Llano de Chajnantor Rasathanesi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Yeni bilgiler |
Çeviri bitimi |
||
2. satır:
{{kaynaksız}}
{{bilgi kutusuz}}
'''Llano de Chajnantor Gözlemevi''', yerden 4,800 m (15,700 ft) yüksekte, Kuzey Şili'de Atacama Çölü'nde bulunan gözlemevi grubuna verilen genel bir isimdir. Antofagasta bölgesinde bulunan bu alan, San Pedro de Atacama köyüne yaklaşık olarak 50 kilometre uzaklıktadır. Oldukça kurak ve soğuk bir iklimi olan bu bölge insanlar için elverişli olmamasına karşın milimetre-altı astronomi için mükemmel bir konum özelliği taşımaktadır. Bunun nedeni ise su buharlarının milimetre-altı radyasyonu emerek gözlemin verimini düşürmesidir. Llano de Chajnantor bölgesi aynı zamanda dünyanın en büyük ve pahalı astronomik teleskop projesine, Atacama Büyük Milimetre/Milimetre-altı Dizisi (ALMA), ev sahipliği yapmaktadır. Llano de Chajnantor ve çevresi Şili hükümeti tarafından Chajnantor Bilim Fonu (İspanyolca: Reserva Científica de Chajnantor) kapsamındadır.
==Konum==
The Llano de Chajnantor bölgesi Altiplano platosunun güneyinde, Puna de Atacama yaylasının batısında bulunur. And Dağları 200 kilometreyi aşkın bir uzunlukta doğuya yani Arjantin'e doğru uzanır. The Salar de Atacama havzası batıda Cordillera Domeyko bölgesince çevrelenen Puna de Atacama havzası ile sınırlandırılmıştır. Puna de Atacama havzasının batısı, Andean volkanik kuşağının merkezi volkanlarının arasında yer alır. Llano de Chajnantor bölgesinin kendisi Holosen devrinden beri aktif olmasına rağmen tarih boyunca hiç patlamamış Purico Complex volkanik tepeleriyle sarılıdır.
ALMA'nın bulunduğu bölgede yıllık ortalama yağış miktarı 100 mm (3.9 in) olarak kaydedilmiştir. Llano de Chajnantor bölgesinin kuru iklimi 3 ana nedene dayandırılır: And Dağları'ndan ve Chilean Coastal Range Dağları'ndan gelen küçük çapta yağmur akıntıları, Şili kıyısındaki Humboldt Akıntısı'nın oluşturduğu sıcaklık terselmesi veya bir diğer adıyla enverziyon, Kuzey Pasik Yükseği'nin basıncıyla şekillenen Hadley ve Ferrey atmosferik sirkülasyonunun oluşturduğu inversiyon. Bölge genellikle Atacama Çölü'nde yer alıyor gibi kabul edilmiş olsa da ekolojisinden dolayı aslında Central Andean dry puna bölgesinin içerisinde yer alır. Llano de Chajnantor bölgesi aynı zamanda Güney Afrika ve Orta Avustralya'daki çöllerle aynı enlemde bulunmaktadır.
32. satır:
* Huan Tran Teleskobu (HTT), kozmik mikrodalga arkaplan ışıması polarizasyonunu ölçmek için başlatılmış bir projenin parçasıdır. HTT, 3.5 m (11 ft) çapa sahip Gregorian tipi bir teleskoptur. Teleskoba, 1 K (−273 °C)'den daha düşük sıcaklıklara kadar soğutulan bolometre dizisinden oluşan POLARBEAR deneyi bağlanmıştır. HTT ilk olarak 2010 yılında test edilmek için CARMA bölgesine kurulmuştur. Ardından 2011 yılında ACT'nin yakınlarında bir Cerro Toco bölgesine taşınmış ve ilk ışığını Ocak 2012'de gözlemlemiştir. Proje, Kaliforniya Berkeley Üniversitesi öncülüğünde uluslararası bir ticaret anlaşmasıyla geliştirilmiştir.
===Eski Teleskoplar===
* Kozmik Arkaplan Görüntüleyici ([[İngilizce]]: Cosmic Background Imager) (CBI), kozmik mikrodalga arkaplan ışımasının yoğunluğunu ve polarizasyonunu ölçmek için dizayn edilmiş bir teleskop interferometresiydi. 13 tane 0.9 m (3.0 ft) çapa sahip teleskopla 1999 ve 2006 yılları arasında işletildi ve 2008'e kadar ise 1.4 m (4.6 ft) çapındaki antenlere entegre edildi. CBI şimdilerde QUIET deneyi için kullanılıyor.
* Milimetrik-dalga interferometresi ([[İngilizce]]: Millimeter-wave Interferometer) (MINT), 2001 yılının sonlarında Cerro Toco'nun yamaçlarında işletilen dört parçadan oluşmuş bir diziydi. Prototipi iki tane 0.3 m (12 in) çapında ve iki tane 0.45 m (18 in) çapında Cassegrain tipi yansıtıcıdan oluşuyordu. Kozmik mikrodalga arkaplan ışımasını ölçmek için dizayn edilmişti.
* Mobil Anizotropi Teleskobu ([[İngilizce]]: Mobile Anisotropy Telescope) (MAT veya MAT/TOCO), kozmik mikrodalga arkaplan ışımasının anizotropisini ölçümlemek amacıyla dizayn edilen 0.8 m (2.6 ft) çapında bir teleskoptu. Aslında QMAP balon projesinin sepetine yerleştirilip kullanılması amaçlanmış olan proje, 1997 ve 1998 yıllarının sonlarına doğru Cerro Toco'nun yamaçlarında işletilmiştir.
| |||