Sekiz Aşamalı Asil Yol: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Addbot (mesaj | katkılar)
k Bot: Artık Vikiveri tarafından d:q185514 sayfası üzerinden sağlanan 42 vikilerarası bağlantı taşınıyor
CenkX (mesaj | katkılar)
düzenleme (devam edecek)
5. satır:
Budist inancına göre acıdan ve ızdıraptan kurtulmak için 8 aşamalı yol izlenmelidir.
 
=== Öğretinin Kaynağı ===
==== “Bilgelik” anlayışını vurgulayan basamaklar ====
Gerek Theravada okulunun Pali Derlemesi'nde, gerekse Çin Budizmin'ne ait Agama Derlemesi'nde bulunan yazmalarda Sekiz Aşamalı Asil Yolun [[Gotama Buda]] tarafından aydınlanma arayışı sırasında yeniden keşfedildiği söylenmektedir. Buna göre Sekiz Aşamalı Asil Yol, kişiyi uyanış ve özgürleşmeye götüren bir yöntem olarak daha önce gelmiş tüm Budalar tarafında uygulanmıştır. Buda daha sonra takipçilerinin de aydınlanmaları için onlara bu yolu öğretmiştir.
 
===<nowiki/>===
{| {{Prettytable}}
|-{{highlight2}}
Satır 63 ⟶ 66:
|-
|}
 
'''“Gerçek Bilgelik“'''; cehaletten uyanmayı öğütleyen Budizm öğretilerinin amacı niteliğindedir. Bu grupta yer alan her iki basamak da yararlı bilgi ve ruhsal davranışa gönderme yapmaktadır. Gerçek Bilgi, Dört Yüce Gerçek’ten biri olan “ıstırap” kavramını ve beraberinde bu kavramın içinde yer alan ıstırabın oluşması, nedenleri ve ıstıraptan kurtulma yolları gibi kavramların da anlaşılmasıdır. Diğer bir deyişle; gerçek bilgi tüm Budizm öğretilerinin özünü anlamaktır. Gerçek bilgi; istikrarsızlık, ıstırap ve benliğe sahip olmama gibi fiziksel ve psikolojik olan varlık özelliklerini ele alır. Aynı zamanda Gerçek Bilgi, uyanış ([[Nirvana]]) ve yeniden doğum döngüsü ([[Samsara]]) gibi Budizm Öğretilerinin nedenini açıklar. Ele aldığı diğer bir konu ise; faydalı ve faydasız kasti davranışları anlatan “[[Karma Prensibi]]”dir.
==== YorumÜç Grup ====
Genel olarak Sekiz Aşamalı yol üçe gruba ayrılarak açıklanmaktadır. Buna göre ilk iki aşama, Doğru Görüş ve Doğru Niyet bilgelikle ilgili, Doğru Söz, Doğru Eylem ve Doğru Kazanç ahlakla ilgili, Doğru Çaba, Doğru Dikkat ve Doğru Konsantrasyon ise konsantrasyon ile ilgili olan aşamalar olarak sınıflandırılır.
 
==== Bilgelik ile ilgili aşamalar ====
Gerçek'''“Gerçek Bilgelik“Bilgelik'''; cehaletten uyanmayı öğütleyen Budizm öğretilerinin amacı niteliğindedir. Bu grupta yer alan her iki basamak da yararlı bilgi ve ruhsal davranışa gönderme yapmaktadır. Gerçek Bilgi, Dört Yüce Gerçek’ten biri olan “ıstırap” kavramını ve beraberinde bu kavramın içinde yer alan ıstırabın oluşması, nedenleri ve ıstıraptan kurtulma yolları gibi kavramların da anlaşılmasıdır. Diğer bir deyişle; gerçek bilgi tüm Budizm öğretilerinin özünü anlamaktır. Gerçek bilgi; istikrarsızlık, ıstırap ve benliğe sahip olmama gibi fiziksel ve psikolojik olan varlık özelliklerini ele alır. Aynı zamanda Gerçek Bilgi, uyanış ([[Nirvana]]) ve yeniden doğum döngüsü ([[Samsara]]) gibi Budizm Öğretilerinin nedenini açıklar. Ele aldığı diğer bir konu ise; faydalı ve faydasız kasti davranışları anlatan “[[Karma Prensibi]]”dir.
 
'''“Doğru Zihniyet”'''; kinden arınma, zararsız olma düşüncesini benimsemektedir. “Doğru Zihniyet” anlayışı düşüncelerin hırstan, nefretten arınarak sonsuz bir açıklığa, cömertliğe sahip olmasıyla kazanılır. “Doğru Zihniyet” anlayışının diğer bir anlamı ise, [[Zen]] [[rahip]]lerinin düşünce dünyasını arındırma istekleri olarak kabul edilebilir. Bu anlayış, iyi düşüncelerin insana faydalı olacağını, kötü düşüncelerin ise, aksine acı ve olumsuzluk getireceğini savunur.
 
==== Ahlak ile ilgili aşamalar ====
==== “Güzel Ahlak” anlayışını vurgulayan basamaklar ====
 
“Güzel Ahlak” anlayışı, erdemli insan olma kurallarını belirler. Bu anlayış, Karma Prensibi’nden sonra benimsenen yararlı ([[Kusala]]) davranış türlerini de kapsar. Bu anlayışa göre, erdemli olmayan davranışlar zararlıdır ve ıstıraba ([[Dukkha]]) neden olur.
Satır 79 ⟶ 87:
Başka bir deyişle, “Doğru Yaşam Biçimi” diğer canlılara zarar vermeden Sekiz Asil Yol anlayışına uygun bir biçimde hayata devam etmektir.
 
==== Konsantrasyon ile ilgili aşamalar ====
==== “Manevi Arınma” anlayışını vurgulayan basamaklar ====
[[Konsantrasyon]], Sekiz Asil Yol öğretisinin amaçlarından biridir. Ruhsal eğitim ya da [[meditasyon]] olarak da adlandırılabilir.
 
Satır 105 ⟶ 113:
# Mutluluk
# Soğukkanlılık
 
==== Yorum ====
Zen Budizm’in geleneksel özellikleri durumsal niteliktedir. Uyanık olma, Sekiz Asil Yol’un 7. Basamağı olan Gerçek Dikkat’te (sammā sati) vurgulanmaktadır. Çünkü uyanık olma hedeflenen temel özelliklerden birisidir. Uyanık olma mümkün olduğunca tüm hayat şartlarında uygulanmalıdır. Çok değerli olan dikkatli ve uyanık bir ruh için bilinç kaybettirici tüm maddeler bu yüzden yasaklanmıştır.
 
İyilik, sağlıklı düşünebilen her canlıda bulunur, sonradan kazanılmaz. İnsan yapısında potansiyel olarak hep vardır ve sevginin başka bir biçimidir. İyilik, yardımseverlik; Budist Etiğin başka bir erdemi olan merhametin sonucu niteliğindedir.
Buda, öğretilerini; her şeyden soyutlanarak insanın sorgusuzca kendine inanması ile her şeyde bir anlam araması arasında olan “yol ortası” olarak tanımlar. Bu prensipler aslında talep olarak düşünülebilir. Bu söz konusu talepler, aşırılıktan kaçınmayı ve hayatın her alanında kendine hâkim olmaya çalışmayı vurgular. Buna rağmen Budizm’de gereğinden fazla inançlı olan Budist rahipler olmuştur. Buna örnek olarak kendini [[takva]] sonucu yakan Thích Quảng Đứcs gösterilebilir.
 
Çok sevme, yumuşak başlı olma ve zor kullanmama Budizm’de her zaman özen gösterilmeye değer eylemler olmuştur. Buda, öğrencilerine her öğretisinde ve kurallarında hissedebilen diğer canlılara zarar vermemeyi öğütler. Uyarlanmış Budizm de politik düzlemde bu değerleri göz önünde bulundurur.