Vikipedi

Okyanusal kabuk: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
YBot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.760.202 değişiklik
k Seçkin içerik şablonları kaldırılarak ilgili tanımlar Vikiveri'ye aktarıldı
Peykbot (mesaj | katkılar)
Botlar
463.024 değişiklik
k düzen. file→dosya
1. satır:
[[Dosya:Tectonic plate boundaries2.png|right|thumb|300px|1- [[Astenosfer]]. 2- [[Litosfer]]. 3- [[Sıcak nokta]]. 4- [['''Okyanusal kabuk]]'''. 5- [[Batan levha]]. 6- [[Kıtasal kabuk]]. 7- [[Kıta sırt bölgesi]]. 8- [[Yitim zonu]]. 9- [[Uzaklaşan sınır tabaka]]. 10- [[Dönüşümsel sınır tabaka]]. 11- [[Kalkan volkan]]. 12- [[Okyanus Ortası Sırtı]]. 13. [[Yaklaşan tabaka sınırı]]. 14- [[Strato Volkan]]. 15- [[Ada Yayı]]. 16- [[Levha]]. 17- [[Astenosfer]]. 18-Okyanus Hendeği]]
=='''Okyanusal Kabuk'''==
[[FileDosya:2008 age of oceans plates.jpg|thumb|300px|Kırmızı renkler kabuğun genç yaşta olduğunu maviler ise eski yaşta olduğunu belirtir bu eskime yeşil renklere doğru artmaktadır. Çizgiler tektonik plakaları temsil eder.]]
[[Okyanus]] tabanlarında [[magma]]dan gelen malzemenin katılaşması ile oluşan kabuk. Okyanusal kabuk dünyanın bir parçası olan [[litosfer]] kabuğunun üzerinde bulunan okyanus [[havza]]larıdır. [[Mafik]] kayaçlardan ya da [[demir]] ve [[magnezyum]] açısından zengin olan [[sima]] dan oluşur.
 
==='''Sial'''===
Sial’in kalınlığı okyanus ve deniz tabanlarında az iken, kara tabanlarında fazladır. Katmanı oluşturan [[taş]]lar daha çok [[volkanizma]]nın etkisiyle oluşmuştur. Ayrıca yoğunluğu en düşük katmandır ( 2,7g/cm3) . Bileşiminde silisyum ( Sİ ) ve Alüminyum ( AL ) bileşikleri fazla olduğu için bu iki [[element]]in sembolleri yan yana getirilerek katmana Sial adı verilmiştir.
[[FileDosya:Sial ve sima.jpg|300px|thumb|]]
 
==='''Sima'''===
Hemen Sial’in altında yer alan katılaşmış taşlardan oluşan katmandır. Bu katmanda kalınlık fazla değişmez, buna rağmen okyanus tabanlarında daha kalındır. Yoğunluğu Sial’ den fazladır ( 3,3 g/cm 3 ). Bileşiminde silisyum ( Sİ ) ve Magnezyum ( Mg ) bileşikleri fazla olduğu için bu iki elementin sembolleri yan yana getirilerek katmana [[Sima]] adı verilmiştir.
 
Okyanusal kabuk denince yaklaşık 3-4 3–4 km lik [[su]] tabakasının altında taban [[çamur]]u 1-2 1–2 km sediman, yaklaşık 4-5 4–5 km kalınlıkla okyanus bazaltları adı verilen toelitik bazaltlar yer almaktadır.
 
=='''Okyanus Tabanının Ana Yapısal Özellikleri'''==
[[FileDosya:Ridge render.jpg|300px|thumb|]]
Yeryuvarlağı üzerindeki kabuk tabakası kıtasal ve osenik olmak üzere iki ana yapısal birime ayrılmaktadır. Kıtasal kabuk yoğunluk yönden osenik kabuğa göre daha hafif ve daha kalındır. Osenik kabuk ise okyanusların ve denizlerin deniz havzalarının temelini teşkil etmektedir.
 
*'''Okyanus tabanı''':Genel olarak [[okyanus]] tabanları 3000-3000– 4000 m den daha derin kısımlarda olup, Leontiev’ e göre 20 milyon km2 den daha fazla saha kapsamaktadır ve bu alan tüm okyanus sahasının ½ 60 ını oluşturur. Okyanusların tabında ince osenik tipte bir kabuk tabakası bulunur; bu kabuk tabakasında [[granit]]ik kütle bulunmamaktadır. Ortalama kabuk kalınlığı 600-700600–700 m civarındadır. Okyanus tabanlarında 1/1000 den daha az eğim gösteren son derece düz abisal [[ova]]lar bulunmaktadır.
 
=='''Okyanuslarda dört tabaka'''==
23. satır:
*'''Tabaka 2''':Bariz değildir kaydedilmiş boyuna dalga hızları çoğunlukla tortul kayalardan volkanitlerden ve granitlerden geçen dalga hızlarına benzemektedir.
*'''Tabaka 3''':Muhtemelen yeknesaktır. Kalınlık ve dalga hızlarının değerlendirilmesinde bu tabakanın nipspeten yeknesak olduğu anlaşılmıştır.
*'''Tabaka 4''':Moho’nun (Kabuk ile manto arasındaki sınır ) altında mantonun bir üst bölümünü oluşturur. Moho’nun dış yüzeyi okyanusların altında ortalama 12  km ve kıtaların altında ise 35-50 35–50 km derinliğindedir.
 
Kabuk yeryüzünden Moho kesiklik yüzeyine kadar devam etmekte ve birbirinden farklı kalınlıklara sahip kıtasal kabuk (25-75 25–75 km) ve okyanusal kabuk (5-7 5–7 km) şeklinde tanımlanmaktadır.
 
==''' Yer Kabuğun İç Yapısı'''==
31. satır:
 
===Kıtasal kabuk===
Kıtasal kabuk [[bazalt]]/gabro bileşimindedir. Geniş ölçüde [[Silisyum]], [[Alüminyum]] ve [[Magnezyum]] elementlerinden oluştuğu için eski tanımlamalara göre sialsima şeklinde adlandırılan bölüme karşılık gelmektedir. Bu kesimin ortalama yoğunluğu ise 2,8-3,0 gr/cm3 tür. Orojenik bölgelerde yaklaşık 75  km ye kadar ulaşabilen, genellikle 30-50 30–50 km derinliklerde bulunan Moho Kesiklik Yüzeyi, kabuk ve üst manto arasındaki sınırı çizmektedir
 
===Okyanusal kabuk===
Kıtasal kabuktan çok farklı bir bileşim ve yapıya sahiptir. Üst manto sınırını teşkil eden Moho Kesiklik Yüzeyi’ne kadar olan kalınlığı yaklaşık ortalama 6  km dolayındadır. Bir çökelme ortamı oluşturan ve ortalama derinliği yaklaşık 4400 m olan okyanus tabanı üzerinde kalınlığı ortalama 500 m kadar olabilen pekişmemiş derin deniz sedimanlarının varlığı, bunların altında da görülen ve ofiyolitik istif olarak adlandırılan kayaç istifinin bulunduğu kabul edilmektedir.
Okyanusal kabuk kıtasal kabuğa oranla daha gençtir. Üst [[manto]]ya ait [[magmatik]] malzemenin okyanus ortası sırtlardan veya manto yükseltilerinden itibaren bazaltik bileşimli [[lav]]lar şeklinde devamlı olarak yukarı çıkması ve kabuğa eklenmesi ile oluşmaktadır.
 
68. satır:
* http://www.jmo.org.tr
http://www.yerbilimleri.com
 
 
 
[[Kategori:Dünya'nın yapısı]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Okyanusal_kabuk" sayfasından alınmıştır