Niels Bohr: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Gerekçe: + nedensiz içerik silinmesi |
|||
113. satır:
=== Manhattan Projesi ===
1943 yılının Eylül ayında, Bohr ve erkek kardeşinin Almanlar tarafından yakalanmak üzere olduğu haberi ulaştı. Danimarka'daki direniş Bohr ve eşinin deniz yoluyla 29 Eylül'de İsveç'e kaçmasına olanak sağladı. Bir sonraki gün, Bohr, İsveç kralı [[V. Gustav]]'ı Yahudi göçmenlerin sığınma taleplerini kabul ettiklerini açıklaması için ikna etti. 2 Ekim 1943’te, İsveç radyosu ülkenin sığınma talepleri için hazır olduğunu yayınladı ve hemen ardından Danimarkalı Yahudilerin kendi yurttaşları tarafından toplu bir şekilde kurtarma çalışmaları başladı. Bazı tarihçiler
[[Dosya:Portrait of Albert Einstein, Niels Bohr, James Franck and Rabi.jpg|thumb|187px|Bohr; James Franck, Albert Einstein ve Isidor Isaac Rabi ile beraber]]Bohr'un kaçış haberi Britanya'ya ulaştığı zaman Lord Cherwell Bohr’a Britanya'ya gelip gelmek istemeyeceğini sormak için bir telgraf yolladı. Bohr 6 Ekim tarihinde İskoçya'ya Britanya Denizaşırı Havayolları Şirketi tarafından üretilen bir [[De Havilland DH-98|De Havilland Mosquito]] uçağı içinde vardı. Bu uçaklar önemli yolcuları ve kargoları taşımak için dönüştürülmüş, yüksek hızlı bombardıman uçaklarıdır. Yeteri kadar yükseklikte ve yüksek hızda uçarak Almanya tarafından işgal edilmiş Norveç'i Alman ordusunun saldırısına maruz kalmadan geçebildiler. Bohr paraşüt ekipmanları, uçuş elbisesi ve oksijen maskesiyle bir yatakta yatarak uçağın bomba deposunda üç saat geçirdi. Uçuş boyunca Bohr çok küçük olduğu için uçuş kasketini giymedi ve Norveç'in üstünde havalandıkları zaman pilotun oksijen maskesinin takması konusundaki uyarısını duymadı. Oksijen eksikliğinden bayıldı ve ancak uçak Kuzey Denizi üstünde alçaldığı zaman kendine gelebildi. Bohr’un oğlu Aage bir hafta sonraki bir diğer uçuşta Bohr'un kişisel yardımcısı olarak Bohr ile beraber uçtu.
119. satır:
Bohr, [[James Chadwick]] ve Sir John Anderson tarafından sıcak bir şekilde karşılandı fakat güvenlikle ilgili bazı nedenlerden dolayı görüşme olamadı. Bohr'a St. James Sarayı'nda bir daire ve İngiliz Tüp Alaşımları nükleer silah geliştirme grubu ile beraber bir çalışma odası verildi. Bohr yapılan ilerlemeleri görünce şaşkına döndü. Chadwick, Bohr ve asistanı olarak Aage için bir Alaşım Tüpleri danışmanı olarak bir ABD ziyareti ayarladı. 8 Aralık 1943 yılında, Bohr [[Manhattan Projesi]]'nin yöneticisi Leslie Richard Groves Jr. ile tanıştığı Washington'a vardı. Princeton İleri Çalışmalar Enstitüsü'nde Einstein ve Pauli'yi ziyaret etti, nükleer silahların tasarlandığı New Mexico'daki Los Alamos'a gitti. Bazı güvenlik sebeplerinden dolayı Bohr Amerika Birleşik Devletleri'nde "Nicholas Baker", Aage James ise "James Baker" ismini aldı.
Bohr nükleer silahların uluslararası ilişkileri değiştirebileceğini erken fark etti. 1944 yılının Nisan ayında Bohr, Sovyet bilim adamı [[Pyotr Kapitza]]'dan onu Sovyetler Birliği'ne davet eden bir mektup aldı. Bu mektup Sovyetler'in bu Anglo-Amerikan projesinin farkında olduğunu ve aynı seviyeye ulaşmak için mücadele vereceklerini kapalı bir şekilde ifade ediyordu. Bohr, Kapitza'ya tarafsız bir cevap yazdı. Cevabını göndermeden önce İngiliz yetkililere gösterdi, 16 Mayıs 1944'te kaygılarını [[Winston Churchill]]'e iletebilmek umuduyla Londra'ya döndü. Churchill'in bilimsel danışmanı Lindemann, bu görüşmeden şüphe duymakla birlikte, Bohr'un başbakanla görüşmesi için bir randevu ayarladı ancak Bohr istediği mesajları verebilmeyi asla başaramadı. Sonrasında Amerika'da aralarında Başkan [[Theodore Roosevelt|Roosevelt]]'in de olduğu bir dinleyici topluluğuna yaptığı konuşma ise çok daha başarılıydı. İlk anda Bohr'a hayran olan Roosevelt sonradan düşüncelerini değiştirdi. Birkaç ay sonra, 19 Eylül 1944 tarihinde Churchill ve Roosevelt, Roosevelt'in Hudson Vadisi'ndeki Hyde Park malikânesinde gizli bir görüşme gerçekleştirdikten sonra Churchill Lindemann'a bir mesaj yolladı: "Başkan ve ben Profesör Bohr hakkında derin kaygılara sahibiz. Bohr bu işe nasıl girdi? Profesör tam bir şeffaflık savunucusudur. Rusya'dan eski bir arkadaşı olan Profesör Kapitsa'yla çok yakın ilişkiler içinde olduğunu söyledi. Konu hakkında kendisiyle yazışmış ve bundan sonra da muhtemelen yazmaya devam edecektir. Rus profesörse onu bu konuyu tartışmak üzere Rusya'ya davet etmiş. Bütün bunlar ne demek oluyor? Bana öyle geliyor ki, Bohr'u hapse atmalı ya da en azından kendisinin çok ciddi ölümcül suçlar işlemek üzere olduğunu ona anlatmalıyız. Bu durum hiç hoşuma gitmiyor."<ref name=Reitix>{{web kaynağı|soyadı=Salih|ad=Doç. Dr. M.|başlık=Niels David Bohr'un Hayatı|url=http://www.reitix.com/Makaleler/Niels-David-Bohr-un-Hayati/ID=1027|yayıncı=Reitix|erişimtarihi=26 Ocak 2014}}</ref>
| |||