ([[kondom]]suz) olarak, bağışık olmayan veya aşılanmamış kişilerle [[cinsel ilişki]]ye girmemelidir . B virüsü hepatitine karşı, aşı (ve/veya gerektiğinde HB immunglobulin) ile, etkin biçimde korunmak mümkündür. Aşı yüksek oranda (%95)bağışıklık sağlar. Bu bağışıklık en az 5 yıl devam eder. Hepatit B aşısı çok güvenilir olarak nitelendirilen bir aşıdır. Akut hastalıkta özel bir tedavi yoktur. Hastaya sindirimi kolay yiyecekler verilir. Yağı az yiyecekler önerilir. [[Üzüm]], [[bal]] gibi [[glikoz]]ca zengin besinlerin mönüde yer alması uygundur. Hasta istirahat ettirilir. Akut hastalık genel olarak 4-6 haftada kendiliğinden iyileşip şifa ile biter. Kronik hepatitlerde ise aktivasyon derecesine ve enzim seviyelerine göre tedaviler uygulanmaktadır. Bu yönde gelişmeler hızla ilerlemektedir.