Kretase-Paleojen yok oluşu: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
k Seçkin içerik şablonları kaldırılarak ilgili tanımlar Vikiveri'ye aktarıldı
Abuk SABUK (mesaj | katkılar)
+
1. satır:
'''Kretase-Tersiyer yok oluşu''' ya da kısaca '''K/T yok oluşu''' günümüzden yaklaşık 65.5 milyon yıl önce yaşanan ve o zaman var olan birçok canlı türünü yeryüzüden tamamen silen küresel felakettir. Bu yok oluş öyle devasa boyutlardaydı ki, yerbilimsel devirlerden [[Mezozoik]] bitmiş ve [[Senozoik]] başlamıştır. MezozoyikinMezozoikin son zamanı Kretase, Senozoyikin ilk zamanı Tersiyerdir.
 
Bu felaket sonucunda yeryüzünün 200 milyon yıldır en baskın canlıları olan [[dinozor]]lar ve birçok sürüngen türü yeryüzünden tamamen silinmiştir. Ayrıca ilken kuşların birçoğu, ammonit ve belemnitlerinde dahil olduğu birçok omurgasız deniz canlısı ve birçok plankton türü ortadan kalkanlar arasındadır. Kara bitkilerinin %35'i ve tüm canlı türlerinin %60 ila %80'i felaketten sağ çıkamamıştır. Çiçekli bitliler, [[İki yaşamlılar]], kertenkele, yılan, timsah gibi sürüngenler ve bazı küçük, ilksel memeliler bu felaketten sağ çıkmayı başaranlar arasındadır. Yeryüzünde meydana gelmiş bu felaketin nasıl olduğu tam olarak bilinmemektedir. En bilindik teori dünyaya bir kuyruklu yıldız ya da göktaşı düştüğüdür. Bu teorinin en büyük delili yerbilimsel katmanlardaki aşırı iridyum miktarıdır. Dünyada iridyum çok nadir bulunduğu için iridyumun kaynağının uzay olduğudur. Meksika, Yucatan Yarımadasındaki [[Chicxulub krateri]] bu gökcisminin izidir. Ancak bazı bilim çevreleri bir göktaşı çarpmasının gezegende böyle devasa bir yıkıma sebep olamayacağını düşünmektedir. Felaketle aynı zamanlarda Hindistan'da harekete geçen bir yanardağın atmosfere pompaladığı gazların bu yıkıma katkıda bulunduğunu düşünülmektedir.
== Yok olan türler ==
Bu felaket sonucunda yeryüzünün 200 milyon yıldır en baskın canlıları olan [[dinozor]]lar ve birçok sürüngen türü yeryüzünden tamamen silinmiştir. Ayrıca ilken kuşların birçoğu, ammonit ve belemnitlerinde dahil olduğu birçok omurgasız deniz canlısı ve birçok plankton türü ortadan kalkanlar arasındadır. Kara bitkilerinin %35'i ve tüm canlı türlerinin %60 ila %80'i felaketten sağ çıkamamıştır. Çiçekli bitliler, [[İki yaşamlılar]], kertenkele, yılan, timsah gibi sürüngenler ve bazı küçük, ilksel memeliler bu felaketten sağ çıkmayı başaranlar arasındadır.
 
== Felaketin nedenleri ==
Bu felaket sonucunda yeryüzünün 200 milyon yıldır en baskın canlıları olan [[dinozor]]lar ve birçok sürüngen türü yeryüzünden tamamen silinmiştir. Ayrıca ilken kuşların birçoğu, ammonit ve belemnitlerinde dahil olduğu birçok omurgasız deniz canlısı ve birçok plankton türü ortadan kalkanlar arasındadır. Kara bitkilerinin %35'i ve tüm canlı türlerinin %60 ila %80'i felaketten sağ çıkamamıştır. Çiçekli bitliler, [[İki yaşamlılar]], kertenkele, yılan, timsah gibi sürüngenler ve bazı küçük, ilksel memeliler bu felaketten sağ çıkmayı başaranlar arasındadır. Yeryüzünde meydana gelmiş bu felaketin nasıl olduğu tam olarak bilinmemektedir. En bilindik teori dünyaya bir kuyruklu yıldız ya da göktaşı düştüğüdür. Bu teorinin en büyük delili yerbilimsel katmanlardaki aşırı iridyum miktarıdır. Dünyada iridyum çok nadir bulunduğu için iridyumun kaynağının uzay olduğudur. Meksika, Yucatan Yarımadasındaki [[Chicxulub krateri]] bu gökcisminin izidir. Ancak bazı bilim çevreleri bir göktaşı çarpmasının gezegende böyle devasa bir yıkıma sebep olamayacağını düşünmektedir. Felaketle aynı zamanlarda Hindistan'da harekete geçen bir yanardağın atmosfere pompaladığı gazların bu yıkıma katkıda bulunduğunu düşünülmektedir.
 
== Kaynakça ==