İspanyol Armadası: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
k Seçkin içerik şablonları kaldırılarak ilgili tanımlar Vikiveri'ye aktarıldı
Yeni Üye (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
28. satır:
'''İspanyol Armadası''', [[1588]] yılında [[İspanya]]’nın emrinde, [[Kuzey Denizi]]’ni geçerek [[İngiltere]]’ye çıkarma yapmayı amaçlayan bir orduya eşlik eden [[filo]]nun ismi. [[Katolik]] İspanya kralı [[II. Felipe]] ([[1527]]-[[1598]]) tarafından [[I. Elizabeth]]’i (II. Felipe Elisabeth'in aynı zamanda kayınbiraderidir) tahtından düşürmek için gönderilen Dük [[Medina Sidonia]] komutasındaki filo, ilan edilmemiş İngiltere-İspanya Savaşı’nın (1585-1604) en büyük seferini yürüttü.
 
İngiliz deniz kuvvetleri, 131 savaş gemisi ve savaş gemisine dönüştürülmüş ticaret gemisinden oluşan İspanyol filosuna karşı önceleri çok önemli bir üstünlük kuramadı. Ancak İngilizler, [[Gravelines Muharebesi]]'nde, ateşe verilmiş gemileri üzerlerineüzerilerine salarak, topçuların da desteğiyle, İspanyol denizcilerin etkili formasyonlarını dağıtabildi. Armada böylece çıkarmanın parçası olan, Dunkirk’de bekleyen kara kuvvetleriyle buluşmayı başaramadı ve İngiltere’nin doğu kıyısı boyunca kuzeye doğru püskürtüldü.
 
== Armada seferde ==
45. satır:
[[Dosya:Armada'nın rotası.jpg|thumb|300px|Armada'nın rotası]]
 
Kötü hava şartları’nınşartlarının hızını yavaşlatmasıyla Armada ilk kez ancak 27 Temmuz’da, The Lizard yarımadası açıklarında gözlendi. İngiltere’nin güney kıyısı boyunca dizili, sinyal ateşinden oluşan uyarı sistemi sayesinde haberi iki gün içinde Londra’ya ulaştı. Armada güney sahilini kendisini İngiliz filosunun 55 gemisinin beklediği Plymouth’a kadar izledi.
 
’Çizgi şeklinde formasyon’ oluşturan İngilizler, Armada’nın peşine takılarak rüzgar sayesinde stratejik manevra avantajı elde ettiler. Gelişmeleri sonraki haftalarda Eddystone ve Portland açıklarında sonuçlanamayan iki çarpışma takip etti. İspanyollar geride kaza sonucu harap olan iki gemi enkazı bıraktı. Armada, Parma’nın ordusundan haber beklemek için Wight Adası açıklarında geçici bir üs kurma olanağı elde etti. Bunu mutlaka engellemek için İngilizler dört kola ayrılarak saldırıya geçerken, Drake güçlü bir birlikle güneyden yaklaşıyordu. Bu kritik anda, Medina Sidonia, güneye takviye gönderdi ve Armada’nın akıntı yüzünden kayalara oturmasını önlemek için açık denize yönlenmesini emretti. İspanyol filo Calais’e doğru yol almak zorunda kalmıştı.
57. satır:
[[Parma]]’nın 16000 kişilik ordusu Dunkirk’de beklerken, 5 Ağustos’ta İspanyol donanması hilal şeklindeki sıkı savunma formasyonunu koruyarak Calais’nin birkaç mil önünde demir attı. [[Fransa]] ve [[Hollanda]]’da, Armada’nın kendine sığınak arayabileceği, derin suları olan limanların eksikliği İspanyolları böyle bir adıma zorladı. Hatta [[Avrupa]] çapında Armada gibi bir filonun ihtiyaçlarını karşılayabilecek bir liman neredeyse yoktu. Bu durumu gözden kaçırmak Kral II. Felipe’nin hatasıydı.
 
8 Ağustos gece yarısı, İngilizler sekiz gemilerini ateşe vererek rüzgarın da desteğiyle İspanyol deniz araçlarının üstüne saldılar. İki yanan gemi karşılanarak, zarar veremeden kenara çekildi. Ancak diğer altı yanan geminin hala üstlerine geldiğini gören İspanyollar, sıyrılmak için demir hatlarını kestiler. Yanan İngiliz gemileri tek bir İspanyol gemisine zarar veremese de, yaratılan kargaşa sayesinde Armada’nin muhteşem formasyonu dağıtılmıştı. İspanyolların moralleri bozulmuştu ve çok daha vahim olanı, rüzgar güney-batıdan estiğinden [[Calais]]’ye geri dönebilmek icin rüzgaraltına doğru yolalmak zorundaydılar. Daha hafif ve daha süratlısüratli olan İngiliz gemileri, İspanyolların dağılmış formasyonlarından faydalanarak gemilerini birer birer köşeye sıkıştırmaya başladılar.
 
=== Garavelines Muharabesi ===