Ceza muhakemesi: Revizyonlar arasındaki fark

'''Ceza muhakemesi''' veya '''Ceza yargılaması''', [[ceza hukuku]]nda [[iddia]], [[savunma]] ve [[yargılama]] sürecidir.<ref name="ders">{{web kaynağı|soyadı=Cin|ad=M.Onursal|başlık=Ceza Yargılaması Hukuku|url=http://www.hukuksokagi.com/dosyalar/ceza-muhakemesi-hukuku.pdf|yayıncı=hukuksokagi|erişimtarihi=29 Ocak 2013}}</ref> Amaç ise maddi gerçeğe ulaşılmasıdır.

Ceza muhakemesi süreci, kişinin veya kişilerin yaptıkları eylemin/eylemlerin suç olduğuna dair görülen [[suç şüphesi]] ile başlar ve bu şüphe sonuçlanıncaya kadar devam eder. [[Suç isnadı]] sonucunda [[mahkumiyet]] veya [[beraat]] kararı verilmesi ile son bulur. Ancak hükmün açıklanmasının ardından yapılan ceza muhakemesine ilişkin itirazlarda, aynı şekilde ceza muhakemesi içerisinde yer almaya devam eder. Tüm bu genel sürece [[kolluk kuruluşu|kolluk kuvvetleri]], [[savcı]], [[avukat]] (müdafi), [[şüpheli]] (davalı), [[mağdur]] (müşteki, davacı), [[tanık]], [[bilirkişi]], [[hakim]] dahildir.

Günümüzde [[demokrasi|demokratik]] bir sisteme sahip ve hukukun üstünlüğüne dair yasaları bulunan pek çok ülkede, savcılık makamı altında savcılar, ceza muhakemesine asıl teşkil edecek iddialarda bulunur yani [[ispat yükümlülüğü]]nü (kanıtlama zorunluluğu) ortaya koyar.<ref>{{web kaynağı|başlık=Mahkeme kararı|url=https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:U5fIYmjM3FgJ:www.mahkemeler.net/cgi-bin/kararindir.aspx%3Fcnt%3D1090+&hl=tr&gl=tr&pid=bl&srcid=ADGEESgfeFHKr3xCxI05a_oV8ZiTiFGclKWkkgOrPY7vwR78J2cqg4c4hgb0js_e5DuUc5Bluoz1nOea811zozNmpvWqi7h3A-XQXC0yGSlFEDpCPLKxCYo2vcgu9t0y8WT0KVyhM_BS&sig=AHIEtbQIQWHUDYjrdndgDNQd-3oCnOI4YA|yayıncı=mahkemeler.net|erişimtarihi=29 Ocak 2013}}</ref> Savcılık şüphelinin [[makul şüphe]]nin ötesinde leh ve aleyhinde olan [[delil]]ler vasıtasıyla, yargılamanın başlatılmasını sağlar. Çünkü şüphe sanığın lehine olarak değerlendirilir. Şüpheli veya avukatı da böylece hakkındaki iddiaların doğruluğunu veya doğru olmadığını kanıtlamakla yükümlü olur. Ceza muhakemesi esnasında varolan tüm şüpheler ortadan kaldırılmaya çalışılır.

Şüphenin sanığın lehine olarak değerlendirilmesine temel neden ise [[masumiyet karinesi]]dir. Karine [[Avrupa Konseyi]] üyesi 47 ülkede, üye ülkelerin katılmakla kabul ettiği [[Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi]]nin 6 ve 48'inci maddesinde ve diğer dünya ülkelerinde insan haklarına ilişkin belgelerde yer almaktadır. Ancak bu uygulama bazı ülkelerde farklı uygulanır.